در خانهمان، دو سه سال است که من را با این جمله میشناسند که دائم میگویم: ده سال دیگر همهمان میرویم زیر آب! حالا امسال (بهار ۹۸) که تقریباً تمام استانهای کشور را سیلهای وحشتناک درگیر کرد، خواهرها و برادرها میگویند: حمید! انگار شوخی شوخی راست میگی!؟
موضوع گرم شدن کره زمین که با نامهای Global Warming یا Climate Changes (تغییرات آب و هوایی) نیز شناخته میشود، قطعاً بزرگترین چالش این سالها برای بشر بوده و هست و خواهد بود.
دنیای صنعتی باعث استفاده بیرویه از وسایل نقلیه و سوختهای فسیلی شده است و همین موضوع باعث شده است طی ۷۰ سال اخیر دمای زمین به طور میانگین تا ۲ درجه سانتیگراد گرمتر شود و این گرم شدن با سرعت ادامه دارد...
بیشترین تأثیر این گرما بر روی قطبهای شمال و جنوب است؛ گرما باعث ذوب شدن یخهای قطبها و روان شدن آب آنها در قالب آب جاری و یا ابر به کشورها است.
بزرگترین خطر گرمایش زمین، این است که: نقاط گرم زمین، به شدت گرمتر و نقاط بارانی زمین به شدت بارانیتر خواهند شد.
مشخص است که این تغییرات باعث خشکسالیهای شدید در نقاط گرم زمین و جاری شدن سیلهای ویرانگر در نقاط بارانخیز زمین خواهد شد و بالا آمدن سطح دریاها و اقیانوسها را در پی خواهد داشت.
برای اینکه عمق فاجعه را درک کنید، میتوانید به سایت رسمی ناسا در مورد این معضل مراجعه کنید:
در این سایت، در بخش عکسها یا «ماشین زمان» (Time Machine) میتوانید مقایسهای بین سالهای مختلف داشته باشید. مثلاً ببینید از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ یعنی فقط طی یک سال، چقدر سطح آب در رود iowa در آمریکا بالا آمده است:
در ماشین زمان، قطب شمال را در سال ۱۹۷۹ میبینید:
و با سال ۲۰۱۸ مقایسه کنید:
به هر حال، باور کنیم یا نه، موضوع خیلی جدی است! اگر زود نجنبیم یا مسؤولین دنیا زود نجنبند، باید به مرور، بسیاری از شهرها را زیر آب ببینیم... باید شاهد بارانها و سیلها و خشکسالیهای ترسناک باشیم.
هر چند کسی که مستند «بقاء» (Thrive) را دیده باشد متوجه میشود که خانوادههایی که حیاتشان به نفت وابسته است (همچون کندی و...) با هر نوع تلاش جهت کاهش وابستگی انسانها به نفت مبارزه میکنند و اجازه نمیدهند انرژیهای رایگان عمومی شوند، اما انسانهای زیادی هستند که در حد خود برای آگاهی از بحران گرمایش زمین تلاش میکنند؛ مانند این دختر خردسال که به نشانه اعتراض به این معضل تا دم مرگ اعتصاب غذایی کرد:
من و شما در مورد این خطر جدی چه وظیفهای داریم؟
حداقل کاری که ما میتوانیم کنیم، آگاهسازی یکدیگر از این موضوع است و البته در حد خود باید تقصیر خود در این گرمایش را کاهش دهیم. به طور مثال، برخی کارها که میتوانیم انجام دهیم و به نظر من میرسد:
- ترجیحاً از ماشینهایی که دیاکسید کربن و مونواکسید کربن و در مجموع آلودگی کمتری تولید میکنند استفاده کنیم و یا اگر توان خرید ماشینهای با آلودگی کم را نداریم، تا حد ممکن از ماشین خود کمتر استفاده کنیم. بسیاری از کارها را میتوان با یک پیادهروی ساده که یک ورزش هم هست انجام داد. (من خودم حقیقتاً یکی از ملاکهای خرید ماشینم همین بود که آلودگی کمتری تولید کند و بیشتر جاها پیاده میروم) (اگر ما یک انسان مذهبی باشیم، بسیار بیشتر باید به این موضوع اهمیت دهیم. ما روز قیامتی را در پیش داریم که «فمن یعمل مثقال ذرة خیراً یره و من یعمل مثقال ذرة شراً یره؛ هر کس ذرهای کار خوب کند میبیند و هر کس ذرهای کار بد کند، میبیند»)
- تا حد ممکن دمای خانهها و مراکز را کنترل کنیم و بیجهت محیط را گرم نکنیم. (اتاق من در طول زمستان با یک شمعک بخاری گرم میشود؛ پس لزومی ندارد بخاری را بیجهت روشن کنم) بسیاری از خانهها با عایقبندی صحیح، نیازی به مصرف اضافه سوخت ندارد.
- تا حد ممکن و سریعتر به انرژیهای پاک (مثل انرژی خورشیدی) روی بیاوریم. من برای خانه خودم با یک شرکت تماس گرفتم که ببینم هزینه اینکه تمام سقف ما که شیروانی است را صفحات خورشیدی بگذارند، چقدر میشود؛ دو سال پیش گفتند ۲۰ میلیون تومان میشود و البته برق تولیدی را میتوان به اداره برق فروخت؛ هر چند هزینه زیادی به نظر میرسد اما احساس میکنم با توجه به بحث گرمایش زمین، باز هم ارزشش را دارد. مسؤولین و مبتکران باید هر چه سریعتر به سمت این انرژی پیش روند و با کاهش هزینهها و فرهنگسازی، این انرژی مفید و جذاب را جایگزین انرژی فسیلی کنند.
و بسیاری کارهای دیگر که با کمی پیگیری و فکر میتوانید انجام دهید تا شما در این زمینه تقصیر کمتری داشته باشید و در پیشگاه آیندگان و خدا پاسخی داشته باشید.
چند وقت پیش شبکه مستند یک مستند ایرانی عالی در این زمینه نشان داد که اگر کسی لینک آن را پیدا کرد لطفاً در بخش نظرات ارسال کند.
موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند