مرورى بر تاریخچه و نحوه نصب جدید ترین نسخه ویژوال بیسیك
یك برنامه كامپیوترى، از مجموعه اى دستورالعمل كه نوع و نحوه انجام یك فعالیت را براى كامپیوتر مشخص مىنمایند، تشكیل مى شود.
دستورالعمل هاى نوشته شده به عنوان نمونه ممكن است به كامپیوتر اعلام نمایند كه تعدادى از اعداد را با یكدیگر جمع و یا دو عدد را با یكدیگر مقایسه و بر اساس نتیجه به دست آمده، اتخاذ تصمیم نماید. دستورالعمل هاى نوشته شده، صرفاً براى كامپیوتر قابل فهم و اجرا خواهند بود. كامپیوتر دستورالعمل هاى نوشته شده را اجرا و ماحصل آن رسیدن به اهدافى خواهد بود كه بر اساس آن برنامه طراحى و پیاده سازى شده است. دستورالعمل ها، مى بایست با استفاده از یكى از زبان هاى برنامه نویسى نوشته شده ( كدینگ ) و در ادامه در اختیار كامپیوتر قرار داده شوند. زبان هاى برنامه نویسى متعددى نظیر: فرترن، بیسیك، كوبال، پاسكال ،C، جاوا، ویژوال بیسیك و ... وجود دارد.
برنامه نویسى كامپیوتر، مشابه آموزش گره زدن كفش به كودكان است. براى نیل به هدف فوق، مى بایست تمامى مراحل لازم به صورت شفاف به كودكان آموزش داده شود. كودكان با دنبال كردن دستورالعمل هاى ارائه شده، قادر به گره زدن كفش خود خواهند بود ( روش انجام این كار براى آنان مشخص شده و بر اساس آن، امكان نیل به هدف مورد نظر توسط كودكان فراهم مى شود). VB.NET، زبانى است كه مى توان نحوه نیل به یك خواسته را به كمك آن به صورت شفاف ( نظیر آموزش گره زدن كفش به كودكان ) مشخص و كامپیوتر با دنبال نمودن مراحل مشخص شده، خواسته مورد نظر را محقق نماید. با استفاده از VB.NET مى توان محصولاتى را ایجاد كرد كه زمینه استفاده از آنان در محیط ویندوز و اینترنت، وجود خواهد داشت. فراموش نكنیم در زمان فراگیرى یك تكنولوژى در ابتدا مى بایست شیوه راه رفتن را بیاموزیم و در ادامه اقدام به دویدن كرد.
VB.NET یكى از زبان هاى حمایت شده در دات نت است. با استفاده از زبان فوق علاوه بر اینكه مى توان برنامه هاى مبتنى بر ویندوز را پیاده سازى كرد، امكان استفاده از آن به عنوان زبان مورد نظر در زمان ایجاد برنامه هاى مبتنى بر وب كه از تكنولوژى ASP.NET استفاده مى نمایند، نیز وجود خواهد داشت.
• تاریخچه ویژوال بیسیك
قبل از معرفى ویژوال بیسیك، پیاده كنندگان نرم افزار مجبور به تسلط و مهارت در زمینه استفاده از ++C به همراه موارد پیچیده اى در این خصوص بودند. بدین ترتیب، صرفاً افراد خاص آموزش دیده، قادر به خلق نرم افزارهاى قدرتمند به منظور اجرا در محیط ویندوز بودند. ویژوال بیسیك، محدودیت فوق را تغییر و مى توان این ادعا را داشت كه امروزه خطوط زیادى از برنامه هاى نوشته شده با استفاده از ویژوال بیسیك كد شده است. ویژوال بیسیك، ظاهر برنامه نویسى تحت ویندوز را با حذف عملیات اضافى براى نوشتن كدهاى لازم جهت طراحى بخش رابط كاربر (UI)، تغییر داده است. در این راستا زمانى كه بخش رابط كاربر، ترسیم مى شود، برنامه نویس مى تواند كدهاى لازم به منظور انجام عكس العمل مناسب در رابطه با رویداد ها را به آن اضافه نماید. زمانى كه ماكروسافت نسخه شماره سه ویژوال بیسیك را ارائه كرد، مجدداً دنیاى برنامه نویسى با تغییر مهمى مواجه شد. در این راستا امكانات مناسبى براى نوشتن برنامه هاى مبتنى بر بانك هاى اطلاعاتى، در اختیار برنامه نویسان قرار گرفت. مایكروسافت بدین منظور محصول جدیدى با نام ( (Datat Access Objects DAO به را ارائه نمود. برنامه نویسان با استفاده از DAO امكان انجام عملیات متفاوت در رابطه با داده ها را به دست آوردند. نسخه هاى شماره چهار و پنج، قابلیت هاى نسخه سه را افزایش و این امكان را براى پیاده كنندگان نرم افزار فراهم نمود تا برنامه هاى خود را جهت اجرا در محیط ویندوز 95 طراحى و پیاده سازى نمایند. در این زمینه برنامه نویسان قادر به نوشتن كدهایى گردیدند كه امكان استفاده از آنان توسط سایر پیاده كنندگان نرم افزار كه از زبانى دیگر استفاده مى كردند، فراهم شد. نسخه شماره شش ویژوال بیسیك، روش جدیدى به منظور دستیابى به بانك هاى اطلاعاتى را ارائه كرد: ADO(ActiveX Data Objects) . یكى از اهداف اولیه طراحى ADO امكان دستیابى به بانك هاى اطلاعاتى براى پیاده كنندگان برنامه هاى مبتنى بر وب است كه از تكنولوژى ASP استفاده مى نمایند.
همزمان با ارائه جدیدترین نسخه ویژوال بیسیك كه VB.NET نامیده مى شود، بسیارى از محدودیت هاى مرتبط با ویژوال بیسیك برطرف گردید. در گذشته ویژوال بیسیك با انتقادات فراوان مواجه شد ( عدم وجود امكانات مناسب در مقایسه با جاوا و یا ++C ) و بسیارى آن را نظیر یك اسباب بازى در دنیاى وسیع زبان هاى برنامه نویسى مى پنداشتند. VB.NET با غلبه بر مشكلات نسخه هاى پیشین، توانسته است در مدت زمان كوتاهى، به عنوان یك ابزار پیاده سازى بسیار قدرتمند مطرح و گزینه اى مناسب براى برنامه نویسان در تمامى سطوح باشد.
• نصب VB.NET
براى نصب VB.NET از دو رویكرد متفاوت مى توان استفاده كرد:
نصب به همراه ویژوال استودیو دات نت
نصب نسخه استاندارد
هر یك از گزینه هاى فوق، امكان ایجاد برنامه هاى مبتنى بر ویندوز را فراهم مى نمایند. مراحلى كه در ادامه ذكر مى شود، نحوه نصب ویژوال استودیو را تشریح مى نماید.
مرحله اول: برنامه Setup.exe را از روى CD مربوطه فعال نمایید.
مرحله دوم: جعبه محاوره اى، مراحل و اولویت هاى عملیات نصب را نشان خواهد داد. به منظور صحت عملكرد VB.NET، چندین Component نصب و یا بهنگام خواهند شد. اولین مرحله نصب، بهنگام سازى عناصر (Components) است. بر روى گزینه Windows Component Update، كلیك نمایید.
مرحله سوم: برنامه نصب در ادامه سیستم را بررسى كند تا نوع عناصرى را كه مى بایست بهنگام شوند، مشخص شود. دامنه فرآیند بهنگام سازى به وضعیت ماشینى كه بر روى آن ویژوال استودیو دات نت نصب مى شود، بستگى خواهد داشت.
مرحله چهارم: با توجه به اینكه ممكن است در زمان بهنگام سازى لازم باشد چندین مرتبه سیستم راه اندازى شود، از شما درخواست نام و رمز عبور شده تا ضرورتى به نشستن و نگاه كردن به كامپیوتر و واكنش لازم ( درج نام و رمز عبور به سیستم ) پس از هر مرتبه راه اندازى سیستم نباشد. بدین ترتیب در زمان راه اندارى سیستم، عملیات مربوطه به صورت اتوماتیك و بدون نیاز به تایپ نام و رمز عبور، انجام خواهد شد. عملیات فوق، اختیارى است و در صورتى كه گزینه فوق انتخاب نشود، با هر مرتبه راه اندازى سیستم، پیام مناسب ارائه و مى بایست واكنش لازم ( تایپ نام و رمز عبور) را انجام داد.
مرحله پنجم: در این مرحله با فشردن دكمه! Install Now، بهنگام سازى عناصر (Components) آغاز مى شود. با اتمام هر یك از آیتم ها یك Check mark به منزله اتمام مرحله مربوطه نشان داده مى شود. در مقابل عنصر جارى براى بهنگام سازى نیز یك فلش قرمزرنگ نشان داده مى شود.
مرحله ششم: پس از بهنگام سازى عناصر، مجدداً به صفحه اصلى Setup مراجعت و امكان نصب ویژوال استودیو دات نت فراهم مى شود.( كلیك نمودن برروى گزینه Visiual Studio.NET )
نكته: در صورتى كه قصد دارید كه از طریق ماشین فوق، یك برنامه تحت وب پیاده سازى نمایید، لازم است IIS و FrontPage Extensions قبلاً نصب شده باشد (به صورت پیش فرض در زمان نصب ویندوز 2000 نصب خواهد شد ) در صورتى ویژوال استودیو دات نت، بر روى كامپیوترى نصب مى شود كه داراى سیستم عامل ویندوز 2000 نسخه Professional است، با یك پیام خطا مواجه خواهیم شد (عدم وجود عناصر لازم ) با فشردن دكمه Install Component، عملیات نصب IIS و Frontpage Extensions انجام خواهد شد. در صورتى كه دكمه Continue، انتخاب شود، در آینده نمى توانید برنامه هاى تحت وب را به صورت محلى بر روى كامپیوتر خود پیاده سازى نمایید.
مرحله هفتم: نظیر اكثر برنامه هاى نصب، لیستى از گزینه هاى موجود ( شامل عناصر ) براى نصب در اختیار شما قرار مى گیرد. شما مى توانید، صرفاً آن چیزى را كه بدان نیاز دارید، نصب نمایید. مثلاً در صورتى كه ظرفیت درایو شما پایین و یا ضرورتى به استفاده از ویژوال ++C دات نت را ندارید، مى توان در این مرحله از نصب آن صرفنظر كرد. هر گزینه اى كه در این مرحله انتخاب نمى شود، مى توان در صورت ضرورت آن را در آینده نصب كرد. براى هر یك از امكاناتى كه قرار است نصب گردند، سه بخش اطلاعاتى متفاوت نمایش داده مى شود:بخش Feature Properties. فایل هاى مورد نظر براى نصب و میزان فضاى مورد نیاز را نشان مى دهد.بخش Feature description. هر Feature چیست و چه عملیاتى را انجام مى دهد. بخش Space Allocation، وضعیت فضاى ذخیره سازى هارد را با توجه به گزینه هاى انتخاب شده، نشان خواهد داد.
نكته: زمانى كه ویژوال استودیو دات نت، اجرا مى شود مجموعه اى از اطلاعات بین دیسك و حافظه مبادله مى شود. بنابراین لازم است به میزان كافى ظرفیت آزاد بر روى هارددیسك وجود داشته باشد، در این راستا نمى توان دقیقاً مشخص كرد كه به چه میزان فضاى آزاد نیاز خواهد بود ولى حداقل یكصد مگابایت توصیه مى شود.
مرحله هشتم: ویژوال استودیو دات نت، شامل مجموعه اى گسترده از فایل هاى مستندات ( راهنما ) است. در این مرحله مى توان تنظیمات لازم در خصوص اجراى مستندات از طریق CD و یا دایركتورى نصب شده بر روى هارد را انجام داد. در این زمینه مى توان یك مسیر بر روى هارد را مشخص كرد تا مستندات نصب و یا گزینه Run From Source را انتخاب تا بر اساس آن مستندات همچنان بر روى CD باقى بمانند.
مرحله نهم: پس از انتخاب عناصر مورد نظر براى نصب، با فشردن دكمه Install Now، عملیات نصب آغاز مى شود. مدت زمان نصب بستگى به موارد انتخابى و نوع سیستم دارد. مثلاً نصب تمام ویژوال استودیو دات نت به همراه تمامى مستندات بر روى یك ماشین با دارا بودن 256 مگابایت حافظه اصلى، سرعت 650 مگاهرتز و دوازده گیگابایت هارددیسك، حدود یك ساعت طول خواهد كشید.
مرحله دهم: پس از اتمام مرحله قبل، با انتخاب گزینه Service Release بررسى لازم در خصوص بهنگام سازى انجام مى گیرد. این عملیات از طریق اینترنت انجام خواهد شد. در این زمینه به یك خط پرسرعت و مطمئن نیاز خواهد بود. پس از انجام مراحل فوق، ویژوال استودیو دات نت بر روى سیستم نصب و محیط لازم براى نوشتن برنامه هاى VB.NET فراهم شده است.