جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ |  عضویت / ورود

مردم در زمان امامان چگونه می‌فهمیدند که یک امام واقعاً امام است؟


یکی از دلایلی که من وارد رشته علوم قرآن و حدیث شدم، ابهاماتی بود که درباره دین داشتم! (به قول رنه دکارت: تنها حقیقتی که می‌توانم وجود آن را تصدیق کنم، این است که من شک می‌کنم. و او بود که جمله مشهور «شک می‌کنم پس هستم» را گفت)

یکی از بزرگ‌ترین ابهامات من درباره دین شیعه این بود که آیا واقعاً امامان ما افرادی معصوم و از طرف خدا بودند؟ یا اینکه مثلاً افرادی زیرک بودند که توانسته بودند روی دیگران تأثیر بگذارند و خود را امام جا بزنند!؟ آن زمان که رسانه نبوده که فیلمبرداری کند و مردم با امام به طور دقیق آشنا شوند، شاید مثلاً یک گروهی متعصب بوده‌اند و از آن شخص خوششان آمده و در شهرها پخش کرده‌اند که فلانی امام است و مردم آن زمان هم افرادی ساده بوده‌اند و هر چه به آن‌ها می‌گفته‌ای قبول می‌کرده‌اند، بنابراین پذیرفته‌اند که فلانی امام است...

اما خوشبختانه در همین چهار پنج ترمی که پیش رفته‌ایم، الحمد لله یک‌به‌یک ابهاماتم رفع شده است.

حقیقت این است که ما دیدی واقعاً محدود به دین داریم! ما اصلاً در جریان نیستیم که چه چیزهایی به صورت دست اول و کاملاً مطمئن از زمان پیامبر و ائمه به ما رسیده است. فکر می‌کنیم مثلاً چند نفر دور یک امام بوده‌اند و آن امام چند تا جمله از دهانش خارج شده، آن‌ها کم و زیاد کرده‌اند و در جایی شانسی نوشته‌اند و آن دفتر خاطراتشان شانسی سالم مانده و به ما رسیده!

واقعیت این است که قضایا بسیار نظام‌مندتر و بسیار علمی‌تر از چیزی بوده که ما فکر می‌کنیم! افراد کاملاً آگاه بوده‌اند که چه چیزی نامش حدیث است و این حدیث باید دقیقاً برای نسل‌های بعد ثبت شود و باید حتی چندین بار از امام پرسیده شود که شما این حدیثی که از شما یا پدرتان نوشته‌ام را تأیید می‌کنید؟ آن شیخ کتاب را دقیقاً برای شاگردش «املا» می‌کرده، بعد از املا، شاگرد کتاب را برای شیخش (استادش) می‌خوانده و اگر همه احادیث کاملاً تأییدشده بوده یک «اجازه» برای نقل حدیث از روی آن کتاب می‌گرفته و خلاصه خیلی خیلی قضایا دقیق و علمی بوده. کوچک‌ترین اضافه یا کم شدن در احادیث با مقایسه نقل‌های مختلف کشف می‌شود یا اگر نشود باید از فیلترهای علمی مختلفی بگذرد تا به عنوان «حدیث صحیح» شناخته شود. ما نگاهی عامیانه و غیرعلمی به علومی مثل علم رجال، علم فقه، علم درایه و غیره داریم و به راحتی شک و شبهه در ذهنمان شکل می‌گیرد اما وقتی وارد این رشته‌ها می‌شویم می‌بینیم موضوع خیلی علمی‌تر و دقیق‌تر از افکار ما بوده.

و اما امروز روز شهادت ابرمرد ائمه یعنی امام صادق (علیه السلام) است. فقط خدا می‌داند این امام و پدر ایشان چقدر فعال بوده‌اند و الحمد لله زمانه هم با آن‌ها یاری کرده و چقدر شاگرد پرورش داده‌اند و چقدر احادیث ابهام‌زا از این دو معصوم در بین شاگردان ایشان در کشورهای مختلف پخش شده است و من احساس می‌کنم حالا حالاها امکان دارد که کتاب‌های حدیثی از ایشان در موزه‌ها و حتی خانه‌های قدیمی کشورهای مختلف کشف شود که تا دیروز علما خبر نداشتند که مثلاً فلان شخص در آفریقا کتاب حدیثی از امام صادق داشته و تازه یکی متوجه شده...

به هر حال، در این روز یک مطلبی که در ترم اخیر برایم جالب بود را اینجا می‌آورم:

یکی از ابهامات این است که آیا واقعاً مردم آن زمان مردمی زیرک و باهوش بودند و آیا آن‌ها امامشان را زیرکانه تست می‌کردند؟ یا اینکه همه‌شان مثل پیرمرد و پیرزن‌های عامی بوده‌اند و همین که می‌دیده‌اند آن شخص از نوادگان پیامبر است و خوب صحبت می‌کند او را امام خطاب می‌کرده‌اند؟

در کتاب عالی «سبک شناخت کتاب‌های حدیثی» (نوشته مهدی غلامعلی) در فصل دوم به رساله‌هایی (نامه‌هایی) پرداخته شده که مردم به ویژه زمان حج که برخی به حج مشرف می‌شدند خطاب به امامان می‌نوشتند و به حاجی‌ها می‌دادند که به امام برسانند و در آن‌ها سؤالات شرعی خود را مطرح می‌کرده‌اند و امامان و یا شاگردان معتبر آن‌ها به سؤالات پاسخ می‌داده‌اند. جالب است که این رسائل از دسته منابعی هستند که بیش از همه سالم مانده‌اند. در صفحه ۶۰ این کتاب آمده: «خوشبختانه متونِ بیشتر رساله‌های امامان در دسترس است. بیشتر رساله‌ها از امام صادق و امام رضا (علیهما السلام) صادر شده است». و رساله‌ها یکی از مهم‌ترین منابع برای فقها جهت صدور حکم هستند چون سؤال و جواب کاملاً مشخص است و کمتر نیاز به اجتهاد دارد...

نکته جالب در این رساله‌ها این است که برخی افراد (از جمله ایرانیان زیرک) هنگام ارسال نامه‌ها، به نوعی امام بودن امامان را هم می‌آزموده‌اند!

مثلاً به این نمونه‌ی زیرکانه دقت کنید:

https://img.aftab.cc/news/97/test_imam_sadegh.jpg

 

و یا این نمونه که واقعاً آزمون جذابی است و امام از ناامام را به خوبی متمایز می‌کند:

https://img.aftab.cc/news/97/test_imam_kazem.jpg

 

خلاصه، اگر شما هم مثل من آدم شکاکی هستید، خیالتان راحت، شکاک‌تر و زیرک‌تر از من و شما در زمان ائمه زیاد بوده! :)

موفق باشید؛
حمید رضا نیرومند


[ارسال شده در مورخه : دوشنبه، 18 تیر، 1397 توسط Hamid]
[ #مطالب مذهبی، قرآنی و فرهنگی]

نظرات طرح شده

نام: [ کاربر جدید ]
ایمیل:

نظر:


اجازه استفاده از تگهای HTML را ندارید


جمع عدد 11 با 10 را در كادر زیر وارد نمایید:
(این كار برای جلوگیری از فعالیت موتورهای اسپمر است)


* توجه: نظر شما بعد از بررسی، نمایش داده خواهد شد.

کارشکی                توسط کارشکی در مورخه : سه شنبه، 19 تیر، 1397(لینک نظر)
"واقعیت این است که قضایا بسیار نظام‌مندتر و بسیار علمی‌تر از چیزی بوده که ما فکر می‌کنیم! افراد کاملاً آگاه بوده‌اند که چه چیزی نامش حدیث است و این حدیث باید دقیقاً برای نسل‌های بعد ثبت شود و باید حتی چندین بار از امام پرسیده شود که شما این حدیثی که از شما یا پدرتان نوشته‌ام را تأیید می‌کنید؟ آن شیخ کتاب را دقیقاً برای شاگردش «املا» می‌کرده، بعد از املا، شاگرد کتاب را برای شیخش (استادش) می‌خوانده و اگر همه احادیث کاملاً تأییدشده بوده یک «اجازه» برای نقل حدیث از روی آن کتاب می‌گرفته و خلاصه خیلی خیلی قضایا دقیق و علمی بوده. کوچک‌ترین اضافه یا کم شدن در احادیث با مقایسه نقل‌های مختلف کشف می‌شود یا اگر نشود باید از فیلترهای علمی مختلفی بگذرد تا به عنوان «حدیث صحیح» شناخته شود. ما نگاهی عامیانه و غیرعلمی به علومی مثل علم رجال، علم فقه، علم درایه و غیره داریم و به راحتی شک و شبهه در ذهنمان شکل می‌گیرد اما وقتی وارد این رشته‌ها می‌شویم می‌بینیم موضوع خیلی علمی‌تر و دقیق‌تر از افکار ما بوده."

از کجا معلوم میشود که همچین نظامی برقرار بوده است؟


[ ارسال جوابیه ]

    Hamid (امتیاز : 0)
    توسط کاربر مهمان در مورخه : سه شنبه، 19 تیر، 1397
    این سؤال کاملاً حق شما و همه ماست و من هم دقیقاً این ابهامات رو داشتم و خیلی ابهامات دیگه هم وجود داره که دارم...
    اما انسان متفکر به دنبال پاسخ این شک‌هایی که به ذهنش می‌رسه می‌ره...
    و اما در مورد شک شما هر وقت شک شما با «از کجا معلوم...؟» شروع شد و یعنی به درستی سند اخبار دینی شک کردید، به سراغ «علم درایة» برید.
    کتاب‌های فراوانی درباره «درایة الحدیث» نوشته شده و در این علم بحث می‌شه که فقها چطور اعتبار سند اخبار و روایات رو کشف می‌کنن.

    اگر مطالعه و تحقیق نکنید می‌شید مثل اون کم‌سوادی که هر وقت تلویزیون می‌گه فلان کهکشان چهار میلیون سال نوری با ما فاصله داره، می‌گه: برو بابا! کی رفته اندازه گرفته!؟ از کجا معلوم!؟
    یا وقتی می‌گن این کوزه از هفت هزار سال پیش هست می‌گه: از کجا معلوم!؟

    اما وقتی رفت علم اون کار رو یاد گرفت متوجه می‌شه واقعاً می‌شه از راه‌های علمی و دقیق این مسائل رو فهمید😉


    [ ارسال جوابیه ]

      [بدون موضوع] (امتیاز : 0)
      توسط کاربر مهمان در مورخه : چهارشنبه، 20 تیر، 1397
      عاقو اگه درایه رو هم خونده باشیم ولی قانع نشده باشیم چی


      [ ارسال جوابیه ]

        Hamid (امتیاز : 1)
        توسط Hamid در مورخه : چهارشنبه، 20 تیر، 1397
        شما تنها نیستی عزیز، می‌دونستی هزاران انسان با تحصیلات بالا وجود دارند که هنوز معتقدند زمین صافه و منظومه شمسی و کهکشان‌ها و... دروغی است که توسط ناسا و... به دلایل سیاسی پخش شده!؟
        https://saakhtani.ir/archive/1394/11/29992
        http://www.1pezeshk.com/archives/2010/07/how-facts-backfire.html


        [ ارسال جوابیه ]

          [بدون موضوع] (امتیاز : 0)
          توسط کاربر مهمان در مورخه : پنجشنبه، 21 تیر، 1397
          آیا میدونستی رشته ای علمی تر از فلسفه وجود نداره؟ولی با این حال بعضیا مثلا فلسفه غرب میخونن و قانع نمیشن و حق هم دارن
          پس وقتی فلسفه این طوریه دیگه حساب درایه پاکه آق مهندس


          [ ارسال جوابیه ]


AminSoltani                توسط AminSoltani در مورخه : چهارشنبه، 20 تیر، 1397(لینک نظر)
استاد سلام
خب وقتی ما به تعداد معینی امام داریم و چندتا ازاین بزرگواران در ایران بوده اند ایا این همه امام زاده واقعا واقعی هستند؟مگر چند نفر از اولیا و امامان خدا در ایرانی که تازه مسلمان شده بوده و در برخی از نواحی شما هنوز ایین قبلی رو قبول داشتند در ایران بوده اند؟این ابهام وجود داره که همچنان امروز که هراز چند گاهی شخصی خودش امام معرفی میکنه.ان زمان هم همینطور بوده؟ یعنی از سادگی و کم دانشی مردمان استفاده در این جهت شده؟
البته طبق تحقیقی که من کردم از چند نفر از دوستان کارشناس آثارباستانی میگن خیلی از این امامزاده ها اصلا مقبره ندارند..
این بحث استفاده از سادگی مردم ممکنه اینجا انجام شده باشه


[ ارسال جوابیه ]


علي (امتیاز : 0)(لینک نظر)
توسط علي در مورخه : شنبه، 23 تیر، 1397
سلام
مطابق موارد گذشته مطلب بسيار جالبي بود
ولي اگه كسي بگه كلا اين ماجرا داستان و دروغ بوده بايد چه جوابي بدهيم ؟


[ ارسال جوابیه ]