خودتان را بهتر بشناسید تا بهتر زندگی کنید (تست مزاج + مزاج شناسی + تست شخصیت)

آپدیت: پیشنهاد می‌شود مطلب «آشنایی با موضوع مهمی به نام مزاج در نیم ساعت ؛ فایل صوتی صحبت‌های استاد نیرومند در مورد مزاج» را نیز مرور کنید تا به صورت صوتی نیز توضیحاتی در مورد مبحث مزاج بشنوید...

- ده سالی می‌شود که یک معده‌درد من را آزار می‌دهد! چند سال اول فکر می‌کردم هر وقت استرس امتحان و کار و ... زیاد می‌شود اینطور می‌شود بنابراین بدون توجه خاصی با شربت یا قرص درمان کردم اما در چند سال بعد کم‌کم یک موضوع توجهم را جلب کرد و آن اینکه این معده‌درد ظاهراً در یک دوره خاصی از سال اتفاق می‌افتد! روی بدن خودم تست‌هایی انجام دادم: مثلاً دوغ پاستوریزه بدترین چیزی بود که امانم را می‌برید اما عجیب بود که همان دوغ را مثلاً وقتی در تابستان می‌خورم هیچ اتفاقی نمی‌افتد اما یک ته استکانش را در پاییز می‌خورم، معده‌درد بیچاره‌ام می‌کند! خلاصه، بعد از ده سال، بالاخره متوجه شدم که پاییز، فصل معده‌درد من است! عجیب بود! مگر می‌شود یک فصل خاص بدن شما به یک غذا حساس شود!؟
- یا مثلاً اگر به اندازه یک دایره کوچک از بدنم خیس باشد و همانجا باد بوزد من روی آن موضع از بدن حساس می‌شوم تا سرما بخورم!
- یا مثلاً «فکر و خیال» گاهی باعث می‌شود به سختی بخوابم!

همه این‌ها عواملی بود تا به کمک یکی از دوستان که این مطلب را می‌خواند، با مبحثی آشنا شوم به نام «مزاج‌شناسی» و از آنجا با «طب سنتی».

این عزیز، معتقد بود که من یک «سوداوی» یا «سودایی» هستم و این قضایا از مزاج من نشأت می‌گیرد. بنابراین طی یکی دو سال گذشته لینک‌هایی برایم فرستاده است تا به مزاج معتدل تبدیل شوم.

بعد از خواندن این مطالب، احساس می‌کنم حقیقتاً دانستن این‌ها برای همگان لازم است. اصلاً در این فکر هستم که ای کاش بشود در دانشگاه‌ها یک واحد اجباری را به طب سنتی اختصاص بدهند و این موارد گفته شود. واقعاً لازم است... خواهش می‌کنم وقت بگذارید و مطالبی که لینک می‌دهم را با دقت بخوانید. نترسید، راه دوری نمی‌رود! مثل مادر ما (و کسانی مانند او که به طب سنتی و روان‌شناسی اعتقاد ندارند) نباشید که هر وقت پای این صحبت‌ها وسط می‌آید می‌گوید: انسان این‌ها را نداند بهتر است!!!!

به هر حال، می‌خواهم شما را هم با این مباحث آشنا کنم تا خودتان را بهتر بشناسید و احتمالاً مثل من بفهمید که منشأ بسیاری از قضایا در زندگی‌تان، طبع و مزاج شماست و چقدر جالب است که با تغییر نوع غذاها می‌شود بسیاری از مشکلات را حل کرد! این جالب نیست که اگر زود عصبی می‌شوید (یعنی احتمالاً صفراوی هستید) با کنترل غذاهایی که می‌خورید، می‌توانید این صفت زشت را به مرور از خود دور کنید؟ اصلاً همین که من می‌دانم «عدم تمایل به معاشرت» به خاطر مزاج من است، خوب، دائم خودم را نمی‌خورم که لابد من این صفت زشت را کسب کرده‌ام! پس انسان بدی هستم که سمت کسب این چیزهای بد رفته‌ام! خیر، تو به معاشرت علاقه نداری چون مزاجت سوداوی است. تو زود عصبی می‌شوی نه به خاطر اینکه بیمار شده‌ای یا اعصاب خودت را داغون کرده‌ای، فقط به خاطر اینکه طبعت اینطور است. دهان یا عرق کسی بوی می‌دهد فقط به خاطر طبع اوست نه به خاطر اینکه که لابد گناهکار است!!...
یا مثلاً اینکه من بفهمم «تمرکز دقیق» باعث افزایش سودا می‌شود و سودا عامل تحریک اشتها است، تازه خواهم فهمید که چرا موقع برنامه‌نویسی اولاً معده‌ام درد می‌گیرد و ثانیاً باید دائم یک چیزی بخورم تا جایی که حالم از خوردن به هم می‌خورد! یا اینکه بفهمی چرا مردم اروپا قانون‌گرا هستند و مردم نزدیک به خط استوا (ایران و آسیا) قانون‌گریز، و بفهمی همه این‌ها به مزاج ربط دارد یا اینکه خانم‌ها در چه رشته‌هایی موفق‌ترند و آقایان در چه رشته‌هایی و با توجه به مزاج بهتر تصمیم بگیری، چقدر جالب خواهد بود.

مزاج چیست؟

به طور خیلی خلاصه، در طب سنتی معتقدند عناصر دنیا از ترکیب چهار رکن تشکیل شده‌اند: خاک، آب، هوا و آتش.

در هر عنصری که یکی از این ارکان به بقیه غلبه کند، آن عنصر ویژگی‌های آن رکن را بیشتر در خود نشان می‌دهد. به جدول زیر و مزاج‌ها دقت کنید:

در انسان‌ها نیز ممکن است یک رکن بر دیگری غلبه کند و بنابراین مزاج هر انسان یکی از مزاج‌های سوداوی یا بلغمی یا دموی یا صفراوی شود. (مدت‌ها پیش من فکر می‌کنم هیچ کس مثل دیگری نیست، به تازگی فهمیدم همه انسان‌ها در ۱۶ تیپ شخصیتی خلاصه می‌شوند که در موردش صحبت خواهم کرد و حالا فهمیده‌ام که می‌شود گفت همه ما چهار نوع بیشتر نیستیم!! این نوع دسته‌بندی چقدر طبابت را آسان می‌کند... همیشه عاشق دسته‌بندی‌های علمی بوده‌ام)

به هر حال، اولین کاری که شما باید انجام دهید این است که یک آشنایی اجمالی با مفاهیم پایه در مزاج‌شناسی پیدا کنید.

این مقاله: «درسنامه مزاج شناسی- مقاله نخست؛ مفاهیم بنیادین مزاج شناسی» واقعاً محشر است و خیلی خوب شما را با این مفاهیم آشنا خواهد کرد.

بعد از آن، مقال دوم یعنی «درسنامه مزاج شناسی- مقاله دوّم؛ مزاج شناسی انسانی؛ مفاهیم پایه» را مطالعه کنید.

چطور بفهمم مزاج من چیست؟

کار بعدی این است که بفهمید مزاج شما چیست؟

تست‌هایی در اینترنت تعبیه شده که با پرسیدن چند سؤال، مزاج شما را تشخیص می‌دهد اما من به دقت آن‌ها شک دارم! اما خوب، شاید بخواهید از آن‌ها کمک بگیرید: نتیجه جستجوی «تست مزاج» در گوگل

اما بهترین کار این است که ویژگی‌های مزاج‌های مختلف را بخوانید و بفهمید کدام یک با جسم و روحیات شما بیشتر هم‌خوانی دارد:

من لیست ویژگی‌ها را از سایت بالا اینجا کپی می‌کنم. فکر می‌کنم با فقط خواندن «جثه و هیکل» یا نهایتاً چند مورد از ویژگی‌ها بتوانید بفهمید شما کدام مزاج را دارید:

از مزاج خودم شروع می‌کنم!

ویژگی‌های مزاج سرشتی افراد سوداوی:

مزاج این افراد، سرد و خشک است.
جثّه و هیکل: اغلب افرادی هستند لاغر، باریک، خشک، جرّه و ریزه، با استخوانهای نازک و کشیده. اندامهای خشك و بافت عضلاني کمي دارند. انگشتانشان خشک، کشیده و دوکی است و مفاصل نسبتا درشتی دارند.
پوست: پوست سوداوی ها خشک، چروکیده و بی طراوت و رنگ آن از حالت سفید کدر تا سبزه و تیره متغیر است. نمای غالب پوست آنها، کدورت(کمودت) است. در افراد سیاه پوست، رنگ پوست کف دست می تواند معیار مناسبی برای تشخیص این کمودت باشد.
در لمس، بدنشان سرد و خشک و پوستشان سفت است. سوداوی ها، اگرچه در لمس، پوست و بدن سردی دارند امّا خیلی از مواقع از گرمی و داغی درونی شکایت دارند که می تواند ناشی از صفرای آمیخته با سوداء یا سایر صفراهای غیرطبیعی یا انباشت صفرا در کبد و کیسه صفرا و عدم توزیع مناسب آن در بدن باشد.
بروز لکه های تیره، کک و مک و خال در پوست در این افراد شایع است. پوست، داراي منافذ متوسط است. رگ هاي دست پنهان نیستند ولی نازک و تیره هستند.
ناخن های شکننده ای دارند.
موی سر: پرمو و دارای موهای خشک، ضخیم و یا مجعد(با تجعد یا فر ریز) هستند. رنگ مو مشکی است امّا حالتی کدر و مات دارد. به علت سردی و خشکی و غلبه افکار منفی، موهایشان زودتر دچار سفیدی یا حالت گندمگون می شود. معمولا دچار ریزش مو نمی شوند. موخوره در آنها شایع است.
موی بدن: بدن سوداوی ها، پرمو و دارای موهای تیره و ضخیم است.
چشم: چشم هایشان تنگ و ریز و رنگ سفیدی چشم، کدر و تيره است. به دلیل کاهش خونرسانی چشم، پیرچشمی در سنّ بالا در آنها شایع است.
بینی: بینی آنان حالتی عادی یا به سمت خشکی دارد. شامّه قوی دارند.
سایر اجزای سر و صورت: خشکی باعث قدرت شنوایی می شود ولذا سوداوی ها، گوش های تیزی دارند! در سنین بالا، سوت کشیدن گوش در آنها زیاد دیده می شود.
تعریق: معمولا کم عرق می کنند.
کنش کرداری: حالاتشان از آرام و کند و کم انرژی تا معمولی متغیر است؛ با احتیاط و دقت صحبت می کنند و در نتیجه کلامشان سریع و بلند نیست. زیاد راه می روند و زیاد صحبت می کنند، به خصوص با خودشان زیاد حرف می زنند. بیماری های حرکتی ناشی از مشکلات روحی و روانی(تیک، لرزش یا ترمور، لقوه یا پارکینسون) در آنها شایع است.
کنش پنداری و رفتاری: سوداوی ها، افرادی دقیق، خشک، کم معاشرت، تابع مقررات، فنی، اغلب سمج، منظم، دور اندیش، كم احساس، منطقی، میانه رو، محاسبه گر و محتاطند و جنبه عقلانی امور را بیشتر مد نظر دارند.
بیشتر اوقات دچار نگرانی، دودلی و وسواس در تصمیم گیری ها می شوند امّا پس از تصمیم گیری، در تصمیمات خود بسیار پایدار، ثابت قدم، لجباز و یکدنده بوده اصرار دارند که هر کاری را تا آخر به انجام برسانند.
اهل حمله به طرف مقابل هستند و این حمله را تا وقتی که طرف مقابل عقب نشینی کند ادامه می دهند امّا به محض این که در مقابلشان بایستید یا به آنها حمله کنید عقب نشینی می کنند.(اخلاق سگی!!) بنابراین باید در مقابل آنها، رفتار محکمی داشت. جالب این که وقتی عقب نشینی می کنند دائما به شما تذکّر می دهند که روزی محتاج او خواهی شد.
به هنگام استرس، دائما به خود می پیچند و به دور خود می گردند، رفتار و کلام تکراری پیدا می کنند و بی قرار و سردرگم می شوند امّا مثل بلغمی ها، رنگشان نمی پرد.
در روابط اجتماعی خود، انعطاف ندارند و اگر انعطافی هم نشان دهند، از نوع منفی آن است(عقب نشینی).
خیلی اهل فکر وخیال هستند. خود خور، گوشه گیر، بدبین، منفی گرا، حسّاس، نگران، درون گرا، کم انرژی، بخیل، ترسو و مستعد افسردگی و وسواس اند. از زندگی لذّت چندانی نمی برند و همنشین غم و غصّه هستند، دائما ناله می کنند و غر می زنند و حرص مال دنیا را می خورند.
خودگرا هستند یعنی معیار قضاوت، خودشان هستند و همه چیز و همه کس را با خودشان می سنجند و کسانی مثل خود را می پسندند. به عبارت دیگر، الگوبرداری منفی دارند و بدتر از خود را الگوی خویش قرار می دهند.
به آسانی مجذوب چیزی یا کسی نمی شوند و دوستی یا کنار آمدن با آنها کار ساده ای نیست؛ در کتب طبي قديم آمده که اگر طبيب بتواند شخص سوداوي مزاج را راضي کند هنر کرده است. اهل عاشقی نیستند و حتّی وقتی به آنها محبّت بشود، با سوءظنّ برخورد می کنند و در پس پرده مهربانی ها، به دنبال تکات منفی می گردند. با این حال، در زندگی خانوادگی، اهل طلاق گرفتن هم نیستند و زندگی را ادامه می دهند. انتقامجو هستند و اگر از کسی کینه داشته باشند از دل بیرون نخواهند کرد.
امانت داران خوبی هستند و جرأت خیانت را ندارند.
به علت سرعت فکر، در بین این افراد، شاعران و سیاستمداران بیشتري يافت مي شوند. علاقمند به حسابگری و مسائل فنی هستند. در ادارات و محیط های کارمندی، غلبه با سوداوی هاست و معمولا مواظب یکدیگر هستند. بازپرس های خوبی هستند امّا پس از خواندن گزارش هایشان، نباید به پیشنهادهای ایشان عمل کرد!!
معمولا تیزهوش، تیزبین، همه سونگر، دارای تمایل كم به معنویات، در خواب و بیداری ناآرام، همیشه در فكر، اهل جدل و بحث و بدون توان ریسک هستند. به اندازه ای ریزبین هستند و در جزئیات غرق می شوند که از کلّیات غافل می شوند. زیاد اهل حفظ کردن مطالب هستند.
مرز خیال و و اقعیت در ذهن ایشان به هم ریخته است و افکار خیالی خود را واقعی می پندارند. اگر یک فرد دموی دچار غلبه سودا شود(سودای سوخته ناشی از افزایش گرما) ممکن است ادعای الوهیت، نبوّت یا امامت کند.
خواب: خواب سوداوی ها هم به لحاظ طول و هم از نظر عمق، کم است.(خواب خرگوشی) خوابهای آشفته و تیره و تار، کابوس، و دیدن خرابه ها و قبرستان ها در رؤیاها از مشکلات این افراد است. خوردن گلاب قبل از خواب یا پاشیدن مقداری گلاب روی بالش، در حلّ مشکلات خواب افراد سوداوی، بسیار کمک کننده است.
گوارش و تغذیه: تمایل به خوردن شیرینی و گرمی ها دارند امّا ترشی ها و سردی ها را دوست ندارند. مزه دهان در صبحگاهان شور، و دهان، خشك و كم آب است. اشتهای کاذب فراوان دارند یعنی زود به زود گرسنه می شوند امّا خیلی زود هم سیر می شوند و به همین دلیل اهل ریزه خواری هستند.(سودا مسؤول تحریک اشتهاست)
قدرت هاضمه بالایی ندارند. نفخ معده و يبوست دارند. بوي بد دهان و مدفوع ندارند. قار و قور شكم دارند. سوزش سر معده و زیر جناغ در آنها شایع است.
استعداد به بیماری ها: در صورتی که روش زندگی و تغذیه این افراد تصحیح نشود ممکن است در آنها مشکلات روحی روانی جدی از جمله افسردگی های عمیق یا وسواس های شدید بروز کند. علاوه بر آن، مستعد انواع سرطان، بیماری های پوستی مانند اگزما و برص، بواسیر و واریس هستند.
میل و توان جنسی: به علّت زیاد بودن باد در بدن افراد سوداوی، تحریک و میل جنسی زیادی دارند امّا توان جنسی آنها كم است و اغلب دچار انزال زودرس هم هستند.(خروس مزاجند) مداومت بر مصرف نخودآب به درمان آنها کمک زیادی می کند.(«نخود خام خیسانده در آب یا عرق خارخسک+کمی عسل» یا «نخود پخته +دارچین+روغن زیتون»)
تاثیر فصول: این افراد در فصل بهار از وضعیت تعادل بهتری برخوردار می شوند و در فصل پائیز بیماری هایشان شدت می گیرد. تحمل هوای سرد را ندارند.
سایر موارد: نبض آن ها تقریباً کند اما سفت و باریک است. سیاهی خون و غلظت آن هنگام حجامت، گرفتگی در عضلات پشت ساق پا و گرفتگی در ناحیه گلو به صورت یک حلقه  از علائم دیگر آنان است. چربی و فشار خونشان معمولا بالا نمی رود یا دچار افزایش های خفیفی می شود. نامنظّمی های ضربان قلب(آریتمی) در ایشان شایع است.

ویژگی‌های مزاج سرشتی افراد صفراوی:

این افراد دارای مزاج گرم و خشک می باشند.
جثّه و هیکل: این افراد، قدبلند، لاغر اندام، باریک و خشک هستند اما مفاصل واستخوان بندی درشت و برجسته ای دارند. بسیار دیر چاق می شوند امّا اگر رطوبت(بلغم) بر آنها غلبه کند چاقی تنه ای(شکم و باسن، گلابی شکل) پیدا می کنند.
ساق پای باریکی دارند امّا اگر خلاف این بود می تواند نشان تجمّع بلغم باشد.
پوست: پوست گرم وخشکی دارند که این حالت در اندام فوقانی و سر و صورت بارزتر است و لذا استفاده صفراوی ها از کرم های نرم و مرطوب کننده زیاد است.
رنگ پوست آنها کمی به زردی یا سبز زیتونی می زند. چربی زیر پوستی بسیار کمی دارند. عروق برجسته ای دارند که البته به هنگام سرما سریعا پنهان می شوند. خطوط چهره ایشان نمودار است.
منافذ پوستي آنها درشت و باز است؛ این مساله در کنار حرارت زیاد بدن باعث می شود که مستعد انواع مشکلات ناشی از خشکی پوست باشند.(از جمله اکتیوز وولگاریس که پوست شبیه پوست مارمولک می شود.)
آکنه در صفراوی ها بیشتر در پیشانی، صورت و گونه بروز می کند و این بر خلاف دموی هاست که آکنه هایشان در کتف و سینه دیده می شود. آکنه صفراوی ها، از سرسفید تا زرد است، نوک تیزی دارد و برجسته است و در هوای گرم و خشک تشدید می شود.(آکنه در دموی ها سرگرد و قرمز، در بلغمی ها، سرسفید و ریز است و در سوداوی ها بیشتر به صورت لک بروز می کند. آکنه های کیستیک، معمولا ناشی از غلبه هم زمان صفرا و دم هستند.) درصورت افزایش زیادتر صفرا، رسوب صفرا پیش می آید و درنتیجه شاهد بروز آکنه در اندام تحتانی هم خواهیم بود. اگر صفرا بیش از این باشد، تاول هایی در کف دست و پا ایجاد می کند(بیماری پمفیگوس وولگاریس). صفرای زیاد می تواند چربی کف پا را تحلیل برده پوست کف پا را بِکَند.
صفرا می تواند باعث اگزمای حاد شود درحالی که اگزماهای ناشی از سودا حالت مزمن دارند.
ناخن های بسیار خشکی دارند درحدّی که می تواند باعث شکنندگی آنها شود.
موی سر: موهایی پر پشت، تیره، زبر و گاهی مجعد دارند؛ اگرچه سرعت رشد مویشان زیاد نیست.
به علت حرارت و خشکی زیاد، مستعد طاسی سرند. این طاسی از جلوی سر شروع می شود و به سمت گیجگاه پیش می رود. طبیعتا حالاتی که صفرا را زیاد می کنند این ریزش مو را تشدید می کنند بنابراین، ریزش موی صفراوی ها در سن غلبه صفرا(بلوغ تا 35 سالگی)، بیماری های تبدار، استرس های هیجانی و تابستان ها افزایش می یابد. حجامت عام و سر از بهترین راه های پیشگیری از ریزش موی افراد صفراویست.
موی بدن: موی بدن آنها معمولا زیاد نیست و مثل دموی ها در سینه، کتف ها، پایین کمر و پاها دیده می شود امّا پراکندگی موی بدن ایشان از افراد دموی کمتر است.
چشم: چشم های باریک و کشیده ای دارند.(به سمت بادامی) سفیدی چشم آنها کمی به زردی می زند و دور چشمشان به دلیل از دست دادن رطوبت گود می افتد. حدّت دید آنها زیاد است چرا که صفرا باعث باز ماندن عروق ریز تغذیه کننده چشم ها می شود.
بینی: بینی آنان درشت و کشیده(عقابی) است. ترشّحات بینی بسیار کم است.
سایر اجزای سر و صورت: قدرت شنوایی بالایی دارند امّا زیاد دچار وزوز یا سوت کشیدن گوش می شوند.
تعریق: کم است و بیشتر در کشاله ران، زیربغل، زیرگردن و گاهی در پشت گوش بروز می کند.
کنش کرداری: بسیار پر انرژی و پر تحرک هستند. در کارها چالاک، سریع و عجول هستند. پیوسته، سریع و بلند صحبت می کنند و پرحرفی می کنند.
کنش پنداری و رفتاری: باهوش، زیرک، تیزبین، حسّاس، حسود، آینده نگر، گاهی خیالباف، حاضرجواب، بازیگوش، متهوّر، کلّه شق و یکدنده  هستند. از حافظه و قدرت یادگیری بالایی برخوردارند و مطالب را سریع درک می کنند.
تحریک پذیر هستند و زود عصبانی و مضطرب می شوند امّا زود هم عصبانیتشان فروکش می کند. دارای استعداد خشونت، پرخاشگری و بدخلقی هستند و گاهی باعث رنجش دیگران می شوند.
تند و تیز و بی قرار، عجول و نامنظمند. این بی قراری در محیط گرم تشدید می شود. این بی قراری به حدّی است که اخلاق گنجشکی پیدا می کنند و دائم از این شاخه به آن شاخه می روند و مکرّرا کارها را نیمه کاره رها می کنند یا از کار شانه خالی می کنند.
برون گرا و دارای روابط اجتماعی قوی هستند. سر آنها کلاه نمی رود.
مانند آتش که زود شعله می کشد و زود فرومی نشیند، نوسان خلقی و رفتاری زیادی دارند. گاهی علاقمند به ادبیات گاهی، علاقمند به ریاضی؛ گاهی عاشق، گاهی فارغ؛ گاهی بااراده، گاهی سست؛ گاهی پرانرژی، گاهی كم انرژی؛ گاهی پر جرات، گاهی آرام؛ گاهی سخاوتمند و گاهی بخیل هستند. به همین دلیل، دارای استعداد معنوی مقطعی هستند.
شجاع، محکم و استوار هستند و برای شغل هایی مانند سربازی و جنگاوری مناسبند.
خواب: خوابشان کم، سبک و همراه با آشفتگى است. رنگ های زرد، آتش و جنگ و ستیز در خواب هایشان زیاد دیده می شود.
گوارش و تغذیه: خشکی دهان و عطش فراوان دارند. زبان آنان خشک و  زبر و گاهی تلخ می شود. اشتهایشان کم است. استعداد این را دارند که با خوردن خوراکی های خیلی گرم دچار خارش و کهیر شوند. تمایل به خوردن ترشی ها (سرکه، تمبرهندی، لواشک و ...) و سردی هایی مثل خیار، کاهو و هندوانه دارند امّا تمایل به خوردن شیرینی در آنها کم است. قدرت هاضمه آن ها خوب است و معمولاً یبوست ندارند. بوي بد دهان و مدفوع و قاروقور شكم ندارند.
استعداد به بیماری ها: خارش پوست، کهیر، وزوز و سوت کشیدن گوش در آنها شایع است. سردرد به خصوص در هوای گرم و هنگام عصبانیت بعضی از آنها را آزار می دهد. سردردهایشان بیشتر در جلوی سر بروز می کند و با بوهای خوش و گرمی هوا و خوردن گرمی ها بدتر می شود امّا با مالیدن کمی سرکه به پیشانی، تخفیف پیدا می کند.
گاهی دچار گزگز اندامها می شوند.
اضطراب و تنش فکری؛ میگرن؛ طپش قلب؛ تلخی دهان؛ اسهال خونی؛ هپاتیت، زردی و سنگ های صفراوی؛ لکه بینی و افزایش خونریزی هنگام قاعدگی؛ انزال زودرس؛ سرفه خشک؛ بی خوابی؛ سوزش ادرار بدون علت و لاغری شدید از دیگر مشکلاتی است که اگر صفراوی ها تدابیر مربوط به مزاج خود را رعایت نکنند در معرض آنها خواهند بود.
در اثر گرمای زیاد، نطفه(چه در زن وچه در مرد) می سوزد ولذا ناباروری در صفراوی ها زیاد است.
به راحتی دچار چربی خون نمی شوند مگر به هنگام غلبه سری یا رطوبت. دیابت هم کمتر به سراغ صفراوی ها می آید.
مستعدّ جنون و بیماری دوشخصیتی هستند. «اخوینی»، ایشان را دیوانگان خندان می نامد.
نکته جالب این است که صفراوی ها علیرغم عصبانی مزاج بودنشان کمتر دچار سکته های قلبی و مغزی و انسداد عروق می شوند چراکه همان طور که گذشت، صفرا خلطی است تیز و سوزاننده و مسیر عروق را باز می کند.
میل و توان جنسی: میل بالای جنسی و توان جنسی متغیری دارند.
تاثیر فصول: خیلی گرمایی هستند و در تابستان اذیت می شوند. پائیز و زمستان را دوست دارند.
سایر موارد: نبض پر و قوی دارند. اولین ادرار صبحگاهی آنها پررنگ و گاهی سوزان است. افراد صفراوی مزاج در سن جوانی و در تابستان ها، دچار بیشترین مشکلات در سلامتی خود می شوند. از هوای خنک لذت می برند. از حمّام فراری هستند امّا دوش خنک زیاد می گیرند.

ویژگی‌های مزاج سرشتی افراد بلغمی:

مزاج این افراد، سرد و تر است.
جثّه و هیکل: هیکل بلغمی ها معمولاً درشت و چاق(به حالت استوانه ای) است. اینها چربی زیر پوستی زیادی دارند. اندام و عضلات آنها نرم و لخت است به نحوی که ابتدا و انتهای عضلاتشان دیده نمی شود. سینه درشت است اما برجسته نیست. شانه ها حالت افتادگی دارند.
اجزاء صورت: بینی آنها کوچک است و چانه ظریفی دارند. زبان بزرگی دارند.
پوست: چهره و پوست سفیدی دارند. پوست آنان معمولا سرد، مرطوب، نرم و شفاف است و گاهی به علت رطوبت زیاد، در ناحیه زیر چشم و زیر گلو دچار چین خوردگی می شود. پوست افراد بلغمی داراي منافذی ريز است و رگ هاي پنهانی دارند. زیر ناخن های آنها روشن است. به هنگام عصبانیت، رنگ آنها می پرد، لب ها خشک و بی حال و تیره و چشم ها هم رنگ پریده و خشک می شوند.
موی سر: موهای نرم، نازک، صاف و لختی دارند. موهای زیربغل و زهار هم همین گونه است. کمتر دچار ریزش مو می شوند. رشد موهایشان زیاد است و موهای پرپشتی دارند. رنگ مو معمولا روشن (زرد، بور، خرمايي روشن) است. موی افراد بلغمی معمولا زود سفید می شود.
نوزادان سردمزاج در رحم مادر موی چندانی ندارند؛ به همین جهت می بینیم که نوزادان اروپّایی و به ویژه اروپّای شمالی، کچا به دنیا می آیند! برخلاف نوزادان منطقه خاور میانه که با کاکلی انبوه و تیره پا به جهان می گذارند.
موی بدن: غالباً بدن افراد بلغمي بي مو یا خیلی کم موست.
چشم: سفيدي چشم، سفيدی بي حال، رنگ پریده و بی فروغی است و رنگ عنبیه، روشن(آبي، خاکستری و قهوه ای روشن) است. چشم آنها درشت است. رطوبت زیاد باعث درشت شدن اندازه چشم و سردی زیاد باعث روشن شدن رنگ آن می شود. چنان که گفتیم به هنگام عصبانیت، چشم ها هم رنگ پریده و خشک می شوند و این برخلاف افراد گرم مزاج است که در این هنگام، چشم هایشان سرخ و برافروخته می شود.
ترشّحات بینی: رقیق و فراوان است.
تعریق: معمولا زیاد عرق می کنند اما عرق آنها سرد است و بیشتر در انتهای اندام ها بروز می کند. در تماس با پوست افراد بلغمی معمولا خیسی و سردی ناخوشایندی حس می شود.
کنش کرداری: کم انرژی، کم جنب و جوش، تنبل و در کارها کند هستند. احساس کسلی و بی حالی دارند. چندان قوی نیستند. حرکات این افراد کند است و حوصله انسان از پرحوصلگی آنان سر می رود. آرام حرف می زنند و در راه رفتن معمولاً عقب می مانند و زود خسته می شوند.
به آرامی و  با تأنی صحبت می کنند و تکلّم آنها کند است. صدایشان باریک و نازک و بعضا جیغ مانند است. زیاد دچار لکنت زبان می شوند که این مساله به هنگام غم، افسردگی و شرم تشدید می شود.(بر خلاف افراد گرم مزاج که به هنگام عصبانیت دچار این مشکل می شوند.) به همین جهت برای درمانشان از تخم کبوتر یا گنجشک استفاده می کنیم.
کنش پنداری و رفتاری: افرادی راحت و بی قید به اکثر مسائل هستند. همه چیز را راحت می گیرند و خود را درگیر چیزی نمی کنند. توان ریسک ندارند. بی اراده و متاثر از دیگرانند. دقیق و منظم هستند و در ایجاد نظم، باحوصله عمل می کنند.
معمولاً افرادی آرام، صبور، تسلیم پذیر، مسالمت جو، گذشته نگر، ظریف، ریزبین، منطقی، عاقل، میانه رو، محتاط و گاهی ترسو هستند و در انجام امور از خود شجاعت نشان نمی دهند.
نگرش آنها کوتاه است و توانایی دوربینی و آینده نگری در امور را ندارند ولی در همین نگاه محدود خود، واقع نگر هستند. بلغمی ها حتی در هنگام عصبانیت هم منافع خود را از یاد نمی برند.
عمق اندیشه آنها زیاد است اما توان اندیشه فراگیر و ارائه طرح های کلان ندارند. تفکراتشان ناپیوسته و تمرکزشان کم است، زیاد به حاشیه می روند  و قدرت جمع بندی و تحلیل کمی دارند.
منفی گرا هستند و واکنش های منفی زیاد نشان می دهند و به راحتی قهر می کنند. بسیاری از واکنش های آنها تابع خیال است.
روابط اجتماعی آنان چندان قوی نیست و گوشه گیری و تنهایی را بیشتر می پسندند. در محیط های کاری زیرآبزنی می کنند!
کندذهن هستند و علاقه چندانی به یادگیری نشان نمی دهند. موضوعات و موارد را کلمه به کلمه به خاطر می سپارند و حفظ کنندگان خوبی هستند اما ابتکار و تحلیل قوی ندارند.(حفظ طوطی وار) اگر رطوبت مغزشان زیاد شود دچار فراموشی می شوند که اگر این غلبه رطوبت در جلوی سر باشد، فراموشی نزدیک و اگر در عقب سر باشد، فراموشی دور رخ خواهد داد. در ابتدای این روند، یعنی غلبه سرما و رطوبت بر مغز، فرد با خوردن غذاهای سردی، خنگ و فراموشکار می شود و با خوردن غذاهای گرمی مشکلش حل می شود.
در مراحل پیشرفته تر، فراموشی تقریبا حالتی غالب پیدا می کند(مثل کهنسالان) و در نهایت، سردی شدید، موجب آلزایمر می شود. به همین دلیل، استفاده از بوهای خوش مثل گلاب و بیدمشک، چکاندن روغن های گرم مثل سیاهدانه در بینی، استفاده از انفیه های عطسه آور و ماساژ ملاج با روغن های گرمی مثل روغن کنجد که همگی اقداماتی در جهت کاهش رطوبت و سردی سر هستند، در پیشگیری و درمان آلزایمر بسیار مفید است.
زود تحریک می شوند اما توان درگیری ندارند و عقب نشینی می کنند.
شغل های آرام و بی دردسر را می پسندند. با کارهای ظریف که حوصله زیادی می طلبند سازگارند. در رشته هايی مانند تاريخ، جامعه شناسي و روانشناسي مي‌توانند موفّق باشند.
كینه توز، دارای استعداد افسردگی و غمگینی، درون گرا، خودخور و منفی باف هستند. نیاز به محبّت دیدن دارند اما توان محبت کردن و عاشقی ندارند.
خواب: خواب آن ها سنگین و زیاد است و اغلب هنگام برخاستن از خواب همچنان احساس کسالت دارند. در خواب هایی که می بینند معمولا رنگ های سفید، آب، برف و باران زیاد دیده می شود. به دلیل زیادی بلغم در حنجره، در خواب زیاد خرخر می کنند که با مصرف گرمی ها بهتر می شوند.
گوارش و تغذیه: دهانشان مرطوب و بی مزه و آب دهانشان زیاد است و ممکن است در خواب، آب دهانشان روی بالش بریزد. در صورت بروز مشکلات گوارشی ممکن است مزه دهانشان شور یا ترش باشد.
زبان نرم با پرزهای تحلیل رفته و بی رنگ و گاهی پوشیده از بار سفید از علائم افراد این گروه می باشد. زیاد تشنه نمی شوند امّا اشتهاي زياد و خوراک فراوانی دارند و معمولا توانایی زیادی در مهار اشتهایشان ندارند.
توان هضم غذا در آنان كم است. معده نفاخي دارند و آروغ ترش و ریفلاکس(ترش کردن)در آنها شایع است. گاهي دچار يبوست می شوند.
گرايش به شيريني، شوري، ادویه و گرمی ها دارند. ترشي، ماست، دوغ و سایر سردی ها را دوست ندارند. معمولا بوي بد مدفوع ندارند امّا به دلیل هضم ناقص بوی بد دهان دارند که در صورت غلبه زیاد بلغم در بعضی نواحی مانند سینوس ها، این مشکل تشدید می شود. شکمشان زیاد قار و قور می کند و دفع گاز زیادی دارند.
روده ها به دلیل کندی حرکت و انباشت غذا به تدریج بزرگ و گشاد می شوند.
استعداد به بیماری ها: مستعد ابتلا به بیماری های روماتیسمی، مشکلات گوارشی و افسردگی هستند. بیماری هایی مانند عطسه، آبریزش بینی و سینوزیت؛ سردردهای سرد؛ صرع؛ آسم؛ التهاب و بزرگ شدن لوزه ها؛ کاهش حافظه؛ ضعف هضم؛ ریفلاکس؛ شب ادراری؛ ترشحات سفیدرنگ زنانه و مشکلات قاعدگی هم در این گروه شایع است.
میل و توان جنسی: میل و توان جنسی کمی دارند. سردی و رطوبت بدن، توان جنسی آنها را کاهش می دهد . مشکل انزال زودرس در آنها شایع است.
تاثیر فصول:  در فصل زمستان، بیماری های بلغمی شدت پیدا می کند ولذا این افراد، بسیار بدزمستان هستند اگرچه در بهار نیز به دلیل افزایش رطوبت، حال و روز چندان خوشی ندارند.
سایر موارد: نبض ضعیفی دارند. فشار خون دیاستولی(مینیمم) آنها بالاست. ادرار صبحگاهی کم رنگ است.

ویژگی‌های مزاج سرشتی افراد دموی:

مزاج این افراد، گرم و تر است
جثّه و هیکل: این افراد هیکل درشت و بدنی عضلانی، چهارشانه و تنومند دارند و لاغر نیستند.  قفسه سینه پهن و گشاد است. اندام میانی(شکم و باسن) متوسّطی دارند. کشیدگی اندامشان کمتر از صفراوی ها و سوداوی هاست. قد متوسط تا بلندی دارند. کف دستشان پرگوشت و گرم است. عضلات دوکی شکلی دارند.
اجزاء صورت: بینی و چانه درشتی دارند.
پوست: پوستی گندم‌گون يا گلگون(سرخ و سفید) یا قرمز و پرخون و برافروخته دارند و به ویژه به هنگام استرس، پوستشان گلگون می شود. پوست، گرم و مرطوب و نرم است. عروق روی دست ها برجسته است. منافذ پوستی درشتی ندارند. آکنه های سرگرد، قرمز و سیاهی می زنند که بیشتر در کتف و سینه بروز می کند تا صورت که به ویژه با استرس زیاد می شود.(استرس گرم) زیر ناخن هایشان قرمز و شرابی است.
موی سر: موهایشان پر پشت، قابل انعطاف و ضخیم است. رشد موها زیاد است امّا مثل همه گرم مزاج ها استعداد ریزش مو و طاسی سر را دارند که این ریزش معمولا در وسط سر اتّفاق می افتد. رنگ مو متغیّر(سياه، خرمایی، تيره یا روشن) است.
موی بدن:  معمولاً پر مو هستند و به ویژه در ناحیه شانه و سینه، موهای ضخیم و مشکی و درشتی دارند. در ناحیه پایین کمر و پاها هم موی زیادی دارند.
چشم: رنگ سفيدی چشم گرايش به سرخی دارد. رنگ مردمك، ميشی تيره و سياه است.
ترشّحات بینی: عادی است.
تعریق: تعریق فراوان و عرق گرم دارند.
کنش کرداری: سریع، چالاک و پر انرژی هستند امّا سرعت عمل آنها به افراد صفراوی نمی رسد. در نقطه مقابل، دوام تحرّک آنها از صفراوی ها بیشتر است و مثل آنها در کارها کم نمی آورند و زود خسته نمی شوند.  قدرت حرکات بدنی آنها بالاست و صدایی رسا و محکم دارند.
کنش پنداری و رفتاری: دموی ها انسان هایی شجاع، جسور و دارای اعتماد به نفس بالا هستند. معمولاً مدیریت و رهبری گروه را به عهده می گیرند و خوش اخلاق، اجتماعی، برون گرا، صمیمی، خوشرو، دوست داشتنی، اهل بگو و بخند و آرام هستند و در دیگران ایجاد نشاط می نمایند اما اگر عصبانی شوند، رفتارهای مخاطره آمیزی از خود نشان می دهند و حتّی دارای استعداد شقاوت آنی هستند.
معمولاً اهل ریسک کردن، بلند پرواز، دور اندیش، علاقه مند به طبیعت، اهل عشق و محبت، اهل خیر و معنویت، سخاوتمند و نوع دوست هستند. دارای گرایش های عرفانی هستند امّا اگر به سمت مسائل غیراخلاقی گرایش پیدا کنند، کلاهبرداران بزرگ یا دیکتاتورهای درجه یکی خواهند شد.
اراده قوی و توان دوراندیشی باعث می شود که در زندگی، خیزهای بلندی بردارند.
هوش و حافظه نسبتا بالایی دارند امّا به ویژه در صورت افزایش رطوبت بدن، مطالب جدید را خوب درک نمی کنند و زود فراموش می کنند.
وضع موجود را برنمی تابند و به دنبال تغییر هستند. این مساله در کنار هوش بالا و شجاعت ریسک کردن، از آنها انسان هایی مخترع، مکتشف و مبتکری به وجود می آورد.
اکثراً بی نظم هستند. معمولاً افرادی بی خیال، خوش بین، سرزنده و اغلب، بی حساب و کتاب و راحت و بی قیدند. تنوع طلبند و به کارهای تکرای علاقه ای ندارند.
در عین توان بالای مدیریت، فرمانبردار هم هستند. به ادبیات و موسیقی علاقه دارند و استعداد شاعری هم دارند.
خواب: خوب می خوابند و تحمل بی خوابی را نیز دارند ولی اگر رطوبتشان بالا رود، خواب زیاد و غیرقابل کنترلی پیدا می کنند. به همین جهت زیاد پیش می آید که کسل هستند و خوابشان زیاد و سنگینی می شود و به ویژه در فصل بهار این حالات تشدید می شود. دهان دره، کش و قوس بدن و کشیدن دستها به اطراف، جزء عادات آنان می باشد. در خواب، رؤیا های سرخ و خونین می بینند.
گوارش و تغذیه: اشتهای زياد و خوراك خوبی دارند، توان هضم غذایشان بالاست و نفخ معده و يبوست ندارند.
مزه دهان صبحگاهی آنها بی مزه یا رو به شيرينی است. رطوبت دهانشان معمولی و زبانشان قرمز پررنگ است و عطشی نسبی دارند.
تقریبا به تمام مزه ها تمایل دارند و همه نوع غذا را می توانند بخورند؛ اگر رطوبت بدن آنها زیاد شود بیشتر شیرینی می خورند و اگر رطوبت بدنشان کم شود بیشتر به دنبال ترشی می روند. بوی بد دهان یا مدفوع و قار و قور شكم ندارند. البته اگر سردی آنها زیاد شود هم دهانشان بو می گیرد و هم توان هضمشان افت پیدا می کند.
استعداد به بیماری ها: استعداد ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی، غلظت و فشار خون بالا، انواع سکته های قلبی و مغزی و جوش ها و دمل های پوستی دارند. سردرد، ظهور خون در ادرار (هماتوری(، ضعف جنسی، چاقی، و طپش قلب هم در انتظار دموی هایی است که مراقبت کافی از سلامتی خود نداشته باشند.
میل و توان جنسی: میل و توان جنسی بالایی دارند. حجم منی و ادرار آنها زیاد است.
تاثیر فصول: بسیار بدبهارند و اگر حجامت یا فصد نکنند در این فصل بهره چندانی از زندگی نخواهند برد.
سایر موارد: نبضی پر و قوی دارند. سر و اندامهایشان سنگین است و خونریزی از نقاط مستعد مثل بینی و لثه در آنان شایع است که به ویژه با استرس تشدید می شود. محل فصد و حجامت آنان خارش می کند. در فصل بهار این علائم بیشتر مشاهده می شود. نه گرمایی هستند و نه سرمایی، اما به نسبت، تحمل سرما برایشان راحت تر است.

بعد از تشخیص مزاج، باید چه کار کنم؟

بعد از اینکه فهمیدید در کدام گروه قرار می‌گیرید، حالا باید ویژگی‌های دقیق خود را بشناسید و بفهمید که چه چیزهایی بخورید و چه چیزهایی نخورید تا به حد تعادل برسید. مقالات زیر به شما کمک می‌کند که با مزاج خود کنار بیایید. نسبت به مزاج خود، کلیک کنید و با دقت بخوانید یا حتی مثل من پرینت بگیرید و کنارتان به دیوار بچسبانید و خورد و خوراک و ... را مطابق با آن تنظیم کنید:

مزاج شناسی انسانی؛ مزاج سودا

مزاج شناسی انسانی؛ مزاج صفرا

مزاج شناسی انسانی؛ مزاج بلغم

مزاج شناسی انسانی؛ مزاج دم

تست شخصیتی MBTI:

اگر می‌خواهید بیشتر با خودتان آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنم در تست شخصیت MBTI (مخفف Myers-Briggs Type Indicator به معنی مشخص‌کننده شخصیت مایر-بریگز) که انصافاً شبیه غیب‌گویی است شرکت کنید. این تست پس از مطرح کردن یک سری سؤال تیپ شخصیتی شما را از بین ۱۶ تیپ که روانشناس سوئیسی به نام یونگ آن‌ها را تقسیم‌بندی کرده است، مشخص می‌کند. سپس با توجه به تیپ شخصیتی شما پیشنهاداتی در مورد زندگی شغلی شما ارائه می‌کند.

واقعاً خارق العاده عمل می‌کند! شخصیت من را ISTJ تشخیص داد و باور کنید خط به خط چیزهایی که نوشته در مورد من صدق می‌کند!

این تست می‌تواند یک تست عالی برای انتخاب شغل و راهنمای تحصیل باشد.

اگر در سنین دانشجویی و کمتر هستید، حتماً در این تست شرکت کنید و سعی کنید با توجه به پیشنهادات شغلی که مطرح شده عمل کنید...

من یک فایل اکسل (.xls) ایجاد کردم که علاوه بر آزمون، مشخصات ۱۶ تیپ شخصیتی را نیز در خود دارد. می‌توانید آن‌را از طریق لینک زیر دانلود کنید:

http://yourl.ir/MBTI

امیدوارم ما در مدارس و دانشگاه‌هایمان یک سری درس در مورد «خودشناسی» داشته باشیم. انصافاً اگر من این‌ها را زودتر می‌فهمیدم شاید خیلی از تصمیمات غلطی که گرفتم را مدیریت می‌کردم و یا خیلی از مشکلات جسمی و روحی‌ام را با توجه به این نکات رفع می‌کردم. :( حیف شد... احساس می‌کنم دیر جنبیدم. امیدوارم نسل آینده ما فکری به حالشان بشود.

معرفی سایت خودشناس:

سایت «خودشناس» (به آدرس khodshenas.ir) سایت جالبی است که پیشنهاد می‌کنم سری به آن بزنید. علاوه بر تست MBTI تست گروه خونی هم دارد که جالب است.

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند