برنامههای همراه
یک سیستم عامل به خودی خود یک چیز تنها است – فقط گشودن و بستن پنجرهها و دستکاری سیستمتان که بعد از چند وقت قدیمی میشود. از این رو ویندوز ویستا شامل گروهی از برنامههای کاربردی درونی است که در مقایسه با ویندوز XP تعداد آنها بیشتر است. شما بسیاری از موارد قبلی را خواهید یافت، از قبیل، Notepad، WordPad، و Paint، و آنها اغلب بدون تغییر ماندهاند. اگر شما آنها را در ویندوز XP دیده باشید، در ویندوز ویستا نیز میبینید. اما تعداد زیادی برنامه جدید نیز در آن وجود دارد. در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم.
Sidebar و gadgetها
gadgetها برنامههای کوچکی هستند که میتوانند اطلاعات را از اینترنت، از یک شبکه، یا از کامپیوتر شما دریافت نموده و نمایش دهند. آنها میتوانند وضعیت بازار بورس، آب و هوا، میزان استفاده شما از رم در حال حاضر، و غیره را نمایش دهند. آنها تقلید مستقیمی از widgetهای Mac OS X هستند. حرفی نیست اگر شما قصد دارید چیزی را بدزدید، چرا بهترین را انتخاب نکنید؟
gadgetها در Sidebar ویندوز مستقر هستند، گوشه سمت راست صفحه، هر چند که شما میتوانید آنها را به هر جایی از دسکتاپ که میخواهید drag کنید. ده یا کمی بیش از ده gadget عرضه شده به همراه ویندوز ویستا چندان آش دهن سوزی نیستند. همان گونه که احتمالا انتظار دارید، یک ساعت، دنبال کننده اخبار بورس، دنبال کننده وضعیت آب و هوا، یادداشتگیر، و مواردی از این دست را شامل میشوند.
اما دو تا از آنها بسیار مفید هستند -- CPU Meter که میزان استفاده از CPU و RAM شما را نمایش میدهد، و یک gadget بسیار خوب Feed Headlines که تمامی feed های RSS را که شما اشتراکشان را دارید در Internet Explorer گردآوری مینماید و همچنان که وارد میشوند آنها را حرکت میدهد. RSS gadget به خصوص یک gadget عالی است. نیازی نیست برای دریافت جدیدترین اخبار و پستهای بلاگ کاری انجام دهید؛ آنها در طی روز از جلوی چشمان شما عبور میکنند. هر کدام را که میخواهید برای مشاهده یک خلاصه مطلب در موردش کلیک نمایید؛ و برای رفتن به وب سایت مرجع و مشاهده مطلب کامل بر روی آن مجددا کلیک کنید.
برخی مردم ممکن است این گونه تصور کنند که چون چند gadget مفید با ویندوز ویستا عرضه شده است، این بدان معنی است که هر کدام از آنها یک بمب هستند. نه این درست نیست. شما میتوانید برای دریافت gadget های بیشتر به اینترنت مراجعه کنید، و در طی زمان، به احتمال قریب به یقین یک انجمن عظیم را مشاهده خواهید نمود که به ایجاد آنها اختصاص یافته است. طی یک سال پس از تاریخ عرضه ویستا، اگر gadgetهای بسیاری را دیدید که به انتظار شما نشستهاند غافلگیر نشوید.
تقویم ویندوز
این احتمالا بهترین برنامه کاربردی جدیدی است که با ویندوز ویستا عرضه میگردد. استفاده از آن به نحوی قابل توجه ساده است، و در عین حال ویژگیهای پیشرفته غافلگیر کنندهای را ارائه میکند، شامل توانایی ارسال دعوتنامه به جلسات مستقیما از درون برنامه، تنظیم یادآورها، ایجاد to-do ها، و سایر nice-to-haveها. شما میتوانید تقویمهای گروهی را برای به اشتراک گذاشتن با سایر افرادی که از همان کامپیوتر شما استفاده میکنند ایجاد نمایید، و شما میتوانید تقویمتان را بر روی وب نیز انتشار دهید. بهتر از همه این که آن با iCalendar (استاندارد اصلی تقویم گروهی) سازگار است. بنابراین هنگامی که شما دعوتنامههایی را ارسال یا دریافت مینمایید، میتوانید به صورت خودکار تقویمتان را با دیگران همگامسازی کنید، و تقویمهای ارسال شده بر روی وب را مشترک شوید.
Windows Mail
Outlook Express به Windows Mail تغییر نام یافته است. رابط آن واضحتر است و بسیار چشمنوازتر، و یک نوار ابزار جدید انجام کارهای معمولی از قبیل ایجاد، ارسال، و پاسخدهی به نامه را سادهتر میسازد. اما به غیر از این، تفاوت چندانی وجود ندارد. چرا، فقط یک سورپریز هست؛ شما نمیتوانید از Windows Mail برای ارسال و دریافت نامه از یک اکانت Hotmail استفاده نمایید، قابلیتی که در Outlook Express وجود داشت.
Backup and Restore Center
برنامه پشتیبانگیری قدیمی در XP را یادتان میآید؟ آن عموما مورد اعتراض قرار میگرفت، به یک دلیل موجه. شما نمیتوانستید کاری به سادگی پشتیبانگیری در یک فولدر شبکه یا یک درایو CD انجام دهید.
خب، برنامه پشتیبانگیری موجود در ویندوز ویستا موجبات دلتنگی شما را برای پشتیبانگیری موجود در XP فراهم میکند. اگر بخواهید کار پشتیبانگیری داده را در ویندوز ویستا انجام دهید، به دنبال یک برنامه جانبی خواهید رفت.
ما به سراغ همه جزئیات نمیرویم، اما خلاصه مطلب اینکه: شما نمیتوانید توسط Backup and Restore Center از فایلهای خاص پشتیبانگیری کنید... یا فولدرهای خاص، یا حتی نوعهای فایل خاص. مثلا اگر بخواهید از 40 یا 50 مگابایت فایل .doc، و فایل .zip پشتیبانگیری نمایید، قادر به انجام این کار نخواهید بود. در عوض، ناچارید از هر فایل داده واحد، هر فایل گرافیکی واحد، و هر فایل فشرده واحد بر روی کل هارد دیسک خود پشتیبانگیری نمایید. بنابراین شما مجبورید از چند صد مگابایت فایل که هرگز آنها را مورد استفاده قرار نخواهید داد و هرگز خواهان پشتیبانگیری از آنها نبودهاید پشتیبان تهیه کنید.
Windows Movie Maker و Windows DVD Maker
Windows Movie Maker ضعیف ویندوز XP را به یاد میآورید؟ آن را فراموش کنید – نسخهای که به همراه ویندوز ویستا ارائه میشود ممکن است با آن هم نام باشد، اما یک ابزار چند رسانهای بسیار مفید است که ایجاد ویدیو و سپس انتقال آنها بر روی DVD را برای هر کسی آسان میکند. شما میتوانید مدیا را به صورت مستقیم از دوربینهای ویدیویی دیجیتالی، دوربینهای دیجیتالی یا سایر ابزارها وارد نمایید، یا به جای آن از روی یک هارد دیسک به عنوان منبع استفاده کنید. ایجاد یک ویدیو به سادگی drag و drop کلیپها بر روی یک timeline و سپس افزودن افکت و گذار، تراکهای صوتی، و غیره به آن است.
آنگاه شما میتوانید از Windows DVD Maker برای قرار دادن آنها بر روی DVD هایی که میتوانند بر روی هر پخشکننده DVD نمایش داده شوند استفاده کنید. ممکن است این ابزار از شما یک Martin Scorsese نسازد، اما اگر بخواهید ویدیوهایی را برای ارسال به YouTube ایجاد کنید، یک ابزار مجانی مطلوب انتخاب کردهاید.
Windows Photo Gallery
این برنامه باعث نمیشود شما یک ویرایشگر عکس کاملا قدرتمند را به فراموشی بسپرید، اما اگر به دنبال یک راه ساده برای سازماندهی و مشاهده تصاویر و سایر رسانهها هستید، و همچنین ویرایش سریع و نه چندان حرفهای عکس، رضایتتان جلب خواهد شد. شما میتوانید تصاویرتان را برچسب بزنید و درجهبندی نمایید، که این امر موجب سادهتر شدن کار سازماندهی و یافتن آنها خواهد شد؛ همینطور در مورد حرکت سریع در بین thumbnailها؛ پخش یک slide show از آنها؛ و غیره. ابزار ویرایش سریع عکس مواردی از قبیل تنظیم نوردهی و رنگ، چیدن عکس، و رفع مشکل قرمزی چشم را شامل میشود. همچنین یک دکمه تنظیم خودکار در این ابزار وجود دارد که یک عکس را با یک کلیک ساده تمیز و واضح میکند.
Windows Meeting Space
آیا به دنبال یک روش خوب به منظور برگزاری جلسات مجازی بر روی یک شبکه هستید، تا بتوانید اسناد را با یکدیگر به اشتراک بگذارید، markupهای هر کس را ببینید، و هنگامی که همگی در مکانهای مختلف هستید به گفتگو و چت با یکدیگر بپردازید؟
پس امیدتان به Windows Meeting Space نباشد.
هدف این برنامه فراهم نمودن امکان ایجاد جلسات مجازی غیر عمومی بر روی یک شبکه برای اشخاص است، شامل آنهایی که در hot spotهای Wi-Fi قرار دارند. اما آن فاقد بسیاری از ویژگیهای اساسی میباشد. هیچ وایتبرد مشترکی در آن وجود ندارد، همینطور در مورد ویژگی VoIP درونی، و ماژول چت آن کاملا به درد نخور است. ممکن است بپرسید و پس فایده آن چیست؟ راستش را بخواهید این سوال ما هم هست.
امنیت
اگر شما همه نیروهای صرف شده برای تحقق اهداف طراحی ویندوز ویستا را در نظر بگیرید جوهره آن میتواند در یک کلمه خلاصه شود: امنیت. بسیاری از تصمیماتی که مایکروسافت در جنبههای مختلف ویستا اتخاذ نمود به دلایل امنیتی مبهم گرفته شدند. همچنان که شما ویستا را بهتر میشناسید، برخی از تغییرات هنگامی که از این منشور دیده شوند مفهوم بهتری برای شما پیدا میکنند. اما در نگاه اول، تغییرات متعدد و ویژگیهای جدیدی را آشکارا در حوزه امنیت مشاهده میکنید.
امنیت Internet Explorer
Internet Explorer برای مدت زمان مدیدی هدف مورد علاقه هکرها بود، و در ویندوز ویستا، مایکروسافت حفاظهای مختلفی را برای کمک به حفظ ایمنی IE و در نتیجه کامپیوترتان ایجاد نموده است.
در وهله نخست Protected Mode قرار دارد، که سیستم عامل را از اعمالی که توسط Internet Explorer یا ماژول الحاقی به آن صورت میپذیرند در امان نگه میدارد. بنابراین اگر حتی برنامه مخرب ویژگیهای امنیتی Internet Explorer را خنثی نماید، آن نباید قادر به آسیبرسانی به PC شما باشد، زیرا Protected Mode اساسا Internet Explorer را درون یک جعبه امن قفل میکند. Protected Mode در IE7 در ویندوز XP وجود ندارد و فقط در نسخه ویستا ویندوز کار میکند. Internet Explorer در ویندوز ویستا همچنین از همان ویژگیهای امنیتی که درون نسخه XP ویندوز وجود داشت بهره میبرد. فیلتر ضد phishing یک کار حفاظتی عالی در برابر حملات phishing انجام میدهد، و این مرورگر همچنین بر روی از بین بردن کنترلهای ActiveX بالقوه خطرناک و الحاقهای خطرناک متمرکز است.
Windows Firewall
آنهایی که آرزوی یک فایروال درست و حسابی را برای ویندوز داشتند حتما از شنیدن این خبر خوشحال خواهند شد که ویندوز ویستا یک فایروال دو سویه درون خود دارد. فایروال موجود در ویندوز XP فقط اتصالات ورودی خطرناک را مسدود میکند، اما هیچ حفاظتی در مقابل اتصالات خروجی خطرناک فراهم نمیسازد. بنابراین اگر PC شما مورد حمله یک تروآ یا spyware قرار میگرفت، برنامههای مذکور امکان ایجاد اتصالات خروجی نامحدود را در اختیار داشتند. ویندوز ویستا این وضعیت را تغییر داد، و Windows Firewall حفاظت خروجی را نیز در بر میگیرد.
همانند ویندوز XP، شما میتوانید نحوه عمل حفاظت درونی را با گشودن و بستن پورتها، مسدود و نامسدود کردن برنامهها، و غیره از طریق Windows Firewall Settings به دلخواه خود تغییر دهید، که این گزینه از طریق Control Panel > Security >Allow قابل دستیابی است.
اما به شکلی غیر معمول، ابتدا به نظر میرسد که شما نمیتوانید همین کار را برای اتصالات خروجی انجام دهید. در واقع، شما امکان انجام این کار را دارید، اما باید برای آکاهی از نحوه انجام این کار به کنجکاوی در آن بپردازید. شما باید Windows Firewall را با Advanced Security اجرا نمایید. برای انجام این کار، در خط فرمان، wf.msc را تایپ کنید و Enter را فشار دهید.
با وجود این Windows Firewall که دارای فیلترینگ خروجی است، انگیزه چندانی برای اغلب افراد به منظور استفاده از یک فایروال جانبی از قبیل ZoneAlarm باقی نمیماند.
Windows Defender
ضد spyware ویندوز ویستا که تحت عنوان Windows Defender شناخته میشود فرقی با ضد spyware مجانی قابل دانلود برای ویندوز XP ندارد، یا ضد spyware موجود در Windows Live OneCare. آن یک ضد spyware به درد بخور است که شامل حفاظت زنده به اضافه اسکن خودکار spyware میباشد.
بهترین نکته در مورد Windows Defender این است که آن عمدا به گونهای طراحی شده است که مدام برای تصمیمگیری کاربر pop up نشود. بدترین نکته در مورد آن این است که در مقایسه با محصولاتی از قبیل Spy Sweeper محصول شرکت Webroot یا Spybot Search & Destroy محصول Safer Networking، حفاظت محدودی را ارائه مینماید.
یکی از ویژگیهای مفیدتر Defender، Software Explorer آن است، که کمکی فراتر از spyware را فراهم میسازد. Software Explorer به شما این امکان را میدهد که برنامههای در حال اجرا بر روی PC خود را در دستههای مختلف شامل Startup Programs و Currently Running Programs مشاهده نمایید. اطلاعات مفصلی را در مورد هر برنامه شامل نام آن، فایل اجراییاش، انتشار دهنده آن، مسیرش، سایز فایل آن و اطلاعات دیگر ارائه میکند. شما میتوانید هر برنامهای را فعال، غیر فعال یا حذف نمایید.
Windows Defender در مورد تصمیمگیری برای انتخاب برنامههایی که باید اجازه اجرا را به آنها بدهید کمک زیادی به شما نمیکند – اما از سوی دیگر، اگر Windows Defender اجازه اجرا را به یک برنامه بدهد، آن ایمنی برنامه را مد نظر قرار میدهد. شما همواره میتوانید یک جستجوی گوگل را برای یافتن هر برنامهای که به آن مظنون هستید انجام دهید، و Windows Defender اطلاعات زیادی در مورد هر برنامه به شما میدهد، از این رو انجام یک جستجو باید ساده باشد.
چی؟ هیچ آنتی ویروسی وجود ندارد؟
همانند نسخههای قبلی ویندوز، ویندوز ویستا هیچ نرمافزار آنتی ویروسی ندارد. چرا؟ یکی از دلایل آن میتواند نگرانی در مورد anti-trust باشد، به خصوص در اروپا. قرار دادن آنتی ویروس در سیستم عامل مطمئنا میتواند به صورت ضد-رقابتی استنباط شود، و میتواند مایکروسافت را برای سالها درگیر دعاوی حقوقی نماید. در واقع، مایکروسافت مشاجرههایی با فروشندگان امنیتی که خواهان دسترسی به Security Center بودهاند (تا سادهتر بتوانند با آن یکپارچه شوند) داشته است. عامل بالقوه دیگر این است که مایکروسافت در صدد فروش یک محصول آنتی ویروس در مجموعه Windows Live OneCare خود است. اگر آنتی ویروس در ویندوز ویستا قرار داده میشد، انگیزه خریداران برای خریدن OneCare کاهش مییافت.
در مورد آنتی ویروس باید چه کار کرد؟ شما ناچار خواهید بود یک برنامه جانبی را
خریداری یا دانلود کنید. هنوز همه نرمافزارهای آنتی ویروس با ویستا کار نمیکنند،
و مشخص نیست که کدام یک کار خواهند کرد، بنابراین این ممکن است برای هر شخصی که به
ویندوز و
نظر شما در مورد این آموزش