نمیدانم تا چه حد با wikiها آشنا هستید؟
wiki در حقیقت ارائه دانش با کمک عموم کاربران است. در سایتها و سیستمهای ویکی، هر کاربر علاوه بر دسترسی به مطالب، اگر احساس کرد آنچه میداند دقیقتر و علمیتر از چیزی است که روی سایت قرار دارد، میتواند نوشتار سایت را اصلاح کند.
شاید بتوان wikipedia.org یا دانشنامه آزاد ویکیپدیا را نمونه بارز این حرکت دسته جمعی و اشتراکی و به قول حرفهایها، حرکت وب دوئی دانست. (وب 2 یعنی وب اشتراکی. وبی که محتوایش را کاربرانش تولید میکنند)
خود ویکیپدیا در مورد کلمه ویکی میگوید:
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-
«ویکی ویکی» که بازتکرار کلمهٔ «ویکی» است، در زبان محلی اهالی هاوایی معنی «سریع» میدهد [شاید هم تر و فرز]. پیشنهاد شده است تا «ویکی» را سرنام کلمات جملهای بگذاریم به معنی «آنچه میدانم این است» (What I Know Is).
یک ویکی مجموعه صفحات وبی است که به هر کسی این اجازه را میدهد تا در تهیهٔ محتوایش مشارکت کند، یا دستکم هر کسی که به نرمافزار سرویسدهنده ویکی دسترسی دارد. ویکیها با واسط کاربری نسبتا سادهای امکان تولید فرامتن و استفاده از زبانهای نشانهگذاری را فراهم میآورند و اغلب برای ایجاد پایگاههای وب گروهی و ارتقای پایگاههای اجتماعی و تحقق مدیریت دانش به کار برده میشوند. برای مثال ، دانشنامهٔ مشارکتی ویکیپدیا بهترین نمونهٔ شناختهشدهٔ از ویکیها است.
وارد کانینگهام تولیدکنندهٔ اولین نرمافزار ویکی به نام «ویکیویکیوب» (WikiWikiWeb) [۱] در بارهٔ ویکیها میگوید: «سادهترین پایگاه دادهیی رویخط که عملاً کار میکند.»
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-
بعد از موفقیت چشمگیر ویکیپدیا (که حالا منبع شماره یک بسیاری از محققان و حتی پینهاد اول گوگل در اکثر جستجوها است)، کلمه wiki نماد بخشهایی از یک سایت شد که کاربران در افزودن و ویرایش آن آزادند.
و حالا WikiNews
حالا که کاربران اینقدر مشتاقانه اطلاعات را به اشتراک میگذارند، چرا به آنها مجال به اشتراک گذاری اخبار را ندهیم؟
هر انسانی میتواند یک خبرنگار در wikinews باشد!!
تصور کنید شما احتمالاً اولین کسی هستید که متوجه خبر مهمی در شهر خود میشوید، خوب، اینجا جاییست که میتوانید آن را به اطلاع میلیونها انسان برسانید!
ما در آفتابگردان به این نتیجه رسیدهایم که خیلی راحت میشود یک خبرگزاری اشتراکی به راه انداخت به نحوی که کاربران مشتاقانه خبرهای اطرافشان را در سایت خبرگزاری درج کنند. برای اینکه متوجه این موضوع شوید، به بخش نظرات این خبر نگاهی بیاندازید!!
به هر حال، wikinews جزئی از بنیاد wikimedia است و همچون پدر خود قصد دارد همان کاری را که با دانش کرد، با اخبار کند.
البته هنوز در ابتدای راه است و زبانهای زیادی پشتیبانی نمیشود. اما خوشبختانه مدتی است که بخش فارسی آن راهاندازی شده است:
fa.wikinews.org
پاسخ به یک شبهه: شاید در نگاه اول، این به ذهن خطور کند که با توجه به آزاد بودن حق ویرایش مطالب، نمیتوان به مطالب ویکیپدیا یا ویکینیوز اعتماد کرد. اما من معتقدم کسی که این حرف را میزند، حتی یک بار هم اقدام به ویرایش یک مطلب نکرده است!! اگر خود را درگیر ویکیپدیا کنید، متوجه میشوید که افزودن یا ویرایش مطالب، آنقدرها هم الکی نیست!!
صدها ناظر خبره، کارمند این بنیاد هستند و قبل از اینکه ویرایشهای شما به دیگران نمایش داده شود، آنها را بررسی میکنند و اگر تشخیص دادند که صحیح است، تأیید میکنند. اینطوری نیست که هر کس از راه رسید و تغییری ایجاد کرد، همان تأیید شود و همه ببینند!!
امیدواریم ویکینیوز هم ناظران بیطرف و فعالی داشته باشد و شاهد نباشیم که ویکینیوز همچون بسیاری از رسانههای خبری، محل نشر اکاذیب شده است!
موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند