نگاهی دیگر به دستورات دین

چندی پیش جایی بودم، یکی از حاضران که روزه نبود گفت: من در طول روز کار زیاد دارم نمی‌توانم روزه بگیرم؛ ضعف می‌کنم.

این جمله و این دیدگاه من را یاد نکته‌ای انداخت که خودم در زندگی به کار می‌برم و مدتی بود که می‌خواستم درباره‌اش بنویسم:

اگر شما به خداوند و اسلام ایمان کامل دارید و معتقدید که اسلام از سمت خداوند است و احکام بیان‌شده در آن توسط خداوند که به زیر و بم همه موجودات و از جمله انسان آگاه است تعیین شده، پس وقتی آن خداوند از طریق آن دین حکمی را تعیین می‌کند که در نگاه اول با شرایط شما جور در نمی‌آید، احتمالاً مشکل از شرایط شماست که با دین جور در نمی‌آید! بنابراین این شما هستید که باید شرایطتان را طوری تغییر دهید که با احکام دین جور در بیاید.

اگر اینگونه به دین نگاه کنید، بعد متوجه می‌شوید که دین چه زندگی زیبا و سالمی برای شما پیش‌بینی کرده است.

چند مثال بزنم:

۱- دین می‌گوید یک ماه روزه بگیرید.

نگاه اشتباه: من کار دارم و باید کار کنم، اگر کار کنم ضعف پیدا می‌کنم و نمی‌توانم روزه بگیرم.

نگاه زیرکانه: دین خواسته بگوید شما باید یک ماه در سال به این بدن استراحت بدهید. کمتر بخورید و از آن طرف کمتر هم کار کنید. بیشتر بخوابید (همانطور که گفته: نومُکُم فیه عباده: خواب شما در رمضان عبادت است؛ پس یک منظورش این است که در این ماه بیشتر بخوابید).

نگاه اشتباه: من شغلم اجازه نمی‌دهد کمتر کار کنم...

نگاه زیرکانه: شغلی که من انتخاب کرده‌ام آن شغلی که دین برای یک زندگی زیبا در نظر گرفته نیست! باید شغلی انتخاب کنم که بتوانم در ماه رمضان از کار بکاهم و کمتر خسته شوم که به این بدن استراحت بدهم.

اگر کسی نخواهد نگاهش را عوض کند، خوب، آنقدر از این بدن کار می‌کشد تا خیلی زود بدن فرسوده می‌شود و مشکلات فراوان پیدا می‌کند و آن لذتی که باید را از این دنیا نمی‌برد. (فراموش نکنید که کسی به جهنم می‌رود که از این دنیا لذت نبرده باشد (+))

(البته من در مطلب «چرا باید روزه بگیریم؟» درباره اهداف دیگر روزه صحبت کرده‌ام)

۲- دین می‌گوید در بین‌الطلوعین (اذان صبح تا طلوع خورشید) بیدار باشید، روزی را آن موقع تقسیم می‌کنند؛ هر کس خواب باشد روزی کمتری نصیبش می‌شود.

نگاه اشتباه: من باید ساعت ۶ بروم سر کار، نمی‌توانم این زمان بیدار باشم.

نگاه زیرکانه: منظور خدا این است که باید شغلی داشته باشی که بتوانی به راحتی در این ساعات بیدار باشی و از هوای بهاری صبح و سکوت و آرامش آن لذت ببری و طلوع خورشید را ببینی که مملو از انرژی شوی و سپس در طول روز بیشتر و بهینه‌تر کار کنی و از این طریق روزی بیشتری کسب کنی. یعنی قرائت اشتباه از این روایت این است: هر کس آن زمان بیدار باشد خدا خود به خود روزی‌اش را زیاد می‌کند! اما قرائت صحیح این است: هر کس آن ساعت بیدار باشد، انرژی یا عوامل محیطی دیگری کسب می‌کند که آن‌ها موجب می‌شوند به طریقی کار کند که بیشتر روزی کسب کند.

مثلاً من برای اینکه زندگی‌ام را با این روایت تنظیم کنم، تقریباً هیچ وقت صبح زود کلاس برنمی‌دارم. از ساعت ۱۰ به بعد کلاس برمی‌دارم که بتوانم بین‌الطلوعین را بیدار باشم و انرژی آن ساعات را جذب کنم و کمی هم بعد از آن استراحت کنم و بعد بروم سر کار.

این هم دو عکس از بین‌الطلوعین خانه ما؛ حیفتان نمی‌آید این صحنه‌ها را از دست بدهید؟

این تصویر زیبا (و پرمعنا) را فقط در بین‌الطلوعین می‌شود شکار کرد:

بازتاب طلوع زیبای خورشید در تلویزیون... برنامه زنده یعنی این! تلویزیون خوب، چنین تلویزیونی است!

۳- دین می‌گوید ۵ وعده نماز بخوان

نگاه اشتباه: من در دلم با خدا صحبت می‌کنم؛ خدا به دل انسان نگاه می‌کند! خدا بی‌نیازتر از آن است که به نماز من نیاز داشته باشد!

نگاه زیرکانه: یکی از منظورهای خداوند این است که باید ۵ وقفه در کار ایجاد کنی؛ بلند شوی بروی چند بار خم و راست بشوی و یک نرمش انجام بدهی و در کنارش یک مدیتیشن هم داشته باشی که آرامش کسب کنی و از زندگی لذت ببری و با انرژی بیشتر برگردی به فعالیت قبلی‌ات؛ چه بسا اگر چند قدمی پیاده‌روی کنی دیگر عالی می‌شود (خدا یک نقطه برای مقصد هم مشخص کرده: مسجد)

من خودم گاهی فکر می‌کنم اگر اذان و نماز و مسجد نبود که در کار من وقفه ایجاد کند، صبح می‌نشستم پشت این کامپیوتر لعنتی و تا شب بلند نمی‌شدم! آنقدر یک‌سره کار می‌کردم تا تمام بیماری‌ها و دردهای عالم بریزد در جانم! خدا را شکر که خداوند به یک بهانه ما را از کار جدا می‌کند که استراحتی به این بدن بدهیم و لذتی ببریم.

۴- دین می‌گوید نمازها را به جماعت بخوان

نگاه اشتباه: من وقتم گرفته می‌شود، شغلم اجازه نمی‌دهد و...

نگاه زیرکانه: خداوند خواسته بگوید باید شغلی انتخاب کنی که هر وقت خواستی بتوانی آن را متوقف کنی و بروی یک مشارکت اجتماعی داشته باشی؛ با انسان‌های دیگر یک سلام و احوالپرسی کنی که روحیه‌ات عوض شود، از اخبار روز خبردار شوی و کلی بهره دیگر و سپس برگردی مملو از انرژی و شادابی به کار و فعالیت‌های دیگر بپردازی.

یعنی در حقیقت شما باید نماز جماعت را ملاک انتخاب شغل قرار دهید نه شغل را ملاک اینکه نماز جماعت بر شما مستحب است یا خیر.

اگر اینطور به موضوع نگاه کردی می‌بینی دین تو را به سمت چه شغل زیبایی هدایت کرد! بهترین شغل دنیا!

۵- دین می‌گوید نماز شب بخوان

نگاه اشتباه: شرایط زندگی امروزه که همه دیر وقت می‌خوابند اجازه نمی‌دهد؛ شغلم اجازه نمی‌دهد و...

نگاه زیرکانه: اتفاقاً خداوند می‌خواهد بگوید بدن تو را طوری ساخته‌ام که اگر شب‌ها زودتر (مثلاً ساعت ۱۰ شب) بخوابی تا ساعت ۴ صبح که وقت نماز صبح است نهایت بهره و لذت را از خواب برده‌ای.

یعنی خداوند با زبان بی‌زبانی خواسته بگوید: ای انسان! شب‌ها زودتر بخواب، خواهی دید که ساعت ۴ از خواب سیر می‌شوی؛ بلند شو، کمی نرمش کن (با نماز صبح و نافله‌اش حداقل ۱۵ بار خم و راست شدن) بعد، از طلوع زیبای خورشید لذت ببر و حالا سالم و سر حال برو دنبال فعالیت.

و تلاش کنید که هر حکم دیگری که از دین دیدید و شنیدید، با این دید به آن نگاه کنید...

فراموش نکنید که خداوند به عبادات ما نیاز ندارد؛ بلکه او برای اینکه ما لذت بیشتری از این دنیا ببریم، احکامی را صادر کرده که مجموعه آن‌ها را «دین» (یعنی آیین زندگی) نامیده است. بنابراین در احکام دین، زیرکانه به دنبال لذتی باش که برای توی انسان به ارمغان می‌آورد. خودت را با احکام وفق بده، بعد ببین چه لذتی می‌بری از این دنیا... (و کسی که در این دنیا به نهایت لذت رسید، در آخرت نیز نهایت لذت را خواهد چشید)

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند