اصول تایپ صحیح فارسی

مقاله ذیل، كه در شماره نوزدهم «مجله اینترنت» به چاپ رسیده‌ است، حاصل چند سال تجربه شخصی بنده (حمید رضا نیرومند) در زمینه تایپ، طراحی و چاپ نشریات مختلف می‌باشد.

خواندن این مقاله را به تمامی تایپیست‌ها و در کل همه افرادی كه با كامپیوتر (و در نتیجه، با تایپ)‌ سر و كار دارند، پیشنهاد می‌كنم.

صفحات اسکن‌شده مجله از اینجا قابل دسترسی است و متن مقاله در ادامه آمده است.

توجه: برای اصلاح کیبورد خود، از هر ویندوزی که استفاده می‌کنید، به مطلب زیر مراجعه کنید:

http://yourl.ir/Keyboard

پس از نصب فایل‌ها، ویندوز خود را ریست کنید تا کیبورد شما به حالت استاندارد تبدیل شود.

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-

مقدمه:

به عنوان یك فارسی‌زبان، غیر ممكن است كه روزانه با كلمات و متن‌های فارسی برخورد نكنیم!

اگر به وبگردی علاقه داشته باشید و یا روزنامه‌خوان باشید، شاید روزانه صدها خط متن فارسی را مرور كنید.

یكی از دلایلی كه خط فارسی، مورد علاقه بسیاری از جهانیان، به خصوص علاقه‌مندان به ادب و هنر است، زیبایی آن و پرقاعده بودن آن است.

اگر با خوشنویسی آشنایی اجمالی داشته باشید، حتماً حرف بنده را تصدیق می‌فرمایید. كوچك‌ترین تغییری در فاصله‌ها، قوس‌ها و .. زیبایی اصلی این زبان شیرین را تداعی نخواهد كرد.

شاید باور نكنید، اما تایپ فارسی نیز مانند خوشنویسی، دارای قواعد بسیاری است. همانطور كه اگر یك خوشنویس به طور مثال، فاصله بین دو حرف یا دو كلمه را رعایت نكند، خط او از دید استادان، دارای جایگاه مناسبی نیست، یك تایپیست نیز در صورت رعایت نكردن قواعد و قوانین تایپ فارسی، از دید دیگران، تایپیست ماهری نیست.

قصد داریم در این مقاله، نكاتی واجب و به قول من، «حیاتی» را در تایپ فارسی مرور كنیم. البته این مقاله تجربه شخصی من از مطالعه دقیق متون فارسی و زیر ذره‌بین قرار دادن تایپ ماهرترین تایپیست‌ها است.
راستش را بخواهید، دلیل نوشتن این مقاله، این است كه حقیقتاً از دیدن مطالب تایپ شده به دست یک تایپیست ناماهر، در مجلات، روزنامه‌ها و صفحات وب، به شدت ناراحت می‌شوم و گاهی هم جوش صاحب مقاله را می‌خورم! گفتم شاید این مقاله، عاملی برای تایپ صحیح همه فارسی‌زبانان و در نهایت كمتر شدن جوش خودم باشد(!).

خوب، شروع می‌كنیم؛

املای صحیح كلمات:

شاید (حتماً) مهم‌ترین موضوع در تایپ فارسی، رعایت املای صحیح كلمات است. هر فارسی‌زبانی از خواندن مطلبی كه دارای غلط‌های املایی متعدد است، ناراحت می‌شود و حتی شاید نسبت به یك مقاله مهم، به دید مقاله‌‌ای ساده و بی‌مصرف نگاه كند.

اما بحث ما در این مورد، مربوط به این نیست كه شما به طور مثال ندانید "اسراف" را باید با "س" بنویسید یا با "ص"، بلكه ما قصد داریم این نكته را یاد‌آور شویم كه یک تایپیست ماهر، "اسراف" را نمی‌نویسد: "اسارف". به عبارت دیگر، غلط‌های املایی‌ای منظور ماست كه بر اثر اشتباه تایپیست رخ می‌دهد.

در مثال بالا تایپیست ما، به جای آن‌كه ابتدا كلید حرف "ر" را فشار دهد و بعد، كلید حرف "ا" را، در اثر تایپ سریع، ابتدا كلید "ا" را فشرده و بعد، كلید حرف "ر" را.

برای اینكه چنین مشكلاتی پیش نیاید، تایپیست مجبور است تمام حواس خود را كاملاً روی متن و صفحه كلید متمركز كند. در این صورت حتماً به اشتباهات خود در حین تایپ، پی خواهد برد. البته این، مستلزم تمرین و تكرار در تایپ است، اگر عمل تایپ، برایتان به یک موضوع عادی تبدیل شود، در حین تایپ دقیقاً متوجه خطای خود خواهید شد و بعد به مانیتور كه نگاه می‌كنید، می‌بینید، بله، خطایی رخ داده است.

اگر بتوانید این كار (یعنی متمركز شدن روی متن) را انجام دهید، هرگز نیازی به نگاه كردن به مانیتور نیست. البته انسان جایز الخطاست و گاهی خطای خود را هم متوجه نمی‌شود، همانطور كه ممكن است بارها در صحبت كردن، یك كلمه را به صورت نادرست تكرار كنید و خودتان هم متوجه نشوید (و در آخر اطرافیان به شما تذكر بدهند)، در تایپ كردن نیز ممكن است خطایی انجام دهید و تا مانیتور به شما تذكر ندهد، متوجه نشوید. پس بد نیست بعد از تایپ هر چند كلمه، به خصوص در مواقعی كه شک می‌كنید، به مانیتور نگاه كنید تا متوجه اشتباه خود بشوید.

اگر از نرم‌افزارهای قدرتمندی چون Microsoft Word استفاده كنید (كه پیشنهاد می‌كنیم حتماً همین كار را كنید)، به سادگی با یک نگاه گذرا، متوجه غلط‌های املایی خود خواهید شد. چرا كه این نرم‌افزار كه مایكروسافت زحمت گنجاندن غلط‌یابت املایی فارسی را نیز در آن كشیده است، غلط‌های املایی (كه جابه‌جا شدن حروف آن كلمه، حتی كلمه جدید و با معنای دیگری نیز نسازد)، را با كشیدن یک شبه خط قرمز در زیر آن‌ها، مشخص می‌كند.

استفاده از این بخش از این نرم‌افزار نیز نكات جالبی دارد كه از حوصله این مقاله خارج است، شاید در مقاله‌ای دیگر مزاحم شما شدیم.

پس، تمرین در تایپ فارسی، به همراه متمركز شدن بر روی متن و بررسی كردن متن تایپ شده بعد از چند كلمه، برای رفع مشكل غلط‌های املایی مفید است.

اما این نكات، باعث نمی‌شود كه خواندن مجدد متن از اول تا آخر (در پایان تایپ)، دست كم گرفته شود! بسیاری از غلط‌‌ها، بعد از این روخوانی كشف می‌شوند!

قواعد و قوانین تایپ فارسی:

لابد فكر می‌كنید تایپ فارسی، قواعدی ندارد و با فشردن چند كلید، می‌توان تایپ صحیح انجام داد!

اما اگر تا پایان این بخش، همراه ما باشید، متوجه خواهید شد كه چه قواعد شیرینی در تایپ فارسی موجود است كه شاید كمتر كسی به آن‌ها توجه كند!

 - فاصله مجازی؛

از آن‌جا كه این موضوع را كمتر كسی می‌داند و یكی از شیرین‌ترین قواعد است، آن‌را ابتدای قواعد آوردم.

به این كلمه توجه كنید: "می شود"، آن‌را با این كلمه مقایسه كنید: "می‌شود". می‌دانم كه متوجه تفاوت آن دو شده‌اید. بله، بین "ی" و "ش" در كلمه دوم، فاصله كمتری نسبت به كلمه اول مشاهده می‌شود.

این، دقیقاً معنای "فاصله مجازی" است.

یادم هست كه در گذشته‌، زمانی كه ماشین‌های تایپ، مصرف فوق‌العاده‌ای داشتند، به دلیل نبود این امكان، این كلمه (و كلماتی شبیه آن)، بدین صورت نوشته می‌شد: "میشود" و یا همان حالت اول: "می شود".

اما به لطف پیدایش كامپیوترها و فارسی‌سازهای ویندوز، "فاصله مجازی" نیز وارد تایپ فارسی شد.

چطور فاصله مجازی ایجاد كنیم؟

خیلی راحت است، برای ایجاد فاصله مجازی، هر كجا كه باید كلید Space را برای ایجاد فاصله بزنید، كلید Shift را قبل از زدن Space، پایین نگه دارید و در همان حالت، كلید Space را بزنید. یا به عبارت دیگر،

"برای ایجاد فاصله مجازی، از كلید‌های تركیبی Shift + Space استفاده كنید".

شاید بعد از آزمایش این كلید‌ها، به ما می‌گویید یا دروغ می‌گویید و یا اشتباه می‌كنید!

اما واقعیت این است كه اگر از ویندوزی استفاده می‌كنید كه هیچ فارسی‌سازی روی آن نصب نیست، به احتمال زیاد، از این امكان بی‌بهره‌اید. فكر نكنید منظورم فارسی‌سازهایی است كه چند هزار تومان قیمت دارند، نه، فارسی‌سازهایی هم هستند كه در سی‌دی‌های مختلف ویندوز وجود دارند و با همان سی‌دی ویندوز به شما فروخته می‌شوند.

اما باز هم نگران نباشید، اگر به هیچ فارسی‌سازی دسترسی ندارید، می‌توانید با تعویض یک فایل از ویندوز خود، با ویندوزی كه این امكان را دارد، این مشكل را برطرف كنید.

اسم این فایل kbdfa.dll است كه در مسیر C:WINDOWSsystem32 (در ویندوز XP) واقع است. می‌توانید با كمی جستجو در اینترنت، ترمیم شده این فایل را پیدا كنید و جایگزین فایل پیش‌فرض نمایید.

در ویندوز 98 هم كه با استفاده از فارسی‌ساز پارسا، این امكان در اختیار شما خواهد بود.

شاید این نكته در نگاه اول خیلی مهم به نظر نرسد، اما برای اینكه بیشتر متوجه شوید، به تصویر زیر توجه كنید:

فرض كنید در یك مطلب تایپ شده، كه ده‌ها و یا صدها صفحه دارد، چند مورد از این مشكلات به وجود آید، آن‌وقت است كه ...(!؟)
به نظر می‌رسد، مشكلاتی از این نوع در یك مقاله مهم، جداً در خواننده مقاله، حسی نه چندان خوب ایجاد می‌كند و باعث می‌شود تأثیر مطلب از بین برود!

اگر در جایی كه فاصله مجازی لازم است، از فاصله استفاده كنید، كلمه مورد نظر برای واژه‌پرداز، دو كلمه به حساب می‌آید. در نتیجه از نظر آن واژه‌پرداز، فرقی نمی‌كند كه "می" در "می‌شود"، حتماً در كنار "شود" باشد و یا نباشد! اما اگر از فاصله مجازی استفاده شده باشد، این كلمات، دقیقاً یک كلمه محسوب می‌شوند و در نتیجه، باید حتما در كنار هم باشند، حتی اگر واژه‌پرداز مجبور باشد قسمتی از متن را در خط دیگری قرار دهد، هرگز بین این دو، فاصله نمی‌اندازد بلكه هر دو را به خط پایین منتقل می‌كند.

البته فكر نكنید فاصله مجازی فقط برای این است كه اگر كلمه‌ای دو جزئی (به معنایی كه در بالا توضیح داده شد)، به انتهای یک خط رسید، بین دو جزء آن، فاصله نیندازد! بلكه استفاده از فاصله مجازی، زیبایی خاصی به متن می‌دهد كه هرگز در فاصله معمولی، قابل مشاهده نیست.

برخی دیگر از نمونه‌های فاصله مجازی:

---- جمله ها -----» جمله‌ها (درست)

---- ویران‌ گر -----» ویران‌گر (درست)

---- پیش فرض ----» پیش‌فرض (درست)

---- چهره نما ----» چهره‌نما (درست)

---- آن ها، آنها ----» آن‌ها (درست)

---- نوشته ایم ----» نوشته‌ایم (درست)

باید متوجه شده باشید كه كاربرد فاصله مجازی در چه كلماتی است. نام بردن موقعیت‌هایی كه فاصله مجازی لازم است، كار سختی‌ست. اما با كمی تمرین، متوجه خواهید شد كه چه كلماتی نیاز به فاصله مجازی دارند.

نكته دیگر اینكه، اگر یادتان باشد، در كلاس‌های ابتدایی به طور مثال می‌شد نوشت: "درختها"، و من یادم هست كه معلم می‌گفت این، غلط محسوب نمی‌شود و نمره املای شما را كم نمی‌كند. اما چند سالی كه گذشت، رعایت این قاعده واجب شد و هم اكنون اگر در املای كلاس‌های ابتدایی بنویسند "درختها" غلط محسوب می‌شود. و یا كلماتی نظیر آن مثل: میشود، آنها، نكوهشگر، شاخهها و ... باید با فاصله نوشته شوند و در تایپ، با فاصله مجازی!

 - فاصله علائم با كلمات

استفاده از علامت‌ها، در متن، بسیار لازم است. اما اگر یك تایپیست، در كاربرد و قواعد استفاده از علائم دقت نكند، هم به ظاهر، و هم به مفهوم مطلب زیان وارد می‌كند.

بخش عمده علائم به كار رفته در زبان فارسی، كه در كیبوردها نیز تعبیه شده، به همراه كلیدهای تركیبی برای نوشتن آن‌ها، در زیر آمده است:

() »»‌ (پرانتزها، Shift+0و Shift+9) 

،  »» (Shift+T) 

:  »» (Shift+;)

؛  »» (Shift+Y)

« » »» (Shift+L و Shift+K)

"  »» (Shift+')

!  »» (Shift+1)

.  »» (نقطه و سه نقطه)

به علاوه علائم واضحی چون: (؟%- + ...)

توجه: این كلیدها مخصوص ویندوز XP است، اما یافتن معادل آن‌ها در دیگر ویندوزها كار ساده‌ایست، كلید Shift را پایین نگه دارید و همه كلیدها را یكی یكی بزنید تا جای همه علائم لو برود!

اما نكته در طریقه به كار بردن این علائم در تایپ فارسی است.

ما قصد نداریم توضیح دهیم كه مثلاً در كجای جمله باید از گیومه و یا علامت تعجب استفاده كرد، این‌ها به نویسنده مقاله و متن مربوط می‌شود. اگر خودتان نویسنده‌اید و به یاد ندارید، به كتاب‌های ادبیات دوره‌های راهنمایی و دبیرستان مراجعه كنید.

ما قصد داریم توضیح دهیم كه فاصله و طرز قرارگیری این علائم در تایپ كردن چگونه است.

قاعده كلی در استفاده از این علائم، در تایپ فارسی، به این صورت است كه:

"بین هر علامت و كلمه قبلی، هیچ فاصله‌ای نباید زده شود، اما بین هر علامت و كلمه بعدی، حتماً یک فاصله نیاز است"

به طور مثال، به این جمله توجه كنید: "پیغمبر فرمود : من ، انسانی مثل شما هستم ." آن‌را با این جمله مقایسه كنید: "پیغمبر فرمود: من، انسانی مثل شما هستم."

فكر می‌كنم متوجه شدید كه بین "فرمود" و ":" در جمله اول فاصله وجود دارد، اما در جمله دوم (كه درست است)، هیچ فاصله‌ای وجود ندارد. این تفاوت‌ها در كاربرد "،" (ویرگول) و "." (نقطه) نیز دیده می‌شود.

اما در این قاعده، بعضی از علائم و در بعضی شرایط، استثناء هستند.

مثلاً شما در تایپ من می‌بینید كه قبل از پرانتز اول در خط‌های بالا، فاصله زده‌ام و بعد از آن فاصله‌ای مشاهده نمی‌شود. به این جمله توجه كنید:

"شما هم اكنون قواعد تایپ فارسی (شیرین‌ترین زبان دنیا) را می‌خوانید"

پس در استفاده از پرانتز اول و همچنین اولین علامت در علائم نقل قول دیگر مثل « »، " " و ' '، فاصله بزنید و بعد از آن از زدن فاصله خودداری كنید. علامت نقل قول پایانی، از قاعده كلی پیروی می‌كند.

به فاصله بین علائم و كلمات قبل و بعد آن‌ها در عبارات زیر دقت كنید:

«بهترین روش، تجربه است. قدر تجربه را بدانید!»

بگذریم...

كجا رفتی؟ چرا دیر كردی؟

نگو! واقعا؟

مرگ؛ زندگی دوباره

مسائل فرهنگی-هنری، از مباحث اصلی این جلسه است.

علامت درصد (%)، فاصله‌ای با عدد همراهش ندارد و در علائم جمع و تفریق و ...، قبل و بعد از علامت، فاصله بزنید:

20% + 40% = 60%

(البته این قاعده هم استثنائاتی دارد كه در ادامه طریقه تشخیص آن‌ها را خواهیم گفت)

 - استفاده از حركات؛

با اینكه به نظر می‌رسد استفاده از حركات، در كلاس‌ اول ابتدایی و یا در خط عربی، نیاز است، اما گاهی استفاده از حركات، در متون فارسی به روان‌خوانی متن كمك بسیاری می‌كند. مخصوصاً اگر شما در حال تایپ یک قطعه شعر باشید.

در كیبوردهای معمول، كلیدهای تركیبی برای افزودن حركت، به حروف، به صورت زیر است:

ــَـــ (فتحه) Shift+A

ـــُــ (ضمّه) Shift+S

ـــِــ (كسره) Shift+D

ـــًــ (تنوین فحه) Shift+Q

ـــٌــ (تنوین ضمّه) Shift+W

ـــٍــ (تنوین كسره) Shift+E

و اما برای قرار دادن همزه، از كلید‌های تركیبی زیر استفاده كنید:

أ (الف به همراه همزه در بالا) Shift+N

إ (الف به همراه همزه در پایین) Shift+B

ئ (همزه بر روی "ی") كلید M

ء (همزه در كنار حرف) Shift+M

 - فاصله اضافی ممنوع:

بسیاری از كاربران، بی‌جهت اقدام به استفاده از فاصله در بین كلمات می‌كنند. به این كلمه دقت كنید: "كار گاه". این افراد معمولا با كلمات مركبی كه از دو جزء با معنی تشكیل شده است، مشكل دارند. باید دقت كنید كه كلماتی از این قبیل، هرگز به فاصله نیازی ندارند، چرا كه خود یغك كلمه هستند و یک كلمه بین حروفش فاصله نیاز ندارد. پس در مثال بالا، "كارگاه" درست است. یكی از بدترین موارد اشتباه در كلمه "تنها" است كه اگر آن‌گونه عمل شود، به اشتباه نوشته خواهد شد: "تن‌ها"!!!!

یكی دیگر از جاهایی كه معمولاً این اشتباه رخ می‌دهد، در مواقعی است كه یک پسوند، قرار است به كلمه‌ای اضافه شود كه در حالت عادی، آخرین حرف آن به پسوند نمی‌چسبد. در این مواقع نیز نیازی به فاصله نیست. به این كلمه كه به غلط نوشته شده توجه كنید: "شیر ها"، كه باید بدون هرگونه فاصله‌ای و به صورت "شیرها" نوشته شود. البته از آن‌جا كه فاصله مجازی، فقط در مواقعی برعكس این حالت مؤثر است، اگر از فاصله مجازی استفاده كنید، هیچ اتفاقی رخ نمی‌دهد، به عبارت دیگر اینجاست كه "مجازی" در این نوع فاصله به درستی درک می‌شود.

 - فاصله كم ممنوع:

وقتی به بعضی افراد، "فاصله مجازی" را متذكر می‌شوم، گاهی فكر می‌كنم ای كاش نمی‌گفتم. چرا كه از فردای آن روز، مشاهده می‌شود كه شخص، در اكثر كلماتی كه باید بین آن‌ها از فاصله استفاده شود، از فاصله مجازی استفاده می‌كند. به طور مثال به این عبارت دقت كنید: "چراغ‌مطالعه" یا "فاصله‌مجازی" و... همانطور كه مشاهده می‌كنید، در بین كلماتی كه باید از فاصله استفاده شود، از فاصله مجازی استفاده شده است. همانطور كه استفاده بجا از فاصله مجازی متن را بسیار زیبا می‌كند، استفاده بی‌جا از آن نیز، باعث در هم رفتگی متن و رنجش خواننده می‌شود.

 - نقطه، بعد از علائم:

معمولاً در پایان جملات خاصی، در رعایت قواعد تایپ با مشكل مواجه می‌شویم. به این جمله توجه كنید: "شخصی داد زد: «مردم! برخیزید و یك قدم به جلو بیایید.»" طبق آن‌چه كه می‌دانید، باید در پایان جمله از نقطه استفاده شود. اما اگر در جمله مذكور، در پایان جمله داخل گیومه نقطه بگذاریم و بعد، گیومه پایانی را تایپ كنیم، كمی به زیبایی جمله لطمه وارد می‌شود، بنابراین بگذارید ابتدا گیومه پایانی را تایپ كنیم و بعد نقطه بگذاریم. یعنی این‌گونه: "یك قدم به جلو بیایید»."

 - كشش در كلمات:

اگر تا به حال یک قطعه شعر فارسی تایپ كرده باشید، نیاز داشته‌اید كه دو مصراع را از نظر طول، با هم مساوی كنید، اما به علت كمبود كلمات یک مصراع، چنین چیزی ممكن نیست. اما در تایپ فارسی، برای این مشكل نیز راه حلی تدبیر شده است. برای كشیدن یک حرف، می‌توانید از كلیدهای تركیبی Shift+J استفاده كنید. به این عبارت توجه كنید: "تـــــــــوانا بود هر كه دانــــــــا بود". البته كاربرد این نكته تنها در تایپ شعرها نیست، در جاهای فراوانی كاربرد دارد، از جمله برای نوشتن حروف كوچك الفبا نیز به آن نیاز خواهید داشت: "هـ، تـ"

نكات پایانی:

    دقت داشته باشید كه تمامی این نكات، هنگام استفاده در متن‌های بلند زیبایی خود را می‌نمایاند، بنابراین در طراحی‌هایی كه گاه مانور اصلی بر روی نوشته است، نباید انتظار داشت كه این قواعد به طور كامل اجرا شوند. گاهی اوقات استفاده از این قواعد در موقعیت‌های خاص، به زیبایی متن ما لطمه می‌زند. به طور مثال به این عبارت توجه كنید: ".:: تایپ فارسی ::." همانطور كه می‌بینید استفاده از نقطه و دو نقطه در عبارت مذكور، زیبایی خاصی به آن داده است. پس شما حق ندارید به تایپیست بگویید چرا قبل از دو نقطه در پایان عبارت فاصله زده‌ای و... چرا كه اگر بخواهد قواعد تایپ را رعایت كند، ناهماهنگی در عبارت بیشتر به چشم می‌خورد تا رعایت قواعد.

    اینطور كه من فهمیدم، هنوز مرجع كاملی برای تایپیست‌ها در رعایت قواعد تایپ فارسی موجود نیست و هر روز كلماتی همچون "سی‌دی، دی‌وی‌دی و..." وارد زبان ما می‌شوند و نیاز است كه یك تایپیست توجیه شود كه چگونه این كلمات را تایپ كند، بنابراین تا آن زمان، بر اساس قواعدی عمل نماییم كه متن را زیباتر می‌كنند. به طور مثال شاید هنوز مرجعی اعلام نكرده باشد (و یا اصلا وجود نداشته باشد) كه كلمه "دی‌وی‌دی" را باید با فاصله مجازی تایپ كرد و یا با فاصله معمولی!

اما می‌توانیم خودمان استنباط كنیم كه "در صورتی كه با كلمات مختصر انگلیسی مانند AMD و... مواجه شدید و نیاز به تایپ فارسی آن داشتید، اگر با فاصله مجازی تایپ كنید، زیباتر جلوه می‌كند".

    با اینكه به نظر می‌رسد اعلام شده است به جای همزه بر روی حرف "ه"، از "ی" بعد از آن استفاده كنید، (یعنی به طور مثال: "خانه‌ی ما" به جای "خانهء ما") اما نمی‌دانم چرا این قاعده هنوز بین تایپیست‌ها رواج نیافته است. شاید بدین دلیل ایست كه می‌گویند همانطور كه ما از كسره در عبارت "كتاب ما" استفاده نمی‌شود، نیازی به استفاده از "ی" (همان كسره) در این موارد نیست، خواننده خودش خواهد فهمید. به هر حال، اگر شما قصد دارید از این قاعده پیروی كنید، فراموش نكنید كه از "فاصله مجازی" استفاده كنید.

    یا زنگی زنگ، یا رومی روم! شاید برخی قواعد از نظر شما جالب نباشد و بخواهید با برخی از آن‌ها در تایپ‌هایتان مخالفت كنید. اما این نكته را هرگز از ذهنتان دور نكنید كه در تمام متن تایپ شده، از همان قاعده‌ای كه با خودتان قرار داد كرده‌اید استفاده كنید. این یكی از مهم‌ترین نكاتی است كه باید هرگز آن را فراموش نكنید. به طور مثال اگر قرار است بعد از پرانتز اول، فاصله بزنید، حتما در طی تایپ آن مطلب، این قاعده را برای همه پرانتزها رعایت كنید. مبادا بعد از پرانتز اول در یک جمله فاصله بزنید و در جمله‌ای دیگر این كار را نكنید.

امیدوارم با تایپ صحیح جملات فارسی، در این راه قدم بردارید كه: "فارسی را پاس بداریم".

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند

.

ارسال سؤال یا نظر

---

1- reyhaneh:
بوسیله: , در: Sunday, 2018 August 19-کد: 15688
سلام واقعا استادی ها

---

2- الف.ميم:
بوسیله: , در: Sunday, 2018 October 28-کد: 15762
با سلامrnمتن خوبي است ليكن بيشتر اينها سليقه است. درضمن، شما «قرارداد» را «قرار داد» تايپ كرده‌ايد كه اشتباه است.rnبراي «فاصله‌ي مجازي» فقط زيبايي مهم نيست؛ بلكه براي مهمتر از آن، موارد آمارگيري كلمات متن است كه بايد جداكنندﮤ كلمات، به درستي تايپ شده باشد.rnالبته برخي نگارش‌ها نيز مثل حالت خطاطي، براي زيبايي ظاهر متن با فونت مربوطه، قابل قبول است.rnاستفاده از «ه» داراي همزه نيز از قديم مرسوم بوده و يكباره مورد هجمه قرار گرفته و لذا، به نظر مي‌رسد قواعد نگارش فارسي آنچنان كه بايد علمي و مستدل نشده است.rnاستفاده از «ی» نيز به دليل عدم پشتيباني در نرم‌افزارهاي غير يونيكد و برخي نرم‌افزارهاي مهندسي و پايگاه داده، توصيه نمي‌شود و براي كساني كه به «ي» حساسيت دارند توجه داده مي‌شود كه دلايل فنّي در اين موارد ارجحيت بالاتري از سليقه دارد و تا رفع مشكل فنّي، بايد تابع قاعده لاضرر بود.rnالبته مي‌توان از «ى» براي بجاي «ی» استفاده كرد كه در حالت غير آخر، به شكل‌هاي «ى‍» و «‍ى‍» بدون نقطه ظاهر مي‌شود ليكن براي موارد شمارش تعداد يك حرف در متن، بايد آن را معادل «ي» شمرد و توصيه نمي‌شود.rnلازم به ذكر است كه در فونت‌هاي پركاربرد فارسي مانند فونت‌هاي «برنا رايانه»، هر سه مورد «ي»، «ی» و «ى» در حالت تنها بدون نقطه زير هستند و ترجيح با «ي» مي‌باشد.rnبراي «ک» نيز به دليل عدم مرتب‌سازي صحيح در برخي پايگاه‌هاي داده و نرم‌افزارهاي كاربردي، بهتر است از «ك» استفاده شود مضافاً اينكه در فارسي‌ساز پيشتاز و معروف «پارسا» نيز از اين دو حرف براي فارسي استفاده شده است لذا «ك» و «ي» بهتر است.rnمشكل ديگر «ی» پيش‌فرض ويندوز در هنگام ذخيره متن بصورت غيريونيكد با نرم‌افزارهايي مانند notepad ظاهر مي‌شود.rnبراي اعداد فارسي نيز بهتر است از مجموعه {٠ ١ ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩} بجاي مجموعه قرار داده شده در ويندوزهاي ٨ و بالاتر از آن استفاده شود زيرا در ذخيره بصورت غير يونيكد، انتخاب مايكروسافت به «؟» تبديل مي‌شود ولي انتخاب پيشنهادي بصورت اعداد {0 1 2 3 4 5 6 7 8 9} ذخيره شده و داده‌اي ازبين نمي‌رود.rnبا تشكر، موفق باشيدrnشش آبان٩٧

---

3- مهدی:
بوسیله: , در: Saturday, 2019 January 19-کد: 15895
سلامrnسپاس از اطلاعات خوبی که در اختیار ما گذاشتید. rnسوالی دارم، ویندوز من فارسی داره، ولی فاصله رو ایجاد نمکنه!

---

4- hani:
بوسیله: , در: Friday, 2019 August 09-کد: 16083
با سلام و سپاسrnآیا برای کلمه انجام شده است باید بین انجام و شده فاصله مجازی گذاشت؟

---

5- سینا:
بوسیله: , در: Tuesday, 2019 August 13-کد: 16087
مطلب خوبی بود. در مورد همزه روی «ه» آخر می‌شه از ترکیب Shift+G استفاده کرد که همزه رو روی «ه» قرار می‌دهد و نه در کنار آن. یعنی به جای «خانهء ما» می‌تونیم بنویسیم «خانۀ ما» که زیباتر است.

---

6- negar:
بوسیله: , در: Saturday, 2019 September 14-کد: 16105
سلام واسه نوشتن حتما واحتراما ک تنوین فتحه داره باید چیکار کنم؟

---

7- مریم:
بوسیله: , در: Wednesday, 2019 September 18-کد: 16114
سلام rnبه علاوه را در مقاله باید به چه صورت نوشت؟ سرهم یا جدا؟ نیم فاصله گذاشت یا خیر؟

---

8- طاهری:
بوسیله: , در: Sunday, 2019 October 06-کد: 16126
سلام برای همزه روی کلمه مسولیت باید چکار کرد

---

9- بابونه:
بوسیله: , در: Sunday, 2019 October 06-کد: 16127
قوس صحیح است نه قوص.

---

10- علیرضا:
بوسیله: , در: Sunday, 2020 January 26-کد: 16208
با سلام.کلمه ای مانند (بنابراین) بهتر است چگونه نوشته شود؟

مشاهده ادامه نظرات