حقیقت این است که دنیا چیزی به شما نمی‌دهد مگر اینکه چیزی از شما بگیرد. من کسی را ندیده‌ام که دنیا بدون گرفتن چیزی از او، به او چیزی داده باشد. مهم هم نیست که چه بخواهی؛ پول می‌خواهی؟ علم می‌خواهی؟ قرب الهی می‌خواهی؟ باید چیزی فدا کنی تا چیزی بگیری. یاد آن تعبیر عجیب از امیر المؤمنین علیه السلام در خطبه ۱۹۳ (خطبه متقین که این ترم به لطف درس اخلاق در نهج‌البلاغه مجبور شدیم که آن را حفظ کنیم و چه لذتی داشت) افتادم: فَالْمُتَّقُونَ ... أَرَادَتْهُمُ الدُّنْيَا فَلَمْ يُرِيدُوهَا وَ أَسَرَتْهُمْ فَفَدَوْا أَنْفُسَهُمْ مِنْهَا. اهل تقوا ... دنیا آن‌ها را خواست اما آن‌ها آن را نخواستند و دنیا آن‌ها را اسیر کرد، حاضر شدند جان خود را فدا کنند تا از دست دنیا خلاص شوند! حالا مسابقه انسان‌ها در این است که اولاً چه می‌خواهند؟ ثانیاً برای به دست آوردن آن چه چیزی به دنیا می‌فروشند!؟ خیلی‌ها پول خواست... (ادامه)

واژه Economics از دو واژه ایکوس نوموس در یونانی گرفته شده؛ یعنی تدبیر منزل، اداره و تنظیم امور خانه؛ ایکوس یعنی منزل و نوموس یعنی قانون. منبع: اندیشه‌های اقتصادی در نهج‌البلاغه، صفحه ۳ در گوگل هم اگر جستجو کنید economics etymology به انگلیسی از سایت‌ها می‌یابد و همین را تأیید می‌کند. با جستجوی «تدبیر منزل» به مباحث جالبی برمی‌خورید که پیشنهاد می‌کنم مطالعه کنید: تدبیر منزل ارسطو جالب است که گوگل در بخش etymology یا واژه‌شناسی‌اش تاریخچه صحیح و دقیقی از این کلمه ارائه نکرده! جستجوی معنای این کلمه در گوگل به این بخش از گوگل مشکوک شدم. موفق باشید؛ حمید رضا نیرومند ... (ادامه)

این تکه از کتاب «توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی» برایم جالب بود: دیالکتیک (dialectic) کلمه ای است یونانی و در اصل از واژه دیالگو (dialogos) مشتق شده است که به معنای مباحثه و مناظره است. دیالکتیک به روش خاصی از بحث و مناظره گفته می‌شود که اول بار سقراط حکیم در مقابل طرف گفتگوی خود در پیش گرفت؛ هدف وی از این روش رفع اشتباه و رسیدن به حقیقت بود. روش او به این صورت بود که در آغاز از مقدمات ساده شروع به پرسش می‌نمود و از طرف خود در موافقت بـا آنها اقرار می‌گرفت. سپس به تدریج به سؤالات خود ادامه می‌داد تا این که بحث را به جایی می‌رساند که طرف مقابلش دو راه بیشتر نداشت: یا مقدماتی را که قبل از این در شروع بحث پذیرفته بود، انکار کند و یا اینکه از مدعیات خود دست کشیده و به آنچه سقراط معتقد است معترف شود. این روش گفتگو و بحث، امروزه نیز به نام روش دیالکتیکی یا... (ادامه)

آیه‌ای داریم در قرآن با این متن و مضمون: عَسَىٰ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ ۖ وَعَسَىٰ أَنْ تُحِبُّوا شَيْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْ (آیه ۲۱۶ بقره) شاید شما چیزی را بد بپندارید در حالی که آن چیز برای شما خیر است و شاید چیزی را دوست داشته باشید در حالی که آن چیز برای شما شر است! در زندگی، برای همه‌مان از این گونه اتفاقات افتاده است که در ابتدا فکر می‌کردیم ما چقدر بدشانس هستیم و خدا و طبیعت دارند اذیتمان می‌کنند؛ اما در انتها فهمیده‌ایم که چه خیری در آن بوده... و برعکس، مغرور از داشتن چیزی شده‌ایم و آخرش فهمیده‌ایم که چه شری در آن بوده... در این مطلب که به مرور و با هر اتفاق، کامل‌ترش خواهم کرد، نمونه‌هایی که برایم اتفاق می‌افتد را خواهم آورد. نمونه اول: در این ترم (ترم دوم سال تحصیلی ۱۴۰۱) باید دوشنبه‌ها و سه‌شنبه‌ها می‌رفتم کلاس‌های دانشگاه تهران. هر چند دانشگاه خواب... (ادامه)

این سؤال، سؤال مهمی است! چه کسی به گروه اکثریت حق داده که نظرشان را بر گروه اقلیت تحمیل کنند؟ این تکه از کتاب «نقد متن و بررسی شبهات پیرامون نهج البلاغه» (صفحه ۱۱۱) برایم جالب بود: پس، این سؤال که همه نظام‌ها در پاسخ به آن کم می‌آورند، اینگونه پاسخ داده می‌شود: حکومت بر مردم فقط حق خداوند است. خداوند به هر کس بخواهد این حق را واگذار می‌کند که او طبق آیات، به پیامبران و اولوالامر واگذار کرده است. آخرین پیامبر به اولوالامرهای بعد از خود (امامان) واگذار کرده است و آخرین امام طبق حدیثی از امام زمان (عجل الله تعالی فی فرجه الشریف) به روات حدیث (که یک «ولی فقیه» در رأس آن‌ها قرار می‌گیرد) واگذر کرده است:  «اَمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَةُ فَارْجِعوُا فیها اِلی رُواةِ حَدیثِنا، فَاِنَّهُمْ حُجَّتی عَلَیْکُمْ وَاَنَا حُجَّةُ اللّهِ عَلَیْهِمْ» امّا در رویدادهای زمانه، به راویان حدیث ما رجوع کنی... (ادامه)

یک ایده عالی که من سال‌هاست منتظر هستم که پیاده‌سازی شود، مرکزی برای نمایش دوربین‌های زنده نقاط مختلف کشور است. تصور کنید که شما به طور زنده مثلاً آبشار بیشه را مشاهده کنید و یا اگر می‌خواهید بروید به جنگل هفت‌آبشار، ابتدا ببینید در این فصل آنجا سرسبز هست یا خیر و اگر بود بروید... (نروید با دیدن یک جنگل مرده، غافلگیر شوید) فعلاً ظاهراً تنها سایتی که حداقل دوربین‌هایی در راه‌های کشور را به طور تقریباً زنده آنلاین کرده است، سایت مرکز مدیریت راه‌های کشور است: https://141.ir با ورود به سایت، روی آیکون بالا سمت راست صفحه کلیک کنید و دوربین‌ها را انتخاب کنید و بگردید در نقاطی که قصد سفر دارید، دوربین‌های آن نقطه را مشاهده کنید.. موفق باشید؛ حمید رضا نیرومند... (ادامه)

یکی از اساتید ما در دانشگاه تهران، علاقه خاصی به ریشه‌یابی واژگان دارد. هر چند درس او حکومت و سیاست در نهج‌البلاغه است اما هر واژه از خطبه‌های امیر المؤمنین را در فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسوی ریشه‌یابی می‌کنند. واژه روح در عربی از راح گرفته شده است. راح همان راه فارسی است؛ یعنی راه رفت... عرب اگر بخواهد بگوید حرکت کن، راه برو، می‌گوید: رُح. که همان «رُو» در فارسی است. روح و روان در برابر جسم قرار دارد. جسم ساکن است و روح، روان و سیال است. ران پا را هم به همین دلیل ران می‌گویند که عامل حرکت و راه رفتن است. واژه Run در انگلیسی هم از همین ریشه رو و روان بودن گرفته شده. موفق باشید؛ حمید رضا نیرومند... (ادامه)