شايد برايتان سؤال شده باشد كه: علم روباتيك تا كجا پيش خواهد رفت؟ با اين همه تكنولوژي و طبيعتاً دخول هوش مصنوعي در آن آيا هنوز به مرحلهاي نرسيدهايم كه بگوييم رباتهايمان كاملاً هوش مصنوعي دارند؟
هر چند درس «هوش مصنوعي» را در دانشگاه خيلي سرسري پاس كرديم و خود استاد هم اعتراف كرد كه من خودم نفهميدم به شما چه گفتم، اما يكي از نظريههايي كه در آن درس مطرح شد، حداقل براي اينكه خطكشي باشد براي سنجش هوش مصنوعي روباتها به دردمان خورد!
امروز كه يكي از مجلات را ميخواندم، متن كامل اين نظريه را آنجا ديدم و گفتم بد نيست شما هم اين خطكش دستتان باشد و هر وقت ديديد به اين مرحله رسيدهايم، آنوقت متوجه شويد كه روباتها به هوش مصنوعي دست يافتهاند.
احتمالاً نام «آزمايش تورينگ» را شنيدهايد. اين آزمايش را در هنگام ثبت نام در سايتهاي مشهور پشت سر گذاشتهايد، آنجا كه بايد حروف درهمي كه ميبينيد را در كادري وارد كنيد تا آن سايت شما را به عنوان يك انسان و نه يك روبات ساخت بشر تشخيص دهد و اجازه دهد كه ثبت نام كنيد. (به آن آزمايش در اصطلاح CAPTCHA گفته ميشود که میتوانید مطلب کاملی در مورد آن در این مطلب بخوانید)
آلِن تورينگ يك نابغه رياضي بود كه براي اولين بار، آزموني را پيشنهاد داد كه توسط آن بتوان هوشمند بودن ماشينها را تشخيص داد.
در اين تست 2 نفر A و B در يك اتاق دربسته نشسته و نفر سوم C در خارج از اتاق قرار ميگيرد. نفر اول A سعي ميكند تا نفر سوم را در مورد جنسيت خود (روبات يا انسان بودن) گمراه كند، در حالي كه نفر دوم B تلاش ميكند تا به نفر سوم C براي شناختن جنسيت نفر اول، ياري دهد.
تورينگ پيشنهاد كرد كه جاي نفر اول با ماشين تعويض شود. اگر آن ماشين بتواند همواره نفر سوم را مانند يك انسان فريب دهد، آن ماشين احتمالاً هوشمند است.
استاد ما كمي سادهتر توضيح ميداد: ميگفت فرض كنيد شما و يك نفر ديگر با استفاده از يك ديوار از هم جدا شدهايد و شما هيچ چيز دربارهي نفري كه پشت ديوار است نميدانيد. تنها راه ارتباطي شما سيستم چت است، اگر بعد از مثلا مدتي چت كردن، به شما بگويند شخصي كه پشت ديوار است، يك روبات است و شما شوكه شويد و باورتان نشود، ميتوان گفت آن روبات از آزمون تورينگ با موفقيت عبور كرده است و به قول آلن تورينگ، احتمالا هوشمند است. فكرش را كنيد، آن ماشين بايد آنقدر قدرت تصميمگيري داشته باشد كه اگر مثلا نفر A در وسط چت هر سؤالي از او پرسيد، بتواند دقيقاً مثل يك انسان جواب دهد!
هنوز هيچ ماشيني نتوانسته است از آزمون تورينگ با موفقيت عبور كند و بشر همچنان در تلاش است تا روباتهايي اينچنيني بسازد...
در اين زمينه، پيشنهاد ميكنم نگاهي به تاپيك زير بيندازيد:
معرفي فيلم «هوش مصنوعي»
ضمناً اميدوارم وقت كنم و به زودي فيلمي رو معرفي كنم كه خوراك روباتيكيهاست!
حميد رضا نيرومند/