بر همگان واضح است که Yahoo اگر زنده است، به دو دلیل است، یکی قدمت آن (اولین سیستم ارائه ایمیل رایگان) و یکی اتاقهای چت آن.
اما این روزها که همه جا صحبت از شکست یاهو در برنامههایش و احتمال بسیار قوی خریده شدن آن توسط مایکروسافت است، همگان به دلایل این شکست میپردازند.
شاید مهمترین علت موفقیت گوگل، سازگار بودن با خواستههای مشتری است. گوگل پیش از اینکه مشتری بگوید چه میخواهد، آن امکان را برایش فراهم میکند! شخصاً معتقدم اعضای تیم روانشناسی گوگل خیلی مهمتر و فعالتر و البته مؤثرتر و موفقتر از تیم برنامهنویسی آن بودهاند.
گوگل در بسیاری از بخشها، دست کاربر را کاملاً باز میگذارد و تا آنجا که بتواند محدودیتها را حذف میکند و خود را در اصطلاح، منعطف میکند. (این، به نوعی، از همان شعار مشهورش سرچشمه میگیرد: شیطان نباش!)
امروز با یکی از سادهترین فرقهای سرویس ایمیل یاهو با گوگل مواجه شدم که هر چند خیلی ساده است، اما میتوان از این دیدگاه دلیل شکست یاهو را فهمید.
قبلاً یک آی.دی در سرویس GMail ایجاد کرده بودم که متشکل از مخفف اسم و فامیلم بود: حمید رضا نیرومند h.r.niroomand همانطور که میبینید، این آی.دی شامل دو نقظه (dot) است. مشکل این بود که در ایران به خاطر آشنایی واقعاً کم کاربران با سرویس GMail شما اگر بگویید ایمیل من مثلاً x@gmail.com است، بسیاری از مخاطبان شما ناخودآگاه به جای gmail، کلمه yahoo میفهمند و به آدرس x@yahoo.com ایمیل ارسال میکنند. این به خاطر انس گرفتن کاربران ایرانی از همان روز اول ورود به اینترنت با سایت Yahoo و سرویس چت آن است.
چندین بار این مشکل برایم پیش آمده که میگویند: فلانی! من به آدرس ایمیلت، ایمیل زدم، چرا جواب نمیدی؟
به محض شنیدن این مطلب، میپرسم: ایمیل من چیست؟ و میبینم که به اشتباه، آی.دی من را در سرویس یاهو میگویند!!
امروز مجبور شدم برای اینکه ایمیلهای افراد بالاخره به مقصد برسد، یک ایمیل با همان آی.دی در سایت یاهو هم ایجاد کنم. اینطوری چه GMail متوجه شوند و چه Yahoo بالاخره ایمیلشان ختم به خیر میشود!
رفتم سراغ فرم ثبت ID در سایت یاهو. اما موقع ثبت آی.دی با پیغام خطای جالبی برخوردم! یاهو، آیدی h.r.niroomand را قبول نکرد!! دلیل آن جالب بود: شما فقط از یک نقطه میتوانید در آی.دی خود استفاده کنید!!!
وقتی قرار باشد محدودیت باشد و گیر بیخود به کاربر داده شود، به تعداد نقطه هم گیر میدهند و فکر نمیکنند که ممکن است یکی مثل من، Middle Name (اسم وسط) هم داشته باشد. اصلاً این چه محدودیتی است که کاربر را در تعداد نقطه هم محدود کنیم؟!
خلاصه، مجبور شدم آی.دی hr.niroomand را ثبت کنم. اما در نهایت بیفایده بود، چون با آی.دی h.r.niroomand در جیمیل مشابه نبود و ایمیلها به مقصد نمیرسید و متأسفانه یاهو hr.niroomand را با h.r.niroomand متفاوت میداند.
اما بنازم انعطافپذیری GMail را. اگر یک جیمیلباز حرفهای باشید، میدانید که جیمیل به شما اجازه میدهد کارهای بسیار جالبی با آی.دی خود انجام دهید. یکی از آن کارهای جالب این است که جیمیل به شما اجازه میدهد نقطههای بین آی.دی خود را حذف کنید. یعنی اگر آی.دی شما h.r.niroomand است، میتوانید به همه بگویید آی.دی من hr.niroomand است. و این دو آی.دی برای جیمیل کاملاً مشابه هستند و به هر کدام که ایمیل فرستاده شود، به صندوق شما منقل میشوند...
پس، باز هم گوگل با مرام دوستانهای که دارد، کوتاه آمد و مشکل ما را حل کرد. از این پس به هر کس خواستم ایمیلم را بدهم، میگویم آی.دی من hr.niroomand است. چه در جیمیل و چه در یاهو...
- از دیگر امکانات جالبی که جیمیل به شما میدهد این است که به انتهای آی.دی خود یک + اضافه کنید و هر کلمهای که خواستید اضافه کنید. به عبارت دیگر، مثلاً آی.دی xy با آی.دی xy+z هیچ فرقی ندارد.
این کار چه فایدهای دارد؟ شما میتوانید از بخش برچسبها (Labels) در سرویس جیمیل تنظیم کنید که اگر ایمیلی که به صندوق من میآید، انتهایش مثلاً پسوند z بود به فلان پوشه منتقل کن (بحث پوشه چند روز بیشتر نیست به جیمیل اضافه شده است) یا فلان برچسب را به آن بزن. فرض کنید قرار است به شاگردان خود در کلاسهای مختلف ایمیل خود را بدهید. میتوانید برای اینکه ایمیلهای آنها به صورت خودکار در صندوق شما طبقهبندی شوند، به هر گروه، ایمیل خود را با پسوند خاصی اعلام کنید و در تنظیمات جیمیل آنها را طبقهبندی کنید.
البته از این امکان میتوانید برای ثبتنام چندباره در سایتهایی که اجازه استفاده از ایمیل تکراری نمیدهند نیز استفاده کنید. هر چند بار که خواستید با همان ایمیل و با پسوندهای مختلف ثبتنام کنید...
خلاصه، بیدلیل نیست که یک شرکت رو به افول میگذارد و یکی میشود بزرگترین، موفقترین و دوستداشتنیترین شرکت اینترنتی!