کلمه Application همیشه به معنی «برنامه کاربردی» نیست!

یکی از اشتباهاتی که اکثر تحصیل‌کرده‌های رشته کامپیوتر در ترجمه مرتکب می‌شوند، ترجمه کلمه Application است. از بس این کلمه را در مورد «برنامه کاربردی» دیده‌اند، فکر می‌کنند کلاً این کلمه یعنی برنامه کاربردی!

جالب است که دکترهای رشته‌ی ما هم این مشکل را دارند!

یادم هست در ارشد، در درس Wireless Sensor Networks (شبکه‌های حسگر بی‌سیم) در امتحان پایان ترم، استاد سؤال داده بود: چند برنامه کاربردی در زمینه شبکه‌های حسگر بی‌سیم نام ببرید! با توجه به اینکه من کل اسلایدهای کتاب (که انگلیسی بود) را حفظ بودم و چنین چیزی در کتاب مطرح نشده بود، سر جلسه به استاد گفتم: استاد! این سؤال در هیچ کجای جزوه و اسلاید نبود، مطمئنید شما به آن اشاره کرده‌اید؟ گفت: هست... من کلی اصرار کردم، نهایتاً گفتم: شما یک نمره از من کم کنید، یک مورد از آن‌‌ها را بگویید من بقیه‌اش را خودم می‌نویسم. قبول کرد و یک مورد را گفت: Event Detection (تشخیص رخداد)
تا این را گفت، فهمیدم ایشان هم کلمه Application را اشتباه ترجمه می‌کنند‍!
گفتم: استاد، جسارتاً شما هم اشتباهِ اکثر تحصیل‌کرده‌های رشته کامپیوتر را مرتکب شده‌اید. هر کجا که Application آمد که به معنی «برنامه کاربردی» نیست که!

Application اگر در یک بحث غیرنرم‌افزاری بیاید معمولاً به معنی «کاربرد» است.

عنوان آن اسلاید بوده WSN Applications آن سؤال را باید اینطور مطرح می‌کردید: «کاربردهای شبکه‌های حسگر بی‌سیم را نام ببرید» نه «برنامه‌های کاربردی شبکه‌های حسگر بی‌سیم»...

دلیل اینکه این موضوع را مطرح می‌کنم این است که گاهی شما یک کتاب را ترجمه می‌کنید و این اشتباه را مرتکب می‌شوید و مخاطب را گیج می‌کنید یا حداقل مثل من که امروز ترجمه کتاب داده‌کاوی آقای Han را می‌خواندم، شما یک مطلب ترجمه‌شده را می‌خوانید و احساس می‌کنید این جمله ربطی به بحث ندارد! چند بار می‌خوانید و متوجه نمی‌شوید جریان چیست!

مثلاً به ترجمه‌ی بخشی از این کتاب که بهترین ترجمه را دارد دقت کنید (خط دوم را بخوانید):

متن انگلیسی این بوده (خط دوم را بخوانید):

چندین جای کتاب ایشان یک دفعه وسط بحثی که هیچ ربطی به برنامه‌های کاربردی ندارد، کلمه Application را برنامه کاربردی ترجمه می‌کند و اگر کسی مثل من نداند جریان از کجا آب می‌خورد، آیا درک درستی از مطلب پیدا خواهد کرد؟

ترجمه درست این بوده: اگرچه می‌توان محدودیت‌های خوشه‌بندی را دسته‌بندی کرد، اما کاربردهای مختلف، ممکن است محدودیت‌های متفاوتی داشته باشند...

یک خواهش:

ترجمه متون تخصصی، ریزبینی‌های خاصی نیاز دارد که هر کسی نمی‌تواند از پس آن بربیاید. خواهش می‌کنم اگر مهارت کافی در ترجمه ندارید، اقدام به ترجمه کتاب‌های خوب و مفید نکنید چون یکی هم که می‌تواند آن کتاب را بهتر ترجمه کند، وقتی ببیند ترجمه‌های مختلفی از آن کتاب هست، طبیعتاً اقدام نمی‌کند...

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند