در دورههای برنامهنویسی وب، یک جلسه درباره مفهوم Accessiblity (دسترسیپذیری) یا Usability (کاربردپذیری) صحبت میکنم.
Accessiblity به طور خلاصه یعنی نرمافزار و برنامه تحت وب شما برای همه کاربران با همه نوع معلولیت به راحتی قابل دسترسی باشد.
حالا ممکن است در نگاه اول بپرسید «مگر ما چقدر معلول داریم که نگران آنها باشیم؟» اما اگر این صفحه از W3Schools که درباره «تنوع معلولیت» صحبت میکند را بخوانید (ترجمه فارسی)؛ متوجه میشوید که خودِ شما که مثلاً سالم هستید، چند معلولیت داشتهاید که خبر نداشتهاید!! (مثلاً اگر شما الان در کلاس یا در جلسهای هستید و نمیتوانید به یک فایل صوتی گوش کنید، به نوعی ناشنوا به حساب میآیید (ناشنوای موقعیتی) یا اگر در همان جلسه نمیتوانید صحبت کنید؛ لال موقعیتی به حساب میآیید.
به هر حال، یک طراحی خوب طراحیای است که برای همه نوع معلولیت (چه دائمی و چه موقتی و چه موقعیتی) چارهای اندیشیده باشد و کاربران در هر حالت بتوانند به راحتی با آن برنامه کار کنند.
یک پیشنهاد خوب این است که بخش Accessibility در سایت W3Schools را به طور کامل مطالعه کنید.
اما اگر نیاز به یک Checklist (فهرست وارسی) از مواردی که باید در طراحی در نظر گرفته باشید میخواهید، سایت design.dev (که اگر عضو خبرنامه آن باشید هر روز برایتان نکات ارزشمندی ایمیل میکند) یک فهرست خوب در خبرنامه اخیرش فرستاده که من برای مراجعات بعدی خودم اینجا قرار میدهم:
✓ Semantic HTML
Use appropriate HTML elements for their intended purpose (e.g., headings, lists, buttons, forms).
✓ Keyboard Navigation
Ensure all interactive elements are accessible via keyboard (e.g., using Tab, Enter, and Space keys).
✓ Focus States
Provide visible focus indicators for interactive elements.
✓ Alternative Text
Add descriptive alt attributes for images and non-text content.
✓ ARIA Attributes
Use ARIA roles, states, and properties to enhance accessibility when necessary.
✓ Contrast Ratio
Ensure sufficient contrast between text and background colors.
✓ Text Resize
Make sure your design is adaptable to text resizing or zooming.
✓ Clear Labels
Provide clear and descriptive labels for form inputs and buttons.
✓ Skip Links
Add skip links to allow users to bypass repetitive navigation elements.
✓ Descriptive Link Text
Use meaningful link text instead of generic phrases like "click here" or "learn more."
✓ Accessible Multimedia
Provide captions, transcripts, or audio descriptions for video and audio content.
✓ Logical Reading Order
Arrange content in a logical and meaningful order.
✓ Accessible Tables
Use table headers and captions to enhance table accessibility.
✓ Error Messaging
Provide clear and specific error messages for form inputs.
✓ Test with Screen Readers
Test your website with screen readers like NVDA, JAWS, or VoiceOver.
موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند