چند ماه است که قصد داشتم از نرم افزار Scratch صحبت کنم، اما فرصتش پیش نمیآمد.
اولین بار در ویدئوهای دوره CS50 که پیش از این در مطلب « یک کورس آموزشی عالی از دانشگاه هاروارد در مورد «مبانی علم کامپیوتر » معرفی کرده بودم، با آن آشنا شدم. عجب فکر محشری برای جا انداختن مفاهیم برنامه نویسی است!
این نرم افزار توسط دانشگاه MIT، مهد کامپیوتر دنیا! طراحی شده است برای آشنا کردن مبتدیان با مفاهیمی از زبان برنامهنویسی همچون:
- دستور یا Statement
- دستورات کنترل مثل if ، it..else و...
- حلقهها مثل while و...
خارق العادهترین ویژگی این نرم افزار، ترجمه شدن به دهها زبان دنیاست. بنابراین، میتوان تا چند جلسه از دانشجویان خواست که به زبان مادری برنامههایی که در ذهن دارند را پیادهسازی کنند و کمکم به زبان انگلیسی سوئیچ کرد و در نهایت به زبان برنامهنویسی.
توجه دارید که: مشکل ما در آموزش زبان برنامهنویسی، این نیست که کاربران نمیتوانند کد بنویسند، مشکل ما این است که نمیتوانند آنچه در ذهن دارند را به زبان برنامهنویسی تبدیل کنند.
طبق تجربه من طی دو دوره استفاده از این نرمافزار، به نظر میرسد اگر یک برنامهریزی خوب و دقیق داشته باشید و مثالهایی که قبل از هر کلاس نیاز دارید را تهیه کنید و قبل از آموزش آن مبحث به زبان C (یا هر زبان دیگری) ابتدا با این نرمافزار کار کنید، درک دانشجویان از آن مفهوم بسیار بسیار بالاتر خواهد رفت.
هر چند به نظر میرسد برخی دانشجویان این برنامه را به خاطر حضور آن گربه جدی نمیگیرند.
شخصاً تصورم این است که اگر طراحان، به جای این گربه، از یک روبات گرافیکی استفاده میکردند، تأثیر و جذابیت این برنامه بسیار بسیار بالاتر میرفت. (البته ناگفته نماند که میتوان به جای گربه از هر آدمکی استفاده کرد، اما پیشفرض برنامه روی گربه است...)
به هر حال، خواستم از تمام افرادی که برنامهنویسی را تدریس میکنند، یا حتی دانشجویانی که این درس را دارند، خواهش کنم که کار با این برنامه را تجربه کنند و برای فهم بهتر زبان برنامهنویسی آن را به کار بگیرند.
این نرم افزار برای تمام سیستم عاملها (ویندوز، لینوکس و مک) طراحی شده است و از طریق لینک زیر قابل دانلود است:
http://scratch.mit.edu
بیش از یک میلیون پروژه از پروژههای کاربران بر روی سایت فوق قرار داده شده است که هر کدام میتواند در فهم بهتر مباحث برنامهنویسی کمک کند.
موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند