چرا اصول دین شیعه ۵ تاست در حالی که اصول دین اهل تسنن ۳ تا؟

یکی از سؤالات که ممکن است در ذهن شیعیان باشد این است که چرا اصول دین ما ۵ تاست؟ یعنی توحید، نبوت و معاد (که بین شیعه و سنی مشترک است) و عدل و امامت (که مختص شیعه است). سؤال تخصصی‌تر این است که مگر عدل، جزئی از توحید نیست؟ بخشی از توحید، این است که خداوند را در صفاتش یکتا بدانی و یکی از صفات خداوند عدل است؛ پس عدل جزئی از توحید است. امامت نیز می‌توانست در زیرمجموعه نبوت قرار بگیرد؛ چه لزومی داشت مجزا شود؟

در حین خواندن کتاب «العقائد من نهج البلاغة» نوشته «محسن علی المعلم» (که از سایت اصلی به صورت PDF قابل دانلود است) به این موضوع اشاره شده بود که بد ندیدم اینجا بیاورم:

دلیل این جداسازی به خاطر «اختلاف شیعه در تعریف عدل و امامت توسط اشاعره» (که اکثریت اهل تسنن را تشکیل می‌دهند) است.

آن‌ها معتقدند: إنَّ الحَسَنَ ما حَسَّنَه الشَّرع و القَبیحَ ما قَبَّحَه الشَّرع. (نیکو آن چیزی است که شرع آن را نیکو معرفی کند و بدی آن چیزی است که شرع آن را بد معرفی کند) شیعه معتقد است که این تعریف صحیح نیست، چرا که با این تعریف، هر کاری که از خداوند صادر شود، حتی اگر با عقل سلیم جور در نیاید، مجاز است و عدل به حساب می‌آید! مثلاً اگر خداوند، پیامبر را به جهنم بفرستد، عدل است و اگر شرورترین افراد را به بهشت بفرست باز هم عدل است؛ در حالی که طبق اعتقاد شیعه از خداوند جز جمیل سر نمی‌زند و این جمیل با عقل سلیم و فطرتِ پاک هماهنگ است.

و در مورد اینکه تعریف ما از امامت متفاوت است؛ می‌توانید به مطلبی که در دوران کارشناسی الهیات در سال ۹۷ نوشته بودم مراجعه کنید: «چرا مردم امام حسین را کشتند؟ /چرا مردم عربستان بر علیه آل سعود قیام نمی‌کنند؟ / چرا بر امام حسین گریه می‌کنیم؟»

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند