این ترم (۹۳۱) با ارائه چهار کتاب الکترونیکی از دروس دانشگاه، رکورد شکستیم: - جزوه درس نمایه سازی - جزوه درس سخت افزار کامپیوتر و یا دوره A+‎ - جزوه برنامه نویسی وب با زبان PHP - جزوه ویندوز سرور (که در حال آماده‌سازی است) با اینکه بیشتر زحمت به دوش دانشجویان بود (و من از همه دانشجویانی که در طول ترم این تکلیف مهم را با جدیت انجام دادند تشکر می‌کنم) اما بازبینی و آماده‌سازی نهایی هر کدام از آن‌ها چند روز از من وقت گرفته است. جزوات بسیار عالی‌ای از آب در آمدند و همانطور که بقیه جزوات ما مرجع تدریس خیلی از اساتید است، این‌ها نیز إن شاء الله منابع خوبی خواهند شد. اگر دانشجوی رشته کامپیوتر هستید (و یا حتی نیستید)، پیشنهاد می‌کنم این جزوات به خصوص جزوه سخت‌افزار را (و به ویژه از صفحه ۱۵ به بعد) مطالعه کنید. شاید چند ساعت بیشتر مطالعه آن‌ها طول نکشد اما اطلاعات بسیاری نصیبتان خواهد شد. ب... (ادامه)

عجب درسی شد این درس «نمایه‌سازی» در ترمی که گذشت! چه چیزها که آموختیم و آموزش دادیم! به هر حال، یکی از مباحثی که من نام آن‌را در همه زمینه‌ها درگیر دیده‌ام، بحثی است به نام «مدل پنهان مارکوف» یا Hidden Markov Model = HMM اولین بار زمانی که داشتم پارس‌خوان را طراحی می‌کردم به آن برخوردم و در پایان‌نامه ارشد هم دوباره تجدید دیدار کردیم و در چند جای دیگر هم رد پایش را دیده‌ام اما فرصت نشده بود که بنشینم یک تحلیل اساسی روی آن داشته باشم تا اینکه گفتم برای درس نمایه‌سازی مطرح کنم... مدل مخفی مارکوف چیست؟ مشکل؟ بحث را با یک جمله شروع می‌کنم. این جمله را بخوانید: مادر به فرزندش گفت: کرم را به من بده. خوب، شما (ای انسان!) وقتی به «کرم» رسیدید این کلمه را چه خواندید؟ kErEm؟ درست است؟ چرا kErm یا kArAm یا kOr... (ادامه)

در مطلب قبل (یعنی الگوریتمِ پیدا کردن مطالب مرتبط با یک مقاله از بین صدها مقاله) در بخشی از مطلب به این موضوع اشاره کردم که برای اینکه ما مطالب مرتبط با یک مطلب را از دیتابیس پیدا کنیم، نیاز داریم که کلمات کلیدی مطلب فعلی را به دست آوریم و اشاره کردم که برای این کار نیاز به دیتابیسی داریم به نام Go List و گفتم که چنین دیتابیسی فعلاً برای رشته کامپیوتر وجود ندارد. اما بعد از آن مطلب، دنبال راه حلی گشتم که بشود بدون داشتن هر نوع دیتابیسی (حتی اگر دیتابیس Stop Words یا کلمات بازدارنده مثل «از» و «به» و ...) را نداشته باشیم، بتوانیم کلمات کلیدی را از داخل یک متن استخراج کنیم. دقت کنید که اگر حتی دیتابیس Go List موجود می‌بود، ممکن بود کلماتی که در آن دیتابیس است برای یک سایت خاص کلمه کلیدی به حساب نیاید. به طور مثال فرض کنید دیتابیس کلمات کلیدی بگوید که کلمه &laqu... (ادامه)

همانطور که در مطلب «لیستی از کلمات بازدارنده در زبان فارسی - Stop Words in Persian» گفته بودم، می‌خواهم بخشی از یکی از درس‌های جالب دانشجویان رشته کامپیوتر (در دانشگاه علمی-کاربردی، رشته فناوری، مقطع کارشناسی) به نام «نمایه‌سازی» را اینجا توضیح دهم. نمایه‌سازی همان کلمه Indexing است که موتورهای جستجو مانند گوگل از آن برای یافتن صفحات مرتبط با عبارتی که جستجو کرده‌اید از بین ۶۰ تریلیون صفحه روی اینترنت، استفاده می‌کنند. (شما وقتی یک عبارت را روی هارد خود جستجو می‌کنید می‌بینید حداقل چند ثانیه و گاهی چند دقیقه طول می‌کشد که بگوید این عبارت روی هاردی که در نیم‌متری شما است وجود دارد یا خیر. اما فقط کافی‌ست یک کلمه را در گوگل جستجو کنید تا میلیون‌ها نتیجه را در کمتر از نیم‌ثانیه به شما نشان دهد! این عظمت ... (ادامه)

اگر شما یک ایمیل داشته باشید، که به احتمال زیاد دارید، خیلی بعید است که بمباران Spamها نشده باشید. Spam چیست؟ به طور خلاصه، Spam نام یک نوع کنسرو بوده است که در زمان جنگ جهانی، در جبهه‌ها غذای هر روز سربازان بوده است! (مانند کنسرو لوبیا که در سربازی غذای همیشگی سربازهاست!) آنقدر Spam به خورد سربازهای بیچاره می‌دادند که هر وقت اسم Spam می‌آمد از آن به عنوان «یک چیز زیاد و ناخواسته» یاد می‌کردند. به مرور به ایمیل‌های تبلیغاتی که انصافاً این روزها اعصاب انسان را خرد می‌کند، Spam گفته شد. (گاهی نیز کلمه Bulk به معنی دسته‌ای و گروهی به این نوع ایمیل‌ها اطلاق می‌شود) گاهی مثلاً می‌بینم امروز ۵۰ ایمیل تبلیغاتی رسیده. همه را انتخاب می‌کنم و روی دکمه Delete کلیک می‌کنم، بعد، می‌بینم که در همین لحظه دو تا اسپم جدید رسید!!!! یعنی امان نداد یک لحظه پوشه Spam من خالی باشد!! Spammer کیست؟ به کسی ... (ادامه)

هنگام راه اندازی یک سایت، اولین چیزی که باید به آن فکر کنید، یک «نام دامنه» یا Domain Name یا به طور خلاصه، «دامنه» است که همان آدرس سایت شما را تشکیل خواهد داد. (مثلاً دامنه سایت ما aftab.cc است) انتخاب دامنه، بسیار بسیار مهم است. به خصوص اگر بخواهید واقعاً روی کار خود برنامه‌ریزی بلند مدت داشته باشید. انتخاب یک دامنه نامناسب، می‌تواند بعداً که سایتِ مهم‌تر و بزرگ‌تری شدید و تصمیم گرفتید آن‌را عوض کنید، شما را با مشکلات زیادی مواجه کند. از یک طرف نمی‌توانید آن‌را عوض کنید چون همه‌ی کاربران فعلی‌تان شما را با آن دامنه می‌شناسند و موتورهای جستجو هم ده‌ها صفحه از سایت شما را در دامنه فعلی index کرده‌اند و از طرف دیگر نمی‌توانید با آن بسازید چون مناسب نیست... نکات زیر را هنگام انتخاب یک دامنه در نظر ... (ادامه)

همانطور که می‌دانید سایت SlideShare.net را می‌شود بزرگ‌ترین منبع اسلاید بر روی اینترنت دانست. انصافاً برخی اسلایدهایش عالی هستند. آخر سال میلادی شده است و خیلی از شرکت‌ها دارند یکی یکی آمار سالی که گذشت را ارائه می‌کنند. این سایت نیز در یک اسلاید، خلاصه‌ای از آمار سال گذشته را ارائه کرده است (از اینجا ببینید) که برخی از نکاتی که در این اسلایدها اشاره کرده به نظرم جالب است و برای افرادی مثل من که کارشان ارائه و تدریس با استفاده از اسلاید است، می‌تواند بسیار مفید باشد: ۱- اسلایدها کوتاه‌تر شده‌اند! همانطور که می‌بینید، متوسط تعداد اسلاید در هر فایل در سال ۲۰۰۸، برابر با ۲۱.۱ اسلاید بوده و همینطور تعداد اسلایدها کمتر شده تا سال ۲۰۱۳ که به ۱۴.۴ اسلاید رسیده! این نشان از بی‌حوصله‌تر شدن مردم دنیا دارد. همان بلایی که اینترنت سر مغز ما می‌آورد! (مطلب «آنچه اینترنت بر سر مغز ما می‌آورد» را ... (ادامه)