جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ |  عضویت / ورود

پرسش از ما، پاسخ از شما: چه شغل ها یا کارهایی برای دوران بازنشستگی و پیری پیشنهاد می‌کنید؟


سال ۹۱ یک مطلب خوب داشتیم با عنوان «برای دوران پیری خود برنامه ریزی کرده‌اید؟» که جزء چند مطلب اصلی است که دلم می‌خواهد همه بخوانند.

دلیل این همه اهمیت من به دوران پیری چیست؟

اگر از من بپرسید «به نظر تو بزرگ‌ترین مشکل در جامعه فعلی ما چیست؟» شاید انتظار داشته باشید بگویم مثلاً شغل یا ازدواج جوان‌ها، اما من واقعاً خواهم گفت: بی‌برنامگی برای دوران بازنشستگی بازنشسته‌های کشور!

ما متأسفانه یک نگاه ماشینی به انسان‌ها داریم! تا یک سنی که می‌توانند کار کنند، از آن‌ها استفاده می‌کنیم و بعد که به دردمان نخوردند آن‌ها را دور می‌اندازیم!

https://img.aftab.cc/news/96/retired.jpg

من در یکی از قدیمی‌ترین محلات شهرمان زندگی می‌کنم. تقریباً همه خانه‌های این محل، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های بازنشسته‌ی شهر هستند. باور نمی‌کنید چه مصیبتی داریم با این بازنشسته‌ها! مثلاً:
- یکی‌شان در اطراف خانه ما اصلاً اهل سیگار هم نبود، اما بعد از بازنشستگی از روی بیکاری، معتاد شده و روزی سه وعده به فضا می‌رود و ما مجبوریم درهای اتاق را ببندیم که از بوی گند اعتیاد او در امان باشیم.
- یکی‌شان صبح زود از خواب بیدار می‌شود، تا شب، صد بار کوچه را بالا و پایین می‌رود و به همه چیز گیر می‌دهد! از بچه تا گربه!
- یکی‌شان صبح تا شب بیکار است و بقیه را در کوچه دور هم جمع می‌کند و بلند بلند می‌گویند و می‌خندند طوری که ما انتهای خانه صداشان را می‌شنویم، چه برسد به اینکه من بخواهم در حیاط مطالعه کنم...

و ده‌ها نمونه دیگر که من روزانه برخورد می‌کنم و افسوس می‌خورم که واقعاً این وقت‌ها و این انرژی‌های باقیمانده در بدن چرا درست استفاده نمی‌شود؟

جدا از اینکه آن شخص از نامفید بودن رنج می‌کشد، مشکل اصلی، مشکلی است که آن‌ها برای خانواده و اطرافیان ایجاد می‌کنند! مثلاً یک پدر در آن سنین از روی بیکاری به اعتیاد کشیده می‌شود و هم خانواده خودش و هم همسایه و هم جامعه را آزار می‌دهد. یا یکی دائم در خانه است و به افراد خانواده گیر می‌دهد و آن‌ها را عصبی می‌کند و این عصبی شدن به جامعه منتقل می‌شود و صدها مشکل دیگر ایجاد می‌کند...

اگر امسال برنامه ماه عسل را می‌دیدید، یک خانم موفقی که بیش از ۷۰ سال سن داشت را آورده بودند که خانم‌هایی را که مسن شده‌اند و در خانه بیکارند، جمع می‌کرد و کلاس خاطره‌گویی و در کنارش ورزش و... داشتند و او همان چیزی را گفت که من سال‌هاست تلاش می‌کنم بگویم: ما جایی که برای بازنشسته‌ها و مسن‌های جامعه برنامه‌ریزی کند نداریم و این خطر بزرگی برای جامعه است!

من فکر می‌کنم در آینده این مشکل بیشتر خودش را نشان خواهد داد. چون قدیمی‌های ما، اکثراً شغل‌های شخصی مثل کشاورزی و دامپروری و مثلاً آهنگری و کوزه‌گری و امثالهم داشتند و خیلی‌هایشان تا دم مرگ هم می‌توانند با باغ و دام و... خودشان را مشغول کنند اما جوانان فعلی ما اکثراً شرکتی و اداری هستند و بعد از بازنشستگی به طور کامل شغلشان را از دست می‌دهند...

به هر حال، من فکر می‌کنم می‌شود یک سازمان مختص این کار تعبیه شود که برخی کارهایی که نیاز به انرژی زیاد ندارد و با شرایط مسن‌ترها جور درمی‌آید را به بازنشسته‌ها محول کند و از طرف دیگر فرهنگ‌سازی کند که بازنشسته‌ها بیکار ننشینند و به مشاغل خاص خود رو بیاورند.

و اما، در این مطلب دوست دارم با کمک شما لیستی داشته باشیم از مشاغلی که می‌توان در سنین پیری انجام داد.

من خودم چندتایی را که به مرور با دیدن پیرمردها را در تلویزیون و جامعه و... یادداشت کرده‌ام بیان می‌کنم، شما هم اگر شغلی به نظرتان می‌رسد لطفاً بیان کنید چون می‌دانم که خیلی از جوان‌هایی که پدر و مادرشان بازنشسته شده‌اند و بیکاری آن‌ها دارد خانواده را اذیت می‌کند، در وب جستجو می‌کنند «شغل برای دوران بازنشستگی» و احتمالاً به این مطلب خواهند رسید...

۱- اگر شخص، اهل علم و دانش بوده: طراحی جدول برای مجلات و روزنامه‌ها

در ادامه بحث «جدول» که فرهنگ‌سازی‌اش خیلی برایم مهم است، یکی از کارهایی که به ذهنم رسیده و برای خودم کنار گذاشته‌ام، طراحی جدول برای مجلات جدول و روزنامه‌ها و... است. این کار، نه تنها از آلزایمر جلوگیری می‌کند، بلکه یک پویایی خاص به مغز و روح فرد مسن می‌دهد. حتی ممکن است این کار را بدون پول و به عنوان همکار افتخاری انجام دهد؛ مشکلی نیست. در آن سنین معمولاً حقوق بازنشستگی کافی است و هدف، کار است نه درآمد.

۲- ساخت صنایع دستی شهرشان

پیرمرد و پیرزنی را تصور کنید که صبح زود که از خواب بیدار می‌شوند، با کمک هم شروع به ساخت یک سبد با حصیر می‌کنند یا مثلاً  یک قفس برای پرنده درست می‌کنند و خیلی از این کارهای دستی جالب که اگر بگردید حتماً چندتایی که با سلیقه و مهارت آن‌ها متناسب باشد پیدا می‌کنید.

یا مثلاً قالیبافی که واقعاً یک نعمت آرامش‌بخش است؛ من خودم تصمیم دارم یک دارِ قالی بزنم و روزهایی که وقتم آزادتر است و قرار است تلویزیون نگاه کنم، پشت دارِ قالی بنشینم و در حین دیدن تلویزیون، یک استفاده مفید هم ببرم. ما در نوجوانی سال‌ها در خانه‌مان قالی داشتیم و مادر و خواهرها و ما قالی می‌بافتیم و خیلی از چیزهای گران‌قیمت خانه را با پول قالی‌های ابریشمی که خانوادگی می‌بافتیم خریدیم. سال‌ها هم کوبلن جزء جدایی‌ناپذیر خانه ما بود و من دائم از این کوبلن‌های ۲۰ در ۲۰ سانتی‌متری کوچک می‌خریدم و می‌بافتم. دیوارهای خانه ما پر است از کوبلن‌هایی که افراد مختلف خانواده بافته‌اند؛ مثلاً یکی از آن‌ها یادگار بابایمان است که او بافته و حیفمان می‌آید که با تابلو دیگری عوض کنیم. من عاشق آن حس و حال بوده و هستم و احتمالاً آن کار را ادامه خواهم داد...

۳- برای خانم‌ها: تولید و فروش شیرینی‌ها و غذاهای محلی شهرشان

یک خانم مسن (مثلاً ۶۰ تا ۸۰ ساله) در شهر ما می‌تواند «نان قندی» یا «روح‌افزا» تولید کند و شما به عنوان فرزندش برایش بازاریابی کنید و از این طریق هم کسب درآمد وجود خواهد داشت و هم مشغولیت. ببینید در شهرتان چه چیزهایی هست که آن‌ها از پسش بربیایند؟

۴- نویسندگی

اگر شخص بازنشسته، مثلاً استاد دانشگاه و اهل علم و ادب بوده، سنین بازنشستگی بهترین دوران برای نویسندگی است. مثلاً می‌تواند شروع کند خاطرات قدیم خودش از شهرشان را بنویسد و در قالب یک کتاب چاپ کند. چاپ یک کتاب هزینه زیادی ندارد و از طرفی، انرژی‌ای که به شخص می‌دهد بسیار بیشتر از آن هزینه خواهد بود. من خیلی از مسن‌ها را در شهر خودمان دیده‌ام که این روش را برای استفاده مفید از دوران بازنشستگی انتخاب کرده‌اند؛ مثلاً این استاد را ببینید.

۵- برای کسانی که به کامپیوتر مسلط هستند: فعالیت در انجمن‌های اینترنتی و پاسخ به سؤالات دیگران

سال ۸۷ در مطلب «کارمند گوگل شدن از روی بیکاری!!» گفته بودم که آن دوست ۷۰ ساله من (مانی که ساکن UK و بازنشسته BBC بود) چطور از وقتش در دوران بازنشستگی استفاده می‌کرد. یک بار دیگر مرور کنیم:

رفيقي دارم که بازنشسته BBC است، ساکن يکي از شهرهاي انگلستان. با اينکه سن بالايي دارد (70 سال)، اما عاشق تکنولوژي روز، به خصوص «کامپيوتر» است.
طبيعتاً روزها هيچ کاري ندارد که انجام دهد جز اينکه پشت کامپيوترش که شبيه ابررايانه(!) است بنشيند و با خطوطي با سرعت 2 مگابيت بر ثانيه در دنياي ديگري سير کند!
اگر من را آنلاين گير بياورد که خوب، دو سه ساعتي وقتش را پر مي‌کنم! اما مواقعي که آنلاين نيستم، مي‌رود سراغ Google Groups به ويژه گروه‌هاي مربوط به کمک درباره مشکلات کار با بخش‌هاي مختلف گوگل، مثل Help Groups.
در اين گروه‌ها شما مشکلاتتان را در مورد بخش‌هاي گوگل مي‌پرسيد و اگر کاربري دانست که راهنمايي مي‌کند، وگرنه برخي مسؤولين مربوطه شما را راهنمايي خواهند کرد.
مثلاً من در گروه Gmail پرسيده بودم که آيا راهي وجود دارد که دکمه را براي راست به چپ نويسي به اديتور جي‌ميل اضافه کرد يا خير؟ که اتفاقاً همين رفيق جواب داده بود و از همانجا رفاقت ما شروع شد.
خلاصه، تنها کاري که اين رفيق ما انجام مي‌دهد به گفته خودش اين است که از روي بيکاري سري به سؤالات مي‌زند، متن سؤال را مي‌خواند و در گوگل جواب آن را جستجو مي‌کند، اگر چيزي يافت، همانجا ارسال مي‌کند! همين!
آنقدر سريع به سؤالات جواب مي‌داده که وقتي مسؤولين به هر سؤالي مراجعه مي‌کرده‌اند، مي‌ديدند اين رفيق ما زودتر جواب آن کاربر را داده!
اين روند ادامه پيدا کرده تا اينکه...

این هم یکی از کارهایی است که من برای پیری خودم برنامه‌ریزی کرده‌ام. دیگر اگر دیدم هیچ کار مفیدی نمی‌توانم انجام دهم، می‌گردم ببینم چه کسی چه سؤالی در انجمن‌های مختلف پرسیده، با جستجو یا با دانش خودم کمکش می‌کنم...

۶- انجام کارهای خدماتی ساده:

مثلاً می‌توان آن‌ها را نگهبان یک سازمان کرد. یا حتی من به ذهنم رسیده بود که برای مادربزرگم جایی را پیدا کنم که نیاز داشته باشند که کله قند خرد کنند، بدهند مادربزرگ من روزانه قندهایشان را خرد کند و من خودم بابتش پولی بدهم اما او بیکار ننشیند چون مصیبت‌های بعدی‌اش ما را پیر می‌کند!

از این نوع کارها زیاد است که با کمی جستجو و سپردن در بین آشنایان پیدا می‌شود اما من آرمان اصلی‌ام تشکیل یک سازمان مخصوص مدیریت وقت بازنشستگان است. سازمانی که حداقل کاری که می‌تواند انجام دهد این است که با کمک صدا و سیما، فرهنگ کار و سختکوشی حتی تا لحظه مرگ را جا بیندازد. (یاد مستند «کارخانه جهان» از آقای دلاوری افتادم که از سختکوشی مردم چین ساخته‌اند. تصور کنید: زن هفتاد ساله در کارخانه سنگ‌تراشی کار می‌کرد!!!)

صحبت را با یک روایت عالی تمام می‌کنم:

امام صادق(علیه السلام) از یارانشان پرسیدند: فلانی چه کار می‌کند؟ گفتند: مسن شده، کار تجارت را رها کرده و مالش را می‌دهد که با آن تجارت کنند (مُضاربه) و خودش به عبادت مشغول شده... امام فرمودند: بگویید تجارت را رها نکند چرا که عقلش کم می‌شود. (=زوال عقل پیدا می‌کند)
این روایت، خیلی خیلی ارزشمند است.

 

خوب، این‌ها مواردی بود که به ذهن من رسید. شما چه کارهایی را سراغ دارید که می‌شود در سنین بالا (با توجه به محدودیت‌های آن سنین) انجام داد؟ آیا از کشورهای دیگر تجربه‌ای در این زمینه دارید؟ (مثلاً جایی خواندم که ژاپن برای بازنشسته‌هایش برنامه‌های خاصی دارد... باید یک تحقیق جامع در این زمینه انجام شود و نسبت به تجربه کشورهای مختلف یک تصمیم اساسی برای بازنشسته‌های کشور گرفته شود)

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند


[ارسال شده در مورخه : سه شنبه، 3 مرداد، 1396 توسط Hamid]
[ #پرسش از ما پاسخ از شما]

نظرات طرح شده

نام: [ کاربر جدید ]
ایمیل:

نظر:


اجازه استفاده از تگهای HTML را ندارید


جمع عدد 14 با 6 را در كادر زیر وارد نمایید:
(این كار برای جلوگیری از فعالیت موتورهای اسپمر است)


* توجه: نظر شما بعد از بررسی، نمایش داده خواهد شد.

محسن (امتیاز : 0)(لینک نظر)
توسط محسن در مورخه : شنبه، 7 مرداد، 1396
سلام استاد
یه سوال غیر مرتبط داشتم با پست
خواستم ببینم سایتی رو سراغ دارید که بشه توش یه پارتنر برای حرف زدن زبان انگلیسی پیدا کرد ؟


[ ارسال جوابیه ]

    [بدون موضوع] (امتیاز : 0)
    توسط کاربر مهمان در مورخه : دوشنبه، 9 مرداد، 1396
    اگر اشتباه نکنم برنامه Memrise این ادعا رو داشت.یک تست بکنید


    [ ارسال جوابیه ]


مهراد                توسط مهراد در مورخه : دوشنبه، 9 مرداد، 1396(لینک نظر)
بهترین کار و مشغولیت در زمان پیری و حتی در میانسالی، انجام کار هنری هست، از نقاشی و خطاطی و موسیقی و قلم زنی و معرق و منبت کاری گرفته تا خاتم و مینا کاری و ......
الحمدالله ایران هم معدن این کارهاست و خیلی از این رشته ها را در هر سنی که شروع کنید مطمئناً دلچسب و همراه با آرامش خواهد بود.
افراد مسنی که کار هنری می کنند هیچوقت تنها نمی شوند، تا زمان مرگ شاگرد دارند و خانه شان هیچگاه خالی نمی شود و در ضمن از همه مهمتر تا اخرین روز صاحب احترام هستند! برخلاف تمام افراد پیری که در نهایت بازیچه ی حرف این و آن می شوند.
مطمئناً کار هنری هم منبع درامد است و هم باعث آرامش و احترام.
همین امروز شروع کنید و با توجه به روحیاتتون یک کار هنری را شروع کنید.
حمید جان شما که به این زیبایی خطاطی می کنی چقدر خوبه که وارد دنیای نقاشی خط و تذهیب هم بشی.
همگی موفق باشید.


[ ارسال جوابیه ]

    Hamid (امتیاز : 0)
    توسط کاربر مهمان در مورخه : سه شنبه، 10 مرداد، 1396
    سلام و تشکر از نکته خوبی که گفتید و عجیبه که من خودم حواسم به این موضوع یعنی کارهای هنری نبود!
    البته به نظرم «کسب درآمد» خیلی در انتخاب اون شغل مهمه. اگر کار هنری طوری انتخاب بشه که به درآمد منتهی نشه به مرور پویایی خودش رو از دست می‌ده و شخص رو خسته می‌کنه. یا اینکه شخص به جای کسب درآمد، عاملی مثل «دیده‌شدن» رو بهانه قرار بده و از این طریق خودش رو پویا نگه داره.

    به هر حال ممنون و بله، مقدمات ورود به تذهیب رو آماده کردم اما احتمالاً بعد از تسلط به نستعلیق و ثلث به سراغش برم...
    فعلاً آرزوی اصلی‌م ثلث هست🙏


    [ ارسال جوابیه ]

      soveh (امتیاز : 1)
      توسط soveh در مورخه : سه شنبه، 10 مرداد، 1396
      سلام، انشاالله
      با توجه به اینکه مشکل آینده ایران قشر کارمند و کارگر و ... هستند که 30 سال کار می کنند و بعدش حقوق بازنشستگی دارند و نه محتاج هستند و نه مرفه و تنها چیزی که کم دارند توجه و احترام گذشته هست! به هر حال بسیاری از اینها معلم و کارمند ادراه و ... بوده اند و روزی چند نفر به اینها احترام می گذاشته و به یکباره دچار خلاء احترام و توجه می شوند و چیزی که به سادگی این مساله را پر می کند استاد بودن و یا حتی تا حدودی کاربلد بودن در یک رشته هنری است. می توانند در آموزشگاه موسیقی یا ... تدریس کنند یا در خانه چند شاگرد داشته باشند و معرق اموزش دهند. قطعا درآمد خواهند داشت و میزانش بستگی به مقدار استادی آنها دارد و از طرفی همچنان احترام گذشته را از طرف شاگردان و اطرافیان شاگردانشان دارند و در کانون توجه هستند. یکی از دلایل معتاد شدن همسایه شما ! بی توجهی اطرافیانش هست! احساس می کند یک عمر کارکرده و حالا تبدیل به یک وسیله تاریخ انقضا گذشته شده!


      [ ارسال جوابیه ]


محمدمهدی (امتیاز : 0)(لینک نظر)
توسط محمدمهدی در مورخه : پنجشنبه، 19 مرداد، 1396
باغبانی و پرورش گیاهان زینتی

کاشت سبزیجات

فراگیری زبان خارجی و انجام کاری با آن (نوشتن، فعالیت در اینترنت و...)

نوشتن در ویکی پدیای انگلیسی، فارسی یا زبان های دیگر

سفر

ثبت تجربیات و خاطرات در وبلاگ یا وبسایت

فعالیت در هلال احمر و دیگر مؤسسات عام المنفعه یا خیریه ها

مطالعه آثار سنتی ادبیات فارسی (کلیات سعدی، مثنوی، دیوان شمس، منطق الطیر و...)

تأسیس مغازۀ کوچک با اجناسی که فاسد نشوند

تأسیس لوازم التحریر و نوشت افزار


یادگیری یکی از سازهای موسیقی سنتی ایرانی

کوه پیمایی و کوه نوردی در حد مناسب


[ ارسال جوابیه ]


واحد (امتیاز : 0)(لینک نظر)
توسط واحد در مورخه : یکشنبه، 7 دی، 1399
عالی بود طرز تفکر در مورد بازنشستگان چون پدرم الان بازنشسته شده و من با همین مشکلات در گیرم ای کاش شعل مناسبی براش پیدا بشه و بیکار ننشیند خونه و جایی یه جورایی که کارش هم سبک باشه مشعول بشه مطالبتون مفید بودو همین که کسی هست که درکتون میکنه برای آدم ولی خوب هست


[ ارسال جوابیه ]