جمعه ۱۶ آذر ۱۴۰۳ |  عضویت / ورود

مسابقه «تثبیت» به مناسبت ماه رمضان: طراحی نرم افزاری جهت تثبیت حفظ قرآن کریم


اگر یادتان باشد، در سال ۹۲ یک مسابقه داشتیم با عنوان «وُتیره»: مسابقه وُتیره

در آن مسابقه‌ی جالب که نتایج جالبی هم داشت، خواسته بودیم نرم‌افزاری طراحی کنید که مشخص کند جمع چه سوره‌هایی از قرآن ۱۰۰ آیه می‌شود تا بتوان آن سوره‌ها را در نماز وُتیره خواند. (وُتیره طرح ابتکاری ما برای حفظ قرآن بود: وُتیره؛ یک روش ساده برای حفظ قرآن)

و اما؛ ماه رمضان است، ماه قرآن. بیایید یک مسابقه داخلی دیگر داشته باشیم:

مسأله مسابقه:

اگر اقدام به حفظ قرآن کرده باشید، احتمالاً متوجه می‌شوید که مهم‌تر از حفظ آیات، تثبیت آیات در ذهن است. به خصوص وقتی حفظیات شما از سه چهار جزء بالاتر می‌رود، کم‌کم موضوع تثبیت، بیشتر خودش را نشان می‌دهد چون حجم آیات زیاد می‌شود و شما فرصت تمرین حفظیات قبلی‌تان را نخواهید داشت و کم‌کم حفظیات قبلی از یادتان می‌رود. از طرفی آیاتی که قبلاً در جزءهای ۳۰ و ۲۹ و ۲۸ کوتاه بودند و شما مثلاً می‌توانستید در نمازهای واجب و یا نافله‌ها بخوانید، در جزءهای بعدی طولانی‌تر می‌شوند و خواندن مکرر آن‌ها زمان زیادی می‌گیرد. و یک مشکل دیگر هم این است که تکرار سوره‌های قبلی با کمی ملال ناشی از تکرار همراه می‌شود یا اینکه شما ترجیح می‌دهید وقتی که برای تثبیت می‌گذارید را روی حفظ آیات جدید بگذارید...

مدتی هست که به این فکر می‌کنم که چطور می‌شود تثبیت را آسان‌تر و جذاب‌تر کرد؟

با توجه به مطلب «Gamification (بازی‌گونه‌سازی) ؛ ایده‌ای که احتمالاً دنیا را فتح خواهد کرد!» به ذهنم رسید که می‌شود یک برنامه بازی‌گونه‌ی کارشناسی‌شده برای این کار طراحی کرد تا کاربر با نیت بازی و سرگرمی وارد برنامه شود و در عین حال، حفظیاتش نیز مرور و تثبیت شود.

https://img.aftab.cc/news/96/tathbit.jpg

طراحی این برنامه را به مسابقه می‌گذاریم.

ویژگی‌های برنامه:

شِمای کلی برنامه خیلی ساده است: برنامه باید نوعی آزمون باشد که بخشی از آیات را به صورت جای خالی (ــــــــــــــــــــــــــ) نمایش دهد، و چهار پیشنهاد مقابل کاربر بگذارد. کاربر با انتخاب گزینه صحیح، یک صدای انرژی‌بخش می‌شنود و به سؤال بعد می‌رود و با انتخاب گزینه غلط یک صدای دیگر می‌شنود و به سؤال بعد می‌رود و در نهایت امتیاز کاربر نمایش داده می‌شود.

شرایط زیر باید در برنامه مشاهده شود:

- اولاً برنامه باید یک آزمون‌ساز خودکار باشد. یعنی به طور خودکار سؤال‌سازی کند نه اینکه سؤالات از پیش و توسط انسان طرح شده باشد. هر بار که کاربر وارد آزمون می‌شود باید سؤالات متفاوتی ساخته شود.

- کاربر قبل از ورود به آزمون، سوره‌ی دلخواه و تعداد سؤالاتی که می‌خواهد پاسخ دهد را انتخاب می‌کند. (مثلاً سوره «انسان» و ۳۰ سؤال)

- این خیلی مهم است که سؤالات حتماً از ابتدای سوره به سمت انتهای سوره باشد تا حفظیات کاربر مرور شود. البته باید یک گزینه قبل از ورورد به آزمون باشد که کاربر بتواند تعیین کند که می‌خواهد سؤالات آزمون Shuffle (درهم و رندوم) باشد یا ترتیبی؟

- ترجیحاً برنامه تعداد سؤالات را بین همه آیات تقسیم کند.

- جای خالی باید به صورت رندوم، یک کلمه یا دو کلمه یا سه کلمه یا یک آیه باشد.

- مهم‌ترین چیزی که یک حافظ فراموش می‌کند، ترتیب آیات است. یعنی مثلاً فراموش می‌کند که بعد از آیه‌ی «إنّا أعطیناک الکوثر»، آیه‌ی «إنّ شانئک هو الأبتر» بود یا «فصلّ لربّک و انحر». بنابراین، مهم‌ترین چیزی که در برنامه باید موجود باشد، این است که برنامه از ترتیب آیات نیز سؤال کند. یعنی یک آیه را نمایش دهد و سپس آیه بعد یا قبل را در چهار گزینه سؤال کند.

- ترجیحاً برنامه چهار گزینه را هر چه بیشتر شبیه به جای خالی پیدا کند. مثلاً اگر «إنَّ» را از جا انداخت، گزینه‌ها به این صورت باشد: إن، أن، أنّ، أنّا. (البته این نیاز به پردازش نسبتاً سنگینی دارد و شاید نیاز به الگوریتم‌های داده‌کاوی...)

- به عنوان یک گزینه اختیاری پیش از ورود به آزمون، کاربر بتواند انتخاب کند که شماره آیات نیز پرسش شود یا خیر؟ اگر انتخاب کرده بود، برنامه باید در بین سؤالات، شماره آیات را نیز سؤال کند. (مثلاً در آزمون مربوط به سوره حمد، بپرسد: آیه «إهدنا الصراط المستقیم» آیه چندم سوره است؟ گزینه‌ها: ۳ ، ۴ ، ۵ ، ۶)

- به عنوان یک گزینه اختیاری پیش از ورود به آزمون، کاربر بتواند انتخاب کند که شماره صفحه آیات نیز پرسش شود یا خیر؟ اگر انتخاب کرده بود، برنامه باید در بین سؤالات، شماره صفحه آیات را نیز سؤال کند. (مثلاً در آزمون مربوط به سوره کهف، بپرسد: آیه «و قالوا یا ذالقرنین...» در کدام صفحه قرار دارد؟ گزینه‌ها: ۲۹۳ ، ۲۹۴ ، ۲۹۵ ، ۲۹۶) (شماره آیات و صفحات از روی قرآن عثمان طه و قرائت «حفص از عاصم» که در دنیا مرسوم است مشخص شود)

- هر امکان جدیدی که به ابتکار شما به برنامه اضافه شود، شانس برنده شدن شما را افزایش خواهد داد. به طور مثال اگر من خودم بخواهم این برنامه را پیاده‌سازی کنم، احتمالاً این مورد را هم در نظر می‌گیرم (البته چون سخت است در شرایط مسابقه نمی‌آوریم): احتمالاً می‌دانید که حافظ قرآن باید همیشه، فقط و فقط از یک کتاب قرآن برای حفظ و تمرین استفاده کند. چرا؟ چون در اکثر مواقع، مغز انسان ترتیب آیات را از روی محل آیه در صفحه، به یاد می‌آورد. پس اگر قرآن ثابت نباشد، جای آیه در صفحات مختلف متفاوت می‌شود و حفظ سخت‌تر... پیشنهاد من این است که هر آیه‌ای که برنامه سؤال می‌کند، در یک قسمت، محل تقریبی آیه در صفحه را نیز به صورت شماتیک نمایش دهد. مثلاً تصویر کوچکی شبیه به این که موقعیت آیه‌ی مورد سؤال را در صفحه مشخص کرده:

https://img.aftab.cc/news/96/tathbit_ayah_position.jpg

برنامه به چه زبانی باشد؟

- ترجیحاً برنامه، به زبان PHP یعنی تحت وب باشد که همه کاربران بتوانند بدون هیچ پیش‌نیازی آن‌را در مرورگرهای خود اجرا کنند.

- اگر کسی به صورت اپلیکیشن آندرویدی پیاده‌سازی کند هم قابل قبول است اما در شرایط یکسان، پیاده‌سازی تحت وب امتیاز بالاتری خواهد داشت.

 

نمونه‌های مشابه:

من در اینترنت و در اپ‌استورهای اپل و گوگل جستجو کردم، به‌ندرت برنامه‌ای جامع و در شأن قرآن پیدا شد. مثلاً اپلیکیشن «إحفظ» هست اما چون انسانی سؤال طرح کرده، فقط توانسته چند سوره را آزمون بگیرد و در کل چندان جذاب و حرفه‌ای کار نشده:

https://img.aftab.cc/news/96/ehfaz.jpg

«رمضان الإسلامیة» هم هست اما قابل‌بحث نیست.

اکثر برنامه‌های حفظ قرآن، روی تثبیت، آن هم به صورت بازی‌گونه کار خاصی انجام نداده‌اند...

 

خوب، امیدوارم دوستانی که حرفه‌ای‌تر هستند دست‌به‌کار بشوند و پیاده‌سازی این برنامه که فکر می‌کنم کاربرد زیادی برای حافظان در کل دنیا خواهد داشت را به نام خود بزنند. اگر کسی اقدام نکرد، من خودم إن شاء الله در برنامه گذاشته‌ام که در تابستان روی آن کار کنم.

مهلت و جایزه مسابقه:

مسابقه تا ۲۸ ماه رمضان مهلت خواهد داشت و برنده‌ی احتمالی در روز عید فطر معرفی خواهد شد.

جایزه برای یک نفر: بُن خرید ۲۰۰ هزار تومانی از تمام محصولات و خدمات آفتابگردان. (از محصولات آموزشی ما تا هاست و دامنه و سیستم‌های تستا و نمرا و خلاصه هر چیزی که برنده تمایل داشت)

 

برای پیاده‌سازی برنامه، به متن تایپی سوره‌های قرآن به صورت پایگاه داده‌ای (مثلاً xls) نیاز خواهید داشت که می‌توانید از سایت زیر دانلود کنید:

http://www.qurandatabase.org

 

توجه:

- تا هر چقدر که می‌توانید مسأله را پیاده‌سازی کنید و تا همان قدر برای ما بفرستید و در مسابقه شرکت کنید. (هر چند ممکن است مبلغ جایزه کمتر شود اما بالاخره احتمال برنده شدن وجود دارد)

- اگر امکان پیاده‌سازی ندارید می‌توانید با ارائه ایده و پیشنهاد در این زمینه در مسابقه شرکت کنید. (به افرادی که بهترین ایده‌های قابل‌پیاده‌سازی را در طراحی چنین برنامه‌ای مطرح کنند جوایز ناقابلی اهدا خواهیم کرد) برای شکل‌گیری ایده در ذهنتان می‌توانید این مطلب را مطالعه کنید: بهترین روش حفظ و تثبیت قرآن

 

نحوه ارسال:

نتیجه کارهای خود را به ایمیل بنده یعنی http://niroomand.ir/img/email.png ارسال کنید.

من به مرور این مطلب را آپدیت و کارهای احتمالی دوستان را معرفی می‌کنم.

 

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند


[ارسال شده در مورخه : یکشنبه، 14 خرداد، 1396 توسط Hamid]
[ #اطلاعیه‌های آفتابگردان]



بازدیدها از این مطلب: 10802 بار   امتیاز متوسط : 0  تعداد آراء: 0   امتیاز دهید:

نظرات طرح شده

نام: [ کاربر جدید ]
ایمیل:

نظر:


اجازه استفاده از تگهای HTML را ندارید


جمع عدد 10 با 5 را در كادر زیر وارد نمایید:
(این كار برای جلوگیری از فعالیت موتورهای اسپمر است)


* توجه: نظر شما بعد از بررسی، نمایش داده خواهد شد.

qwerty13                توسط qwerty13 در مورخه : دوشنبه، 15 خرداد، 1396(لینک نظر)
من قبلا یه برنامه برای ویندوز فون نوشته بودم به نام نوتفیکاشی که با نشون دادن یک کاشی حاوی یک لغت و معنیش در میزکار به حفظش کمک میکرد...
راستی، مشکل اعراب گذاری و تایپ بد کلمات رو چطور میشه حل کرد؟


[ ارسال جوابیه ]

    Hamid (امتیاز : 1)
    توسط Hamid در مورخه : دوشنبه، 15 خرداد، 1396
    مشکل اعراب‌گذاری و تایپ بد کلمات کجا وجود داره؟
    اگر یه تایپ صحیح قرآن استفاده بشه نباید مشکلی وجود داشته باشه...


    [ ارسال جوابیه ]

      qwerty13 (امتیاز : 1)
      توسط qwerty13 در مورخه : دوشنبه، 15 خرداد، 1396
      من بیشتر نظرم روی اینه که جای خالی رو کاربر با دانش خودش پر کنه نه چهارگزینه ای؛ در این حالت مشکل شکل های مختلف نوشتن هست...

      راستی اگر api های تشخیص صوت عربی یا فارسی گوگل قابل دریافت بشه میشه کاری کرد که با خوندن هم جواب بده.


      [ ارسال جوابیه ]


[بدون موضوع]                توسط در مورخه : دوشنبه، 15 خرداد، 1396(لینک نظر)
چند وقت پیش شروع به خواندن قرآن کردم (از ابتدا و به قصد رسیدن به انتها) روزی چند آیه میخواندم و ترجمه های گوناگون هر آیه را میخواندم و سعی در فهمیدن آنها میکردم ، گاهی هم به تفاسیر مراجعه میکردم. در این میان گاهی پیش می آمد که از نظر من منظور آیه یک چیز بود اما در تفسیر آن چیز دیگری آمده بود یا مثلا به صورت خیلی اتفاقی یک آیه که قبلا خوانده بودم را به یاد می آوردم و می توانستم رابطه ای میان ایندو پیدا کنم. همه آنچه در طی خواندن چند آیه به ذهنم می آمد را یادداشت میکردم و به این صورت تفسیر خودم را برای خودم نوشتم. چند روز بعد به طور اتفاقی برادرم این تفسیر را که روی desktop به صورت فایل word ذخیره شده بود باز کرد و پس از خواندن قسمت هایی از آن ایراداتی از برخی قسمت ها گرفت که به نظرم تا حدی درست و تا حدی غلط بود. اما نکته مهم آنجا بود که کسی پیدا شده بود و اشکال تعابیر مرا گرفته بود. درست همینجا بود که جرقه ای در ذهنم خورد ، اگر سایت یا Applicationئی ساخته شود که افراد نظراتشان را در مورد آیات قرآن بنویسند و افرادی نیز پیدا شوند که این نظرات را like و dislike و یا نقد کنند ، بابی باز میشود برای همگان تا کمی در مورد آیات قرآن تدبر کنن (همانطور که خود قرآن میگوید).این کار میتواند به گونه "بازی گونه" پیاده سازی شود (ساختاری شبیه به آنچه در stackoverflow داریم).

البته این ایده مخالفان زیادی خواهد داشت زیرا که ما شیعیان برین باوریم که قرآن را نباید تفسیر به رای نمود.


[ ارسال جوابیه ]

    mrsmhn (امتیاز : 1)
    توسط mrsmhn در مورخه : دوشنبه، 15 خرداد، 1396
    باسلام خدمت شما دوست عزیز
    نکته مهمی باید خدمت شما درباره تفسیر به رای عرض کنم.
    قوانین کلی درباره قرآن کریم وجود دارد که در تفسیر آن حتما باید مورد نظر قرار گیرد.
    اکثر مردم از این قوانین کلی بی اطلاعند به همین خاطر وقتی وارد تفسیر قران میشوند در دام تفسیر به رای می افتند. تفسیر به رای نظر خداوند نیست و شخص در نظر دارد رای و نظر خودش را به اسم نظر خداوند جلوه دهد که این کار بسیار خطرناک و حرام میباشد.
    لازم است اگر کسی نظر و یا تفسیر درباره ایات قران دارد حتما قوانین و چهارچون کلی قران را کامل مسلط باشد و تفاسیر آیات خود را در قالب آن قوانین کلی بیان کند تا از دام افتادن به تفسیر به رای نجات یابد.
    موفق باشید


    [ ارسال جوابیه ]

      [بدون موضوع] (امتیاز : 0)
      توسط کاربر مهمان در مورخه : سه شنبه، 16 خرداد، 1396
      سلام و تشکر

      زبان منطق از زبان هرکس جاری شود قابل قبول است. در مورد تفسیر (و موارد بسیار دیگر) اینطور فکر میکنم که ما گاهی ملاک تاییدمان شخص است نه مطلب پس اگر مفسر شناخته شده باشد حرف او بهترین حرف هاست و به عکس ، سخن مفسر ناشناخته به هیچ وجه قابل قبول نیست (که صدالبته منطق اینرا پذیرا نیست).اگر مفسر با زبان منطق پیشرود هر آنکس که بخواند و منطق را پذیرا باشد قبول میکند. حال آنکه ممکن است فردی منطق را به اشتباه بیان کند و اشخاصی متوجه اشتباه او نشده و تفسیر اشتباه در باورشان درست بیاید. در اینجا اگر شخص دیگری همگی را قانع کند همه از غفلت در می آیند.

      در مورد چهارچوبی که فرمودید اگر میشود بیشتر توضیح دهید یا منبعی اگر میشناسید معرفی کنید تا با آگاهی بیشتر به مطالعه قرآن بپردازیم.البته امیدوارم این چهار چوب چیزی جز آن نباشد که منطق میگوید.


      [ ارسال جوابیه ]


guest_programmer                توسط guest_programmer در مورخه : پنجشنبه، 25 خرداد، 1396(لینک نظر)
الان که دارم می بینم افسوس می خورم که چرا زودتر این مطلب رو نخونده بودم. (فقط چند روز به آفتابگردان سر نزدیما!!)
دارم فکر می کنم که آیا الان می تونم شروع کنم و تا آخر ماه مبارک تموم کنم!
راستی می شه با asp.net mvc همچین پروژه ای رو پیاده سازی کرد؟

احتمالا شروع می کنم. چون به شخصه کوچکترین کاری هست که میتونم در حق دینم و قرآن انجام بدم.
البته الان نمی دونم چند نفر دارن روش کار می کنن تا کجا رسیدن!


[ ارسال جوابیه ]

    [بدون موضوع] (امتیاز : 0)
    توسط کاربر مهمان در مورخه : پنجشنبه، 25 خرداد، 1396
    با توجه به دردسرهای اجرای ASP، اگر با PHP باشه بهتره.
    فکر می‌کنم شروع کنید برسید تمام کنید...


    [ ارسال جوابیه ]


مریم                توسط مریم در مورخه : یکشنبه، 8 اردیبهشت، 1398(لینک نظر)
سلام خیلی سایت جالبی دارید.موفق باشید


[ ارسال جوابیه ]