English
العربی
Swedish
François
در مطلب «آیا می‌دانستید واژه‌هایی مانند آچار، گلنگدن، بشقاب و... از زبان ترکی وارد فارسی شده‌اند؟ (لیستی از این کلمات)» لیستی از واژه‌های ترکی که در فارسی قرض گرفته شده‌اند را آوردم و خواستم که اگر کسی می‌تواند آن‌ها را همراه با توضیحی درباره هر یک، جمع‌آوری کند.
خوشبختانه، «سعید فلاح» (کسی که در این حدود ۱۵ سال تدریس، دانشجویی به عجیبی او از هر نظر نداشته‌ام؛ [خوش به حال خانمش که او هم از دانشجوهای نمونه ما بود]) قبول زحمت کرد و یک پروژه اکسسی جذاب مخصوص این کار طراحی کرد.
فعلاً حدود ۲۰۰ واژه همراه با معنی در سه فرهنگ لغت (دهخدا، معین و عمید) همراه با بخش روشنگری در این واژه‌نامه گردآوری شده. (بخش روشنگری که نیاز به توسعه بیشتر دارد، توضیحاتی است که او از افرادی که به ترکی مسلط بوده‌اند پرسیده؛ و در حقیقت کالبدشکافی واژه است)
اگر نگاهی به لیست واژه‌ها بیندازید شگفت‌زده می‌شوید! بسیاری از واژه‌هایی که در فارسی در هر لحظه استفاده می‌کنیم از ترکی وارد شده‌اند؛ از دکمه بگیر تا گمرک! (و این به دلیل حکم‌رانی حکومت‌های ترک‌زبان بود است: عثمانی‌ها، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، ایلخانان، تیموریان، صفویان، افشار و قاجار؛ و ترک بودن دربار نقش مهمی در این زمینه داشته)
لیست وام‌واژه‌های ترکی در فارسی:
- اتابک
- اپه
- اتاق
- اتراق
- اجاق
- اخته
- اردک
- اردو
- ارمغان
- اکه
- الاغ
- الگو
- اوزون برون
- اوکه
- اوماج
- ایل
- آبجی
- آچار
- آچمز
- آذوقه
- آقا
- آلاچیق
- باتلاق
- باجناق
- باروت
- باشی
- باقلوا
- بته جقه
- بزک
- بشقاب
- بغچه
- بلدرچین
- بنچاق
- بوران
- بی بی
- بیرق
- بیگ
- پاتوغ (پاتوق)
- پیشی
- تپق
- ترمه
- تسمه
- تلاش
- تلمبه
- تنگ
- توپ
- توتون / تُتُن
- توشک / تشک
- توغ
- توک
- تومان
- توی / طوی
- ته تغاری
- تیپا
- تیله
- جار
- جارچی
- جلگه
- جلو
- جلیقه
- چاپار
- چاپیدن
- چاخان
- چارق
- چاق
- چالش
- چاوش
- چاووش
- چپاول
- چپق
- چخماق
- چریک
- چکمه
- چلاق / چولاق
- چماق / چوماق
- چمباتمه
- چوغول
- چی
- چیچک
- خان
- خانم
- داروغه
- داغان
- درنا
- دکمه
- دگنک
- دلمه
- دنج
- دوقلو
- دیشلمه
- دیلاق
- ساچمه
- ساقدوش
- سپور
- سراغ
- سقلمه
- سل دوش
- سلانه سلانه
- سنجاق
- سنجاقک
- سورتمه
- سوغات
- سوگلی
- شپلق
- شلاق
- شلوغ
- شیشلیک
- عالی قاپو
- فنر
- قاب
- قابلمه
- قاپوق
- قاپیدن
- قاچ
- قاچاق
- قاچاقچی
- قاسنی
- قاشق
- قاطی
- قاق
- قالپاق
- قالتاق
- قالی
- قانغوزک
- قایق
- قبراق
- قبرغه
- قراول
- قرق
- قرقی
- قرمه
- قروتی
- قره قوروت
- قره نی
- قزاق
- قزل آلا
- قشقرق
- قشو
- قشون
- قلاش
- قلچماق
- قلدر
- قلق
- قلی
- قمچی / قمچین
- قمه
- قنداق
- قوچ
- قورباغه
- قورت
- قورخانه
- قوروت / قروت
- قوش
- قوطی
- قیچی
- قیشلاق / قشلاق
- قیماق
- قیمه
- کاکوتی
- کتک
- کرنش
- کشیک
- کمک
- کنکاش
- کوچ
- کول
- کولاک
- گزمه
- گلنگدن
- گمرک
- لیوان
- مشتلق
- مغازه
- ناقلا
- ولسوال
- ولسوالی
- یاتاقان
- یاغی
- یالغوز
- یدک
- یراق
- یغلوی
- یغما
- یقه / یخه
- یلخی
- ینگه
- یواش
- یورتمه
- یورش
- یونجه
- ییلاق
برای دانلود این پروژه که ما آن را «ترکفا» می‌نامیم، روی لینک زیر کلیک کنید:
http://yourl.ir/Turkfa
(اختیاری: ترجیحاً ابتدا فونت‌های داخل پوشه font را نصب کنید و سپس پروژه را اجرا کنید که شکیل‌تر به نظر برسد)
پروژه بر حسب Microsoft Access طراحی شده؛ بنابراین نیاز دارد که Microsoft Office بر روی سیستم شما نصب باشد. (اگر کسی از دوستان توانست این فایل را به صورت تحت وب یعنی ترکیبی از HTML و CSS و JavaScript و PHP تبدیل کند به من اطلاع دهد که آدرس turkfa.aftab.cc برای این کار اختصاص دهیم)
آپدیت در ۱۷ / ۱۱ / ۹۸:
امیرحسین بهرامی، این دانشجوی ۱۹ ساله که پکیج کامل دوره‌های طراحی وب و شبکه را با ما گذرانده و برای خودش در این زمینه‌ها سرآمدی شده، قبول زحمت کرد و نسخه آنلاین ترکفا را آماده کرد؛ در آدرس زیر می‌توانید آن را مشاهده کنید:
مطلب مرتبط:
فهرستی از واژه‌هایی که از زبان فرانسوی و روسی و دیگر زبان‌ها وارد زبان فارسی شده است
موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند
Nima: