gtm396
داره كولاك ميكنه!
پست: 379
عضو شده در: 15 آذر 1387
امتياز: 4613
|
عنوان: واژه رياضيات و بهترين واژه جايگزين آن |
|
|
واژه رياضيات و بهترين واژه جايگزين آن
واژه رياضيات ، به جاي واژه يوناني (( ماته ماتيکه )) Mathematike گذاشته شده است که خود از (( ماته ما )) Mathema به معناي (( دانش )) و (( دانايي )) آمده است.اغلب ، واژه (( رياضيات )) را ، برگرفته از واژه (( رياضت )) دانسته اند ؛ چرا که (( رياضت )) تنها به معناي (( پرهيزکاري بدني )) نيست و (( در خود فرو رفتن )) و (( فهميدن )) و (( رسيدن به رازها )) را هم مي رساند.
ديدگاه هاي ديگري هم وجود دارد. بسياري از زبانشناسان، با بحث هاي زبان شناختي نتيجه مي گيرند ، (( ماته ما )) همان واژه ايراني (( مزدا )) است که همان معناي واژه يوناني را دارد : (( دانا )) و (( آگاه )). ديدگاه سوم ، معتقد است که واژه (( رياضي )) از واژه فارسي (( راز )) به معناي (( اندازه گرفتن )) آمده است. اين واژه هنوز در واژه هاي (( تراز )) و (( ترازو )) با حفظ معناي خود باقي مانده است. در واژه (( ترازو )) ، (( ترا )) به معناي (( از اين سو و آن سو )) ، (( راز )) به معناي (( اندازه گيري )) است . پسوند (( او )) در بسياري جاها در زبان فارسي ، به معناي (( بسيار )) به کار رفته است. به اين ترتيب ، (( ترازو )) يعني : (( اندازه گيري و مقايسه بسيار )) . در ضمن ، واژه (( مر )) در زبان فارسي ( که در واژه هاي (( شمر )) و (( شمردن )) وجود دارد ) ، به معناي (( شمردن )) و (( محاسبه کردن )) است.بدين ترتيب ، اينان ، به جاي واژه (( رياضيات )) ، واژه (( رازومَر )) را پيشنهاد مي کنند که درست به معناي (( اندازه گرفتن و شمردن )) است و اگر رياضيات را (( دانش رابطه هاي کميتي و شکل هاي فضايي )) بدانيم ، واژه (( رازومر )) مي تواند انتخاب درستي باشد.
اگر واژه (( رياضيات )) را ( که نه در ترکيب زيباست و نه بروشني معرف يکي از دانش هاست ) ، برگرفته از واژه (( رياضت )) فرض کنيم ، مي تواند اثري منفي در علاقه مندان به اين دانش بگذارد؛ زيرا همگان (( رياضت )) را به معناي (( سختي کشيدن )) ، (( در انزوا فرو رفتن )) و (( فشار بيش از اندازه به خود مي دانند )) ، که با ماهيت دانش رياضي سازگاري ندارد. اين تعبير ، شبيه تعبيري است که برخي بر واژه (( جبر )) مي آورند و آن را به معناي (( زور و فشار )) مي دانند ، در حالي که خوارزمي ، واژه (( جبر )) را به معناي (( جبران کردن )) گرفته است؛ چرا که به تعبير خوارزمي و به زبان امروزي ، مي توان عدد منفي را از يک طرف معادله ، به طرف ديگري برابري برد تا مقداري مثبت شود ( يعني جبران شود ). در مصراع : “که جبر خاطر مسکين بلا بگرداند ” ، واژه (( جبر )) درست به همين معناي (( جبران کردن )) به کار رفته است. جدا از اين بحث که (( ماته ما )) از (( مزدا )) گرفته شده است يا رياضيات از واژه (( راز )) آمده است، به نظر مي رسد ، اگر قرار باشد واژه اي فارسي به جاي واژه (( رياضيات )) انتخاب شود ، بهترين پيشنهاد ، همان واژه (( رازومَر ))باشد که هم زيباست و هم از نظر معنا ، با واژه (( رياضيات )) سازگار است. |
|