گلستان سعدی؛ هدیه​ای برای تابستان

نمايشگاه کتاب هر سال فرصتی​ست برای من که غذای یک ساله روحم را برگیرم.
امسال هم مثل هر سال ليستي كه تهيه كرده بودم الحمد لله موجود بود.
خلاصه، کتاب​ها را تا این روزها که امتحانات دانشگاه تمام شود تقریبا دست نخورده گذاشته بودم تا اینکه امشب از «گلستان سعدی» شروع کردم.
عجب کتاب معرکه​ای​ست! الحق که راست گفته​اند که سعدی «استاد سخن» است! آنقدر از دیباچه زیبایش لذت بردم که حیفم آمد به شما پیشنهاد نکنم که اگر تا به حال مثل من بي​نصيب بوده​ايد، خواندن اين کتاب را در رأس کارهایتان قرار دهید.
تازه مي​فهمم قديمي​هاي ما چرا اين کتاب را در مکتب​خانه​ها مي​آموختند و حفظ مي​کردند و جالب اينجاست که خيلي بيشتر از ما به اصطلاح متمدن​ها، مي​فهميدند. من در اين شک ندارم!
شايد برخي حکايت​ها و شعرهاي گلستان را هر روز با خود زمزمه کنيد و به عنوان ضرب​المثل استفاده کنيد، اما نمي​دانيد که سخن​سراي آن، سعدي​ست!
من بخش​هایی از دیباچه به انضمام حکایت اول این کتاب ارزشمند را اینجا می​آورم تا شما هم پی به شیرینی سخنان سعدی ببرید و شايد (مثل من) مشتاق شديد که اين کتاب را حفظ کنيد... (إن شاء الله)

در ديباچه، سعدي اينطور شما را تشويق به خواندن گلستان مي​کند:

اين چند بيت زيبا در بخشي از ديباچه آمده است:

اما به اعتماد سعت اخلاق بزرگان که چشم از عوايب زيردستان بپوشند و در افشاي جرائم کهتران نکوشند، کلمه​اي چند به طريق اختصار از نوادر و امثال و حکايات و سير ملوک ماضي رَحِمَهمُ الله در اين کتاب درج کرديم و برخي از عمر گرانمايه بر او خرج.
موجب تصنيف کتاب اين بود و بالله التوفيق:

امعان نظر در ترتيب کتاب و تهذيب ابواب، ايجاز سخن مصلحت ديد تا بر اين روضه​ي غنا و حديقه​ي عليا چون بهشت، هشت باب اتفاق افتاد. از آن مختصر آمد تا به ملال نينجامد. (من ديوانه اين جمله و تأکيد سعدي بر اختصار در کلام، شدم! سعدي معتقد است سخن و حکايت طولاني، ملال​آور است و مشتاقي ندارد و اين چيزي​ست که بسياري از نويسندگان ما اصلا به آن توجهي ندارند! گاهي اوقات از خواندن کتاب​هاي بعضي نويسندگان خنده​ام مي​گيرد! آنقدر موضوع ساده​اي را طولاني مي​کنند که گاهي فعل و زمان جمله با هم نمي​خواند!)
باب اول در سيرت پادشاهان
باب دوم در اخلاق درويشان
باب سوم در فضيلت قناعت
باب چهارم در فوايد خاموشي
باب پنجم در عشق و جواني
باب ششم در ضعف و پيري
باب هفتم در تأثير تربيت
باب هشتم در آداب صحبت

و شعر پاياني ديباچه که نمي​دانم چرا اشک از چشمان من جاري مي​کند! انگار انسان افسوس مي​خورد که چرا چنين انسان​هايي عمر طويل نداشتند که بشر را به فيض اکمل برسانند:

و اما حکايت اول از باب اول،​حسن ختام کلام من:

حکايت

پادشاهي را شنيدم به کشتن اسيري اشارت کرد. بي​چاره در آن حالت نوميدي مَلَک را دشنام دادن گرفت و سقط گفتن، که گفته​اند هر که دست از جان بشويد، هر چه در دل دارد بگويد!

ملک پرسيد چه مي​گويد؟ يکي از وزراي نيک​محضر گفت: اي خداوند! همي گويد: والکاظِمينَ الغَيظَ و العافينَ عنِ النّاس. ملک را رحم آمد و از سر خون او درگذشت. وزير ديگر که ضد او بود، گفت ابناي جنس ما را نشايد در حضرت پادشاهان جز به راستي سخن گفتن! اين، ملک را دشنام داد و ناسزا گفت.
ملک روي از اين سخن در هم آمد و گفت: آن دروغ وي، پسنديده​تر آمد مرا زين راست که تو گفتي! که روي آن در مصلحتي بود و بناي اين بر خبثي و خردمندان گفته​اند دروغي مصلحت​آميز به که راستي فتنه​انگيز!

بر طاق ايوان فريدون نبشته بود:

باور کنيد حکايت​ها يکي زيباتر از ديگري​ست! اميدوارم تابستان امسال را با گشتي در گلستان، سرسبزتر و زيباتر کنيد.
موفق باشيد؛
حميد